تجهیز کتابخانه رایزنی فرهنگی ایران در اسپانیا با بیش از 5500 جلد کتاب

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری رسا، رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در اسپانیا در طول دو ماه گذشته با تعریف پروژه‌ای برای مرتب کردن، بازسازی و آماده کردن کتابخانه خود جهت استفاده بهینه از گنجینه آن از سوی محققان و پژوهشگران و علاقه‌مندان به فرهنگ ایرانی و زبان فارسی، سرانجام این مهم را به پایان رساند.

هم اکنون این نمایندگی فرهنگی در شهر مادرید آمادگی ارائه خدمات به ایرانیان مقیم و اسپانیایی‌های متقاضی استفاده از کتابخانه را دارد. در این گزارش به روند انجام این پروژه و بازسازی آن پرداخته شده است:

از سال 1990 میلادی و دوران مأموریت فرامرزیان که با همت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی منجر به خریداری دفتر فعلی رایزنی واقع در خیابان «ریموندو فرناندز ویاورده» شد، روند ارسال کتب مختلف در زمینه اسلام، تشیع، زبان فارسی، فرهنگ ایرانی، تاریخ و ادبیات ایران و ... از تهران به دفتر مادرید آغاز شد. به این ترتیب کتاب‌های رسیده به دفتر در فضاهای موجود شامل دفتر رایزن، اتاق کنفرانس (سال هاست که به عنوان کلاس زبان فارسی از آن استفاده می‌شود) و اتاق کوچک مجموعه به عنوان کتابخانه موقت (حالا این اتاق محل استقرار خواکین رودریگز است) قرار گرفت و البته در درون کمدهای مجموعه نیز به زودی پر از کتاب‌های رسیده از سوی ایران و نیز کتاب‌های خریداری شده در اسپانیا شد.

پس از گذشت حدود ده سال، دفتر رایزنی فرهنگی کشورمان مملو از کتاب‌های مختلف خریداری شده و یا ارسالی شد و نخستین حرکت برای ایجاد نظم و جانمایی کتاب‌ها در حدود سال 2000 برابر با 1380 شمسی آغاز شد. پیش از این، کتاب‌های مربوط به ایرانشناسی و مطالعات عرب با هم مخلوط بودند و امکان یافتن کتابی خاص در مجموعه کتاب‌های ارسالی به سختی ممکن بود. در این حال، مدام کتاب‌های جدید نیز از راه می‌رسید و در گوشه و کنار موقتا انبار می‌شد تا بعدها در جای درست و مناسب قرار بگیرد. این روند نتیجه‌ای جز وضعیت آشوبناک در آرشیو و نگهداری کتاب نداشت. به خصوص که اساسا مکانی برای ایجاد کتابخانه از پیش برای این تعداد بالای کتاب در نظر گرفته نشده بود.

اولین اقدام برای ایجاد نظم و طبقه بندی کتاب‌ها، تفکیک همه کتاب‌های اسپانیایی مجموعه از باقی کتاب‌ها بود. این کتاب‌ها در دو بخش 1.مطالعات عرب و اسلام شناسی و 2.ایران شناسی و ایران اسلامی دسته بندی و مرتب شد.

ضمن اینکه در حال حاضر این بخش از کتابخانه دارای فهرست الکترونیکی با قابلیت جستجو نیز هست. اما باقی کتا‌ب‌ها نیز که اکثرا به زبان فارسی هستند (تعدادی نیز کتاب به زبان عربی، انگلیسی و فرانسه در کتابخانه موجود است) از نظر موضوعی دسته بندی شدند که به اختصار این بخش‌ها را معرفی ‌می‌کنیم.

یک بخش مهم و اصلی در بازطراحی کتابخانه، متعلق است به تشیع و تاریخ آن. در این بخش شاهد قسمت‌های کوچکتری شامل نهج البلاغه (با بیش از بیست جلد کتاب در زبان‌های مختلف و متنوع)، کتاب‌هایی درباره زندگی و معارف مربوط به امیرالمومنین علی (ع)، کتاب‌های تاریخی و معارف اهل بیت به ویژه مجموعه‌ای از کتب عاشورایی و ... به چشم می‌خورد.

مجموعه کتاب‌های دانشمندان برجسته شیعی همچون مرحوم علامه طباطبایی و شهید مرتضی مطهری نیز در این بخش به چشم می‌خورد. در کنار آن می‌توان کتاب‌های متعددی درباره سیره و زندگی پیامبر گرامی اسلام(ص) نیز سراغ گرفت که به زبان‌های اسپانیایی، انگلیسی، عربی و فارسی گردآوری شده‌اند.

