داستان کاریکاتورهای اهانت آمیز چیست؟

به گزارش خبرنگار سرویس بین الملل خبرگزاری رسا، انتشار کاریکاتورهای اهانت آمیز به پیامبر (ص) و هجمات علیه مسلمانان فرانسه، در کنار اقدامات امنیتی و نیز کارزار گسترده تحریم کالاهای فرانسوی، بار دیگر ذهن ها را به سمت نقطه آغاز آن در سال 2005 برمی گرداند.
 
درسال 2005 روزنامه یولاندس دانمارک 12 تصویر کاریکاتوری اهانت آمیز به پیامبر اسلام (ص) منتشر کرد، و به دنبال آن، چند روزنامه اروپایی دیگر در نروژ، آلمان و فرانسه نیز دست به اقدام مشابه زدند؛ که موجی از خشم شدید جهان اسلام را فراگرفت؛ راهپیمایی های بزرگ، و کارزارهای گسترده تحریم کالاهای اروپایی راه افتاد.
 
یک سال پس از انتشار این تصاویر، روزنامه «شارلی ابدو» فرانسه بار دیگر در سال 2006 کاریکاتورهایی اهانت آمیز از پیامبر (ص) منتشر کرد؛ و مجددا خشم مسلمانان را برانگیخت.

 

در پی این اقدام، دو فرد مسلح به دفتر روزنامه در پاریس حمله کردند که به کشته شدن 12 عضو هیئت تحریریه آن در ژانویه 2015 انجامید.

 

روزنامه شارلی ابدو بار دیگر، در اول سپتامبر و همزمان با آغاز محاکمه شماری از عاملان حمله به دفتر روزنامه، 12 کاریکاتور اهانت آمیز را بازنشر کرد و خشم و غضب شدید مسلمانان را بخاطر اهانت عمدی روزنامه درپی داشت.

 

لروان سوریسو، مدیر روزنامه در توجیه بازنشر این کاریکاتورها نوشت: «هرگز کوتاه نخواهیم آمد». هیئت تحریریه روزنامه نیز گفت: «از سال 2015 بسیاری از ما درخواست انتشار کاریکاتور "محمد پیامبر" را داشتند، اما ما رد کردیم، نه به این خاطر که ممنوع باشد، چرا که قانون این اجازه را به ما می دهد، اما به این خاطر که باید سبب قابل توجیه داشته باشیم».
 
همزمان با محکومیت های گسترده ای  که بازنشر کاریکاتورها درپی داشت، امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه انتقادات به «شارلی ابدو» رد کرد؛ همچنان که آن را محکوم ندانست. او در دیدار از بیروت پس از انفجار بزرگ این بندر، گفت: «مهم است که شهروندان فرانسه به یکدیگر احترام بگذارند، و از عداوت اجتناب کنند؛ اما من به تصمیم آن مجله طنز در بازنشر کاریکاتورها انتقادی ندارم».

 

او افزود: «مجبور نیستم دیدگاهم را در این مورد بگویم، اصلا رئیس جمهور فرانسه در جایگاهی نیست که برای انتخاب  و تصمیم تحریریه یک روزنامه حکم صادر کند؛ چرا که ما از آزادی بیان برخورداریم،همچنان که در مورد کفر و اهانت به ادیان نیز آزادی وجود دارد و به آزادی وجدان مرتبط است؛ من اینجا هستم تا از همه این آزادی ها حمایت کنم» .
 
این موضوع محدود به روزنامه شارلی ابدو نشد؛ چرا که بسیاری از مؤسسات و ساختمان ها در فرانسه، اقدامی تحریک آمیز علیه اقلیت مسلمان این کشور و عموم مسلمانان جهان مجددا این کاریکاتورهای اهانت آمیز را روی ویترین هایشان نصب کردند.
 
در همین راستا، یک معلم فرانسوی به نام ساموئل یاتی، در درس آزادی بیان، اقدام به نمایش این کاریکاتورها برای دانش آموزان کرد؛ که درپی آن یک جوان 18 ساله چچنی تبار،  با جداکردن سر او را به قتل رساند. پلیس فرانسه نیز در تعقیب وی این جوان را به قتل رساند.

 

در حالی که فرانسه اصرار به ادامه انتشار کاریکاتورها داشت، امانوئل ماکرون کارزاری امنیتی علیه مسلمانان فرانسه و ده ها جمعیت و نهاد اسلامی، به ویژه نهادهایی که مخالف با «اسلام هراسی» هستند، راه انداخت. همچنین دولت در اظهاراتی اقلیت مسلمان را به افراط و تندروی متهم کرد.
 
در واکنش به این کارزار فرانسه و انتشار عامدانه کاریکاتورها، کمپین تحریم کالاهای فرانسوی در کویت راه افتاد، و در مدتی کوتاه هشتگ تحریم، در شبکه های اجتماعی را قرار گرفت. برخی جمعیت های مصرف کنندگان کویت، با جمع آوری محصولات فرانسوی از فروشگاه ها، تابلوهایی حاکی از دعوت به تحریم فرانسه نصب کردند.

 

این کمپین کویت، به قطر و بسیاری دیگر کشورها هم رسید؛ و بیانیه هایی رسمی در محکومیت این اهانت ها صادر شد؛ درحالی که بسیاری از کاربران نزدیک به امارات و عربستان به مقابله با این کمپین ها برخاسته و آن ها را متهم کردند که وابسته به اخوان المسلمین هستند؛ این کاربران همچنین گفتند از فرانسه در برابر ترکیه حمایت می کنند.
 
در همین حال ماکرون در توییتی به زبان عربی گفت: «هیچ چیز باعث نمی شود کوتاه بیاییم، هرگز.. همه تفاوت ها را با روحیه صلح محترم می دانیم. هرگز خطاب تنفر و عداوت را نمی پذیریم، از مناقشه عقلانی حمایت می کنیم، همیشه در کنار کرامت انسان و ارزش های جهانی می ایستیم».

 

همچنین وزارت خارجه فرانسه در بیانیه ای، فراخوان های تحریم را «بی پایه» دانست و گفت باید فورا متوقف شوند. چرا که یک اقلیت رادیکال پشت آن قرار دارند.