اصلی ترین ایده بیانیه گام دوم، نظریه نظام انقلابی است + فایل
به گزارش خبرنگار گروه سیره امامین انقلاب خبرگزاری رسا، نشست رونمایی از گزارش «کاستیهای کنونی و بایستگیهای دولت سیزدهم، در پرتو بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی» به همت اندیشگاه بیانیه گام دوم با حضور حجت الاسلام علی ذوعلم رییس اندیشگاه گام دوم، حبیب رحیم پور ازغدی مشاور رییس مرکز بررسی های ریاست جمهوری و عطاءالله رفیعی آتانی رییس مرکز پژوهش های مجلس و مجیدی رییس پژوهشکده مطالعات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام چهارشنبه 25 اسفند برگزار شد.
حجت الاسلام ذوعلم در این نشست گفت: از صدور بیانیه گام دوم بیش از ۳ سال می گذرد و بحث های زیادی در مورد آن شده است. تلقی من این است که باید بحث های بیشتری در این باره صورت بگیرد و ما نیازمند خوانش فکورانه از بیانیه هستیم.
وی با بیان اینکه هنوز درک و دریافت و نگرش عمیق در برخی کنشگران ما در زمینه گام دوم شکل نگرفته است، ادامه داد: درک عمیق بیانیه نه به عنوان یک فرمان و قانون بلکه به عنوان یک اندیشه و یک متن متقن و جامع که روند آینده کشور و تمدن اسلامی را ترسیم کرده است، باید مورد توجه قرار بگیرد.
وی افزود: تاکید ما در اندیشگاه بیانیه گام دوم خوانش دقیق و مکرر و منتج به راهبردهای عملیاتی است.
ذوعلم با بیان اینکه باید صورتبندی مسایل جامعه و راهبردنگاری را بر صورت بندی بیانیه گام دوم تطبیق دهیم، گفت: یکی از آورده های بیانیه همین صورتبندی است که امید و اعتماد و تعهد را در راس قرار می دهد و همه جامعه را مسئول و موظف به کنش گری و تأثیرگذاری می کند.
وی ادامه داد: ترکیب اندیشکده های اندیشگاه شامل ۸ اندیشکده و متشکل از شورای علمی و جوانان با انگیزه است که ما هم در این گزارش مسایل را در ۸ عرصه بیان کردیم.
وی افزود: برنامه ما در قبل از انتخابات این بود که فهرستی جامع از کاستی های جامعه را بر اساس صورتبندی بیانیه گام دوم و یک سری راهبردی های کلان تبیین کنیم و به کاندیداهای انتخابات بدهیم که به آنها کمک فکری داده شود.
وی ادامه داد: این کار سختی هم بود که در ۸ عرصه مسایل را احصا کردیم و با یک اندیشه ورزی عمیق این متن آماده شد و چند بار مورد اصلاح و بررسی و تکمیل قرار گرفت که در این نشست می خواهیم این گزارش را معرفی کنیم. این گزارش را امروز به ۳ مرکز اساسی پژوهشی نظام تقدیم می کنیم.
ذوعلم گفت: این نقطه آغاز یک فرایندی است که تحقق بیانیه در سطح جامعه باید دنبال شود.
وی ادامه داد: گستردگی مخاطبین بیانیه و موضوعات بیانیه ایجاب می کند که همه ظرفیت های جامعه در جهت تمدن ساری و جامعه سازی به کار گرفته شود.
وی افزود: ما کار کوچکی را آغاز کردیم و ادعایی در این زمینه نداریم و صرفا جرقه ای در این زمینه زده ایم تا پتانسیل جامعه در این زمینه فعال شود.
ذوعلم تاکید کرد: اولین عنصری که ما در هر حرکت اجتماعی نیاز داریم -همان طور که در گام اول این عنصر شکل گرفت- عنصر عزم و اراده و امید به ثمربخشی و یک نگاه عمیق معرفتی است. رسالتی که رهبر انقلاب برای ترسیم این خطوط داشته به نحو احسن انجام شده و الان باید اقدام و عمل صورت گیرد.
وی ادامه داد: پس از صورتبندی باید بررسی کنیم که کاستی ها و خلأ های ما چیست و بعد به بایسته های آن بپردازیم که این کار را تا حدی انجام دادیم.
وی افزود: ایفای نقش مجموعه های کلان و خرد در این زمینه مهم است که هر کدام جایگاه خود را در کاستی ها و بایستگی ها پیدا کنند و کار را امتداد دهند. چراکه ما ادعا نداریم که همه مسیر را رفته ایم.
ذوعلم اظهار داشت: هر کدام از این مقولات هشتگانه به دستگاه های مختلفی باز میگردد. بخشی مربوط به قانون گذاری است، بخشی مربوط به سیاست گذاری و عمده بار بر عهده دولت است.
وی ادامه داد: اگر مسیولین مبانی انقلاب و دین را در خود تقویت نکنند و تلاش نکنند که وجدان انقلابی مجموعه ها برانگیخته شود، اتفاق خاصی نمی افتد.
وی در پایان گفت: درخواست ما از همه مراکز پژوهشی در عرصه های مختلف این است که در مرحله شناخت کاستی ها و ترسیم بایستگی ها در مسیر بیانیه گام دوم نقش آفرینی بیشتری داشته باشند.
حجت الاسلام ذوعلم در پایان سخنان خود یک نسخه از گزارش «کاستیهای کنونی و بایستگیهای دولت سیزدهم، در پرتو بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی» را به مجیدی و رحیم پور و رفیعی آتانی تقدیم کرد.
سیاست های ابلاغی مجمع تشخیص باید مورد بازنگری قرار گیرند
مجیدی نیز در این نشست گفت: تلاش ما این است که با رویکردهای اندیشکده ای با دانشگاه ها و پژوهشگاه های کشور ارتباط برقرار کنیم. در حد مقدورات سعی کردیم این مهم را جامه عمل بپوشانیم.
وی ادامه داد: سال آینده ۳۵ امین سال تاسیس مجمع تشخیص است که تا حالا ۳۴ سیاست در دوره رهبری مقام معظم رهبری و یک سند سیاست های بازسازی بعد از جنگ در دوره امام، توسط مجمع ابلاغ شده است. این ۳۴ سیاست هم باید مورد بازنگری قرار بگیرد که شکل عملیاتی و اجرایی به خود بگیرد.
وی افزود: پژوهشکده ها و اندیشکده های ما پراکنده اند، لذا مجموعه های حاکمیتی باید هم افزایی داشته باشند و در بحث گفتمان سازی و تبیین کار باید با برنامه و هدفمند پیگیری شود.
نقطه مرجع بیانیه گام دوم، جمهوری اسلامی و مردم سالاری دینی است
رفیعی آتانی هم در این نشست اظهار داشت: باید گفت کارهای که تا به حال محقق نشده بود سبب شد بیانیه گام دوم شکل بگیرد. اگر الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت درست انجام می شد، شاید وضعیت متفاوتی را شاهد بودیم.
وی با بیان اینکه به طور مکرر درباره بیانیه صحبت می کنیم ولی کار عینی باید در این زمینه صورت گیرد، گفت: بیانیه گام دوم تحلیل گذشته است اما برای ساختن آینده است. وقتی از ساختن آینده صحبت میکنیم نظریه پایه بنیادین می خواهیم.
وی ادامه داد: بر اساس بیانیه گام دوم، نظریه پایه نظریه نظام انقلابی است. لذا چارچوب نظری کار ساده ای نیست و باید در حوزه های مختلف آن را جاری کنیم.
رفیعی آتانی گفت: ابزار دیگری که می تواند به ما کمک کند آینده پژوهی با ابزارهای گوناگون آن است. باید از این ابزارهای جدید که بتواند آینده را برای ما ترسیم کند، بهره بگیریم. در این زمینه کارهای آزمایشگاهی و شبیه سازی می تواند به ما کمک کند.
وی ادامه داد: نقطه مرجع بیانیه گام دوم، جمهوری اسلامی و مردم سالاری دینی است که بقیه دستاوردها بر روی آن سوار می شود. کار مهم جمهوری اسلامی این بود که مردم را بر امور حاکم کرد.
رفیعی آتانی گفت: به نظر می رسد برای مدل های نقش آفرینی مردم باید فکر شود. باید فکر کنیم مردم را به چه شکلی در صحنه تصمیم گیری و سیاست گذاری کشور وارد کنیم. اگر مردم وارد شوند اهداف ما تحقق پذیرتر می شوند. اگر قرار است تمدنی ساخته شود باید فکر شود که مردم را باید چطور در امور وارد کرد.
وی ادامه داد: لذا باید الگوهای جدیدی در مشارکت مردم باید فکر کرد. ۵۰ درصد اقتصاد ایران دست دولت است که به نظر من نامشروع است و مردم می توانند این امور را انجام دهند.
وی افزود: واقعیت این است که ما علم و دانشگاه نداریم. وقتی می دانیم علم نداریم و می دانیم ساختن آینده با محوریت علم است باید به جنگ این صحنه برویم؛ دولت هزینه های زیادی برای علم می کند اما علم در حال حذف شدن از صحنه است و کارکرد ندارد؛ صنعت ما ناکارآمد است و علوم انسانی ما هم بی کارکرد است.
