چرا پروژه مسکن مهر به سرانجام نمی رسد؟

به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از جام جم آنلاین، در ضمن او یکی از افتخارات دوره وزارتش در وزارت راه و شهرسازی را این می‌دانست که یک پروژه مسکن‌مهر هم افتتاح نکرده‌است. پروژه‌ای که قرار بود مردم با توان مالی پایین را خانه‌دار کند و علاوه‌بر پرداخت اقساط مسکن‌مهر باید هزینه اجاره‌بها نیز بپردازند. بر اساس اعلام وزارت راه و شهرسازی، مسکن‌مهر از دو محل تسهیلات بانکی و آورده مردم تأمین مالی شد که ۵۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان آن توسط بانک‌های عامل و همین رقم به عنوان آورده مردمی به پروژه‌ها تزریق شد و در مجموع ۱۱۰هزار میلیارد تومان هزینه مسکن‌مهر بود که این رقم بدون محاسبه اراضی دولتی است که به صورت رایگان برای ساخت خانه‌های مهر لحاظ شد. گزارشی که در ادامه می‌خوانید گزارشی از وضعیت مسکن‌مهر و زمان بسته شدن پرونده آن است.

مسکن‌مهر تاکنون سه رئیس‌جمهور و چهار وزیر به خود دیده و این پروژه بزرگ بیش از برنامه طولانی شده‌است. در مناظرات انتخاباتی سال۹۶ یکی از برنامه‌های ابراهیم رئیسی به عنوان نامزد ریاست‌جمهوری تکمیل مسکن‌مهر و برنامه‌های دیگر در حوزه مسکن ‌بود که حسن روحانی و اسحاق جهانگیری خطاب به ابراهیم رئیسی اعلام کردند برای مسکن‌مهر نیازی به زحمت دیگران نیست به این دلیل که تا یک ماه دیگر (مرداد سال۹۶) پرونده مسکن‌مهر بسته خواهد شد. همچنین احمد اصغری‌مهرآبادی، قائم‌مقام وقت وزیر راه و شهرسازی در امور‌مسکن‌مهر پیش از این اعلام کرده‌بود سال۹۵ سال پایانی مسکن‌مهر خواهد بود و پرونده مسکن‌مهر تمام می‌شود. اکنون که در ماه هفتم سال ۱۴۰۰ هستیم و همچنان مسکن‌مهر درگیر وعده‌هاست و رستم قاسمی در روز رای‌اعتماد خود، تسریع و تکمیل مسکن‌مهر را یکی از وعده‌های خود اعلام کرد. بررسی میدانی خبرنگار ما از مسکن‌مهر استان تهران نشان می‌دهد پیشرفت عمرانی در برخی پروژه‌ها بسیار بالاست اما به دلیل نبود خدمات زیربنایی و روبنایی ساکن ندارد.

پس از اظهارات مقامات دولت یازدهم مبنی بر پایان پرونده مسکن در سال ۹۵ احمد اصغری‌مهر‌آبادی، قائم‌مقام وزیر راه و شهرسازی در پروژه مسکن‌مهر در ۲۲اردیبهشت ۹۸ اعلام کرد رئیس‌جمهور (حسن روحانی) بر تکمیل مسکن‌های مهر کشور تا پایان امسال (سال۹۸) تاکید دارد. اما ظاهرا این تاکیدات نتوانست بخش‌های دیگر دولت را برای به سرانجام رساندن مسکن‌مهر حرکت دهد. بررسی‌ها نشان می‌دهد بیشترین واحدهای نیمه‌کاره مسکن‌مهر در شهرهای پردیس، پرند و هشتگرد قرار دارد که طبق گزارش‌های میدانی، روند ایجاد خدمات زیربنایی و روبنایی این سایت‌ها سرعت گرفته‌است.

خبرگزاری ایرنا در تیرماه گزارشی ارائه کرد که حکایت از آن داشت در دولت یازدهم و دوازدهم حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحد مسکونی ساخته شد و ۵۰ هزار واحد باقیمانده در مراحل پایانی قرار دارد و قطار آن به ایستگاه آخر می‌رسد. محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی دولت یازدهم طی آخرین گزارشی که به رئیس‌جمهور در مورد مسکن ارائه کرد گفته‌بود مسکن‌مهر به دولت سیزدهم انتقال پیدا نخواهد کرد.