بخش دیگری از مجموعه متعلق به انقلاب اسلامی است. در این بخش قفسه‌های متعددی به مجموعه آثار امام خمینی(ره) و نیز کتاب‌های نوشته شده درباره اندیشه و مسیر مبارزه ایشان اختصاص یافته است.

همچنین در کنار آن قفسه، کتاب‌هایی حاوی آثار حضرت آیت الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی و آثار نوشته شده درباره ایشان به زبان‌های مختلف قرار گرفته است. مجموعه کتاب‌هایی از سایر شخصیت‌های برجسته انقلاب اسلامی از جمله شهید بهشتی، شهید صدر، مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی و ... نیز زیر مجموعه همین بخش است. در کنار این کتاب‌ها، یک بخش ویژه حاوی کتاب‌های مربوط به دفاع مقدس نیز گردآوری شده است.

یکی از بزرگترین بخش‌های این کتابخانه بی شک به بخش ادبیات فارسی مربوط می‌شود. در این بخش علاوه بر قفسه‌هایی شامل کتب مربوط به آموزش زبان فارسی و دستور زبان، با مجموعه‌ای کم نظیر از آثار کلاسیک و معاصر ادبیات فارسی روبرو هستیم که از قرن دهم میلادی آغاز شده‌اند و با ترتیب تاریخی تا امروز پیش می‌آیند.

به این ترتیب علاقه‌مندان می‌توانند از شاهنامه فردوسی و دیوان رودکی گرفته تا آثار شاعران انقلاب اسلامی را در این بخش ببینند. بخش مربوط به ادبیات و زبان فارسی بزرگترین و مفصل ترین بخش از این کتابخانه است.

فرهنگ و هنر ایران زمین نیز بخش بزرگی را در این کتابخانه به خود اختصاص داده است. ما در این بخش به مجموعه‌ای از منابع فارسی در زمینه معماری، موسیقی، تئاتر، هنرهای تجسمی، صنایع دستی و سینما در ایران مواجه هستیم. به این مجموعه باید کتب نفیس عکس که نتیجه کار عکاسان معتبر ایرانی و غیر ایرانی را از طبیعت ایران، مردمشناسی ایران، میراث فرهنگی ایران و تاریخ این سرزمین به نمایش در می‌آورد نیز نام ببریم.

اطلس‌ها و نقشه‌های فراوانی درباره مناطق مختلف ایران و جهان نیز در این بخش قرار گرفته که گل سرسبد آن بی شک مجموعه‌ای از اسناد و نقشه‌ها مربوط به خلیج فارس است.

از دیگر بخش‌های مهم و قابل توجه که در این بازبینی و بازطراحی کتابخانه دیده می‌شود می‌توان به این‌ها اشاره کرد: بخش قرآن و تفسیر، بخش ادبیات عرب، ادبیات غرب، تاریخ ایران، آثار و تاریخ فلسفه اسلامی، زندگی نامه افراد برجسته ایرانی، سینمای ایران و جهان و تاریخ ادیان بزرگ (به جز اسلام).

رایزنی فرهنگی کشورمان در اجرای این پروژه با خریداری و افزایش قفسه‌های چوبی حاوی کتاب، تعداد آن‌ها را در کل دفتر به 28 رساند. این قفسه ها به صورت باز خریداری و به دفتر منتقل شدند و سپس به همت همکاران رایزنی فرهنگی به ویژه خواکین رودریگز و علی جلینی سر هم شده و در دیوارهای دفتر مهار شدند تا تحمل وزن انبوه کتاب‌ها را داشته باشند.

امروز این کتابخانه با در اختیار داشتن بیش از 5500 جلد کتاب به زبان‌های مختلف به ویژه فارسی و اسپانیایی مجموعه‌ای کاربردی و کم نظیر را برای علاقه مندان به ایران و فرهنگ و تاریخ ایرانی فراهم آورده است.

در این به روز رسانی وضعیت کتابخانه انبوهی از کتاب‌های تکراری نیز جمع آوری و مرتب شد تا به صورت هدیه در اختیار مراکز مختلف دانشگاهی، مذهبی و ایرانشناسی کشور اسپانیا قرار بگیرد. کتابخانه اسلامی اسپانیا، مرکز مطالعات ایران در دانشگاه سالامانکا، موسسه آل البیت مادرید و کتابخانه دانشگاه بارسلونا از جمله این مراکز هستند./۹۸۸/

منبع: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی