کتابی که دم از استقلال می‌زند

به گزارش سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، منوچهر صدوقی سها فیلسوف، عرفان پژوه نویسنده و حقوقدان با پیوستن به پویش «کتابخوانی ملی» که به همت سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران آغاز شده است؛ عنوان کرد: کتاب «درآمدی به تاریخ فلسفه اسلامی» نوشته نصرالله حکمت از جمله آثاری است که خواندن آن لذت فراوانی دارد. این کتاب توسط انتشارات الهام در سال 1398 منتشر شده و اخیرا هم به چاپ دوم رسیده است.

صدوقی سها در ادامه گفت: نصرالله حکمت در این کتاب، عبارتی آورده که می توان گفت متضمن نوعی برائت استهلال است که دغدغه او را نشان می‌دهد. حکمت در این کتاب چنین اظهار نظر کرده است که تاریخ فلسفه اسلامی را پژوهشگران غربی مورد مطالعه قرار داده‌اند، محققان عرب آن را به نگارش درآورده‌اند و ما فقط ترجمه کرده ایم و به اعتقاد من کلیات این سخن درست است. 

مولف کتاب تاریخ حکما و عرفای متأخر بر صدر المتألهین افزود: ما می‌دانیم که تاریخ فلسفه حدود 2 قرن بیشتر است که پدید آمده است. آن‌گونه که در تاریخِ فلسفه عنوان شده است یک محقق آلمانی به نام «بروکر» اولین کتاب در حوزه تاریخ فلسفه را نوشته و بعدها هم به ما رسیده است. 

این مدرس و پژوهشگر حکمت اسلامی تاکید کرد: ما در سنت اسلامی متاسفانه چیزی به اسم تاریخ فلسفه نداشته ایم و به استناد کتاب «درآمدی به تاریخ فلسفه اسلامی» متاسفانه تاریخ فلسفه ما را فرنگی‌ها نوشته اند؛ مستشرقین هم انواع و اقسامی دارند، بعضی‌ها مغرض‌اند و برخی خیلی آگاه نیستند. کسانی که اهل علم واقعی باشند و بی‌غرض و درست بنویسند در بین آنها کم است.

استاد دانشگاه ادیان و مذاهب قم اضافه کرد: متاسفانه تاریخ فلسفه ما به دست مستشرقین نوشته شده و به دست عرب‌ها، که آنها هم متاسفانه تعصب عربیت دارند، صحبت از اسلام خیلی کم می کنند، فقط صحبت از عربیت است در حالی که فلسفه اسلامی عبارتٌ اخری فلسفه ایرانی است. بستر فلسفه از اول ایران بوده و هنوز هم ایران است. این‌ها را که کنارهم می‌گذاریم نتیجه این می‌شود که ما مع الاسف تاریخ فلسفه و تاریخ فلاسفه درستی نداریم. 

صدوقی تاکید کرد: چاره این است اگر بخواهیم تاریخ فلسفه و تاریخ فلاسفه مجزای از هم داشته باشیم، باید از سلطه «اوریانتالیته» بیرون آییم. ما از آثار مستشرقین استفاده کنیم اما می‌گوئیم «هُم رجال و نحن رجال» . به این معنا که خودمان باید تاریخ فلسفه برای خودمان بنویسیم و خوشبختانه دوست عزیز م دکتر نصرالله حکمت یکی از چند استاد معدود معاصراست  که این دغدغه را دارد و در نگارش تاریخ فلسفه، دم از استقلال می‌زند.  

صدوقی سها ابراز امیدواری کرد روزی بیاید که تاریخ واقعی فلسفه اسلامی منفک از تاریخ فلاسفه اسلامی به دست خود ما نوشته شود./826/