 

همچنین وی سال گذشته در گفت‌و‌گویی که با روزنامه جام‌جم داشت از پایان مسکن‌مهر در سال ۹۹ به شرط همکاری دستگاه‌ها و وزارتخانه‌های دیگر خبر داده‌بود. با این حال شواهد نشان می‌دهد تقریبا همین تعداد به دولت سیزدهم ارث رسیده‌است. تعریف و تمجید دولت دوازدهم و تبلیغات برای پایان مسکن‌مهر در حالی در تیرماه توسط دولت دوازدهم انجام می‌شد که حسن روحانی رئیس‌جمهور و عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی دولت یازدهم انتقادات زیادی نسبت به این طرح داشتند و به‌صراحت مخالف آن بودند. حسن روحانی، رئیس دولت دوازدهم اعلام کرده‌بود «وقتی کار دولت دوازدهم را شروع کردیم، تعهدی را  که دولت قبل انجام داده‌بود، ناچار بودیم انجام دهیم که یک سوم آن تعهد انجام شده‌بود و دو سوم آن باقی ماند.۷۷۰ هزار واحد در دولت دهم تکمیل شد که در بخش خدمات ناقص بود.

 

کار بسیار سختی بود که بتوانیم در محله‌های مسکونی این تعهد را تکمیل کنیم و خدمات آن را اعم از برق، گاز، جاده، مدرسه و همه آنچه برای زندگی روزمره مردم نیاز است، به انجام برسانیم.» این در حالی است که خدمات زیربنایی و روبنایی مسکن‌مهر در سه شهر پردیس، پرند و هشتگرد انجام نشده‌است. همچنین علاوه‌بر ۵۰هزار واحد باقیمانده ۵۰هزار واحد هم مشکل حقوقی و قضایی دارد. البته تعداد این واحدها در شهر پردیس بیشتر بود اما اکنون در سه شهر باقیمانده مسکن‌مهر هیچ معارضی وجود ندارد و مشکل واحدهای این بخش حل شده‌است.

محمود محمودزاده، معاون امور مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی درباره پروژه مسکن‌مهر گفته از دو میلیون و ۲۰۰هزار واحد مسکن‌مهر، فقط تکمیل ۳۰ تا ۴۰هزار واحد آن باقیمانده‌است که تا اواخر شهریور یا مهر سال جاری، به پایان می‌رسد اما اخیرا اعلام شده تعداد واحدهای باقیمانده حدود ۵۰هزار واحد است. به گفته محمودزاده این واحدهای باقیمانده بیشتر در مرحله پایانی و نصب و آماده‌سازی قرار دارند. آن‌طور که معاون وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده واحدهای مسکن‌مهر هر زمان که آماده و تحویل شوند، جزو آمار خانه‌های ساخته شده و وعده‌های دولت محسوب می‌شود.

 

طبق قانون جهش تولید مسکن که مصوب مجلس شورای اسلامی است زیرساخت‌هایی برای توسعه در این بخش در نظر گرفته شده‌است. تشکیل دوباره شورای عالی مسکن به ریاست رئیس‌جمهور و در نبود وی معاون‌اول رئیس‌جمهور و با حضور تعدادی از وزرا و روسای دستگاه‌های اجرایی برای ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌ها به ویژه در بخش مسکن بوده که موضوعی فرابخشی و چنددستگاهی است. تشکیل شورای عالی مسکن برای ایجاد هماهنگی تاثیر مهمی در حوزه مسکن به جای خواهد گذاشت. محمودزاده ایجاد صندوق‌ملی مسکن را که در قانون جهش تولید مسکن بر آن تاکید شده‌است، ساختاری برای رهایی وابستگی حوزه مسکن به تسهیلات بانکی و یارانه‌های دولتی برشمرد و افزود: در سال‌های گذشته، یارانه‌های دولتی به طرح‌های مسکنی به جز طرح اقدام ملی مسکن اختصاص یافته‌بود اما این صندوق یک ساختار جدید است که برای ایجاد حمایت از اقشار کم درآمد در قانون پیش‌‌بینی شده‌است. وظیفه صندوق ملی مسکن، نزدیک کردن قدرت خرید مسکن و بازپرداخت اقساط تسهیلات مسکن از سوی اقشار کم درآمد با قیمت تمام‌شده ساخت مسکن است.

محسن وطن خواهی، مدیرعامل شرکت عمران شهرجدید پرند در این باره گفته در سه سال ۲۷هزار و۷۷۱ واحد مسکن تحویل داده شد و از ۹۶هزار و ۷۰۰واحد، ۶هزار و۸۶۶ واحد مسکن باقیماده است که ۲۰۰۰ واحد آن تا پایان مهر به متقاضیان تحویل داده می‌شود. وی همچنین توضیح داده مقرر شده‌بود تا پایان شهریور امسال پرونده مسکن‌مهر پرند بسته شود اما بنابه دلایلی که بخشی از آن به عواملی چون تورم، کمبود مصالح و منابع مالی بازمی‌گشت، موجب شد کار با تاخیر صورت بگیرد .البته به طور حتم با تامین منابع مالی این واحدها تکمیل و پرونده آن بسته خواهدشد.

رافع ناصری‌فر، عضو هیات مدیره شرکت عمران شهرجدید هشتگرد هم اعلام کرده حدود ۵۰ هزار واحد مسکونی مهر شهرجدید هشتگرد ساخته شده که تکمیل ۳۴ هزار و ۸۲۲ واحد از تعهدات شرکت عمران شهر جدید هشتگرد بوده و مابقی به صورت خودمالکی ساخته شده‌است. در زمان حاضر ۵۹۳واحد مسکونی مهر نیمه‌تمام در شهرجدید هشتگرد باقی مانده که در مرحله نازک‌کاری هستند و پیش‌بینی می‌شود طی دو ماه آینده تکمیل شود. او افزود: از مجموع واحد‌های تکمیل شده تاکنون ۲۹ هزار و ۶۴۰ واحد آنها به متقاضیان واگذار شده‌است.

پایان مسكن مهر پردیس، شاید آخر امسال

مهدی هدایت، مدیرعامل شهر جدید پردیس می‌گوید از ۸۴ هزار واحد مسكونی در پردیس حدود ۷۶ هزار واحد تكمیل و در مرحله نصبیات است و حدود ۸۰۰۰ واحد باقیمانده كه شروع آنها از سال ۹۸ بوده است. وی تاكید دارد دلیل این‌كه برخی از پروژه‌های پردیس مانده، این است كه سال گذشته و اواخر سال ۹۸ شروع شده است. همچنین برخی واحدها دارای معارض بودند كه مشكل همه آنها حل شد و اكنون معارضی در پردیس نداریم.

به گفته مدیرعامل شهر جدید پردیس، ۸۰۰۰ واحد نسبت به سایر پروژه‌‌‌ها كمی عقب است و یكی از دلایل آن، تامین مالی توسط شركت عمران پردیس است كه قبلا از طریق تسهیلات بانكی و آورده متقاضی انجام می‌شد و اكنون با فروش زمین‌های پردیس منابع را تامین می‌كنیم. تلاش بر این است كه آخر امسال همه واحدهایی كه جدید شروع‌ شده تكمیل شود، اما تامین منابع كمی مشكل شده است. مدیرعامل شهر جدید پردیس اعلام كرد: «از ۱۵ مهر، ۶۰۰۰ واحد مسكونی از پروژه‌های مسكن مهر آماده تحویل می‌شود كه از این میزان، ۱۰۰۰ واحد در فاز ۵ و ۹ و ۲۰۰۰ واحد در فاز ۸ و ۳۰۰۰ واحد در فاز ۱۱ تحویل متقاضیان خواهد شد. روند تحویل واحدها در دوره جدید شتاب گرفته است.» وی همچنین هدایت اجرای طرح اقدام ملی مسكن در شهر جدید پردیس را مناسب ارزیابی كرد و توضیح داد: «باوجود آماده‌سازی بسیار سنگین اجرای طرح اقدام ملی مسكن كه در برخی موارد تا ۳۰ متر عمق خاكبرداری شده و با توجه به توپوگرافی منطقه، كل عملیات آماده‌سازی پروژه اقدام ملی به مرحله ساب‌گرید رسیده است و تمام فوندانسیون‌های طرح اقدام ملی پردیس در بخش ثبت‌نامی‌ها كه حدود ۳۰۰۰واحد است، انجام شده که در مرحله اجرای اسكلت است و كار به‌خوبی پیش می‌رود.»

 

محمد حسین علی اکبری / روزنامه جام جم