رفیعی آتانی با بیان اینکه ما قرار نیست علم خالص تولید کنیم و اندیشکده ها مفصل بین نظر و عمل هستند، گفت: ما از منظر بیانیه گام دوم باید صحنه های عملی و عینی فردی و اجتماعی را تشخیص و توضیح دهیم و ماهیت اندیشکده به این معنی است.
وی در پایان اظهار داشت: ما باید بتوانیم تمام دستاوردهای انقلاب را در ظرف بیانیه گام دوم بازخوانی کنیم. با سخن گفتن مکرر درباره بیانیه حتما آن را ضایع میکنیم مثل ایده هایی از قبیل جنبش نرم افزاری و... که به این سرنوشت دچار شد.
ایده های انقلاب امکان و قابلیت رهایی بخشی دارد
حبیب رحیم پور ازغدی نیز در این نشست با طرح این سوال که چرا ایده های بی نظیر و سرنوشت ساز هدر می روند؟ گفت: ایده های انقلاب به تمامی امکان و قابلیت رهایی بخشی دارد اما به فعلیت نمی رسد و یا صورت ناقص و ابتری از آن را شاهد هستیم.
وی ادامه داد: شاید یکی از اصلی ترین ایده ها در بیانیه گام دوم همین ایده نظام انقلابی است. به نظر می رسد این ایده از یک دل نگرانی که در ادبیات جامعه شناسی با دوگانه نهضت و نهاد می شناسیم، ناشی می شود.
وی ادامه داد: با نظر به مناسبات نهضت و نهاد باید گفت چهل سال اول، انقلاب سیاسی داشتیم و چهل سال دوم، نیازمند انقلاب سیاستی هستیم. ما نه می توانیم امر سیاسی را منهای امر سیاستی در نظر بگیریم و نه کی توانیم امر سیاستی را بدون امر سیاسی پیش ببریم.
این نقطه آغازی برای ایده پردازی برای نظام انقلابی می تواند باشد
رحیم پور گفت: ادبیات فربه ای در جامعه شناسی سیاسی در مورد دوگانه نهضت و نهاد داریم و نمی توانیم با رتوریک سیاسی به دنبال ایده های سیاستی باشیم.
وی با طرح این سوال که نظام انقلابی چه چیزی است؟ گفت: رهبری در ۱۴ خرداد ۱۴۰۰ تعبیر می کنند که فکر منتج به انقلاب و نظریه جمهوری اسلامی را امام خلق کرد . این صرف ایجاد یک نظریه نبود بلکه امام آن را تحقق داد.
وی ادامه داد: رهبری می فرمایند، امام، هر دو بخش این نظریه یعنی هم بخش اسلامی و هم جمهوری را مربوط به اسلام می دانست. لذا پرسش از نسبت اسلام و جمهوری پرسش معنا داری نیست.
وی تاکید کرد: ارجاع به نظریه جمهوری اسلامی نقطه کانونی و مرزهای آن، مفصل اتصال ۴۰ ساله اول به ۴۰ ساله دوم است. اگر بخواهیم انحراف از معیار صورت نگیرد باید پیوند امر سیاسی به امر سیاستی را محقق کنیم.
رحیم پور گفت: باید تعریف کنیم جمهوری اسلامی چه چیز نیست و پاسخ به این سوال مبتنی بر ۴ رویکردی است که رهبری در سخنرانی مورد اشاره بر آن تاکید کردند.
وی ادامه داد: انحراف از معیار، امروز ناظر به دو مفهوم عدالت و جمهوریت شکل گرفته است. اگرچه معیارهای اسلامیت تنها محدود و منحصر به عدالت نمی شود اما مولفه اصلی همان عدالت است که در بیانیه گام دوم هم این امر مشهود است.
رحیم پور در پایان اظهار داشت: به نظر من باید ۴۰ سال اول را دوران انقلاب سیاسی و چهل سال دوم را دوران انقلاب سیاستی بدانیم و به تعبیری این لحظه پیوند دموکراسی و بروکراسی است.
حجت الاسلام ذوعلم هم در انتها گفت: ما همچنان نیازمند انفتاح فکری و نیازمند گفتگوی دیدگاه های مختلف هستیم. دوستان تاکید بر هم افزایی و تعامل منتج به عمل در عرصه بیانیه داشتند و این مهم است. لذا این پرونده همچنان باز است و باید به نقد گذاشته شود تا تکمیل و تصحیح شود.
فایل گزارش «کاستیهای کنونی و بایستگیهای دولت سیزدهم، در پرتو بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی»