تأثیر قرآن و حدیث در شعر شهریار

به گزارش سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، جمشید علیزاده، نویسنده و پژوهشگر، در گفت‌وگویی، از آماده‌سازی اثری در رابطه با آثار شهریار خبر داد و گفت: «پس از قبیله مانده» از جمله آثاری است که طی دهه‌های گذشته درباره سروده‌های استاد شهریار تدوین و تنظیم کرده‌ام و هم‌اکنون آماده چاپ است.

وی به موضوع این اثر اشاره و اضافه کرد: کتاب به بررسی تأثرات شهریار از قرآن، حدیث، کلام ائمه(ع)، امثال الحکم و شعر عربی پرداخته است. این کتاب بخش نهایی از کتاب «رگبار به شیشه‌های الوان» است که در دهه 70 با محوریت نقد و تحلیل زندگی و آثار شهریار بود؛ چون حجم کتاب زیاد بود، تصمیم گرفتیم که بخش نهایی را که تحقیقی مفصل درباره تأثرات شهریار از آیات و روایات است، به صورت مستقل منتشر شود.

علیزاده یادآور شد: چاپ کتاب به دلیل داشتن آیات، روایات و اشعار عربی نیازمند دقت خاصی است؛ چون اگر اعراب هر یک از کلمات جابجا شود، معنی تغییر خواهد کرد؛ بنابراین چندین‌بار طی این سال‌ها کتاب را مورد بازبینی و بررسی مجدد قرار دادم. کتاب «پس از قبیله مانده» در حال حاضر آماده انتشار است که امیدوارم با ناشر متعهدی بتوان کتاب را به چاپ رساند.

محمدحسین بهجت تبریزی، متخلص به شهریار، در سال 1285 در تبریز به دنیا آمد. پدرش «حاج میرآقا بهجت تبریزی» نام داشت که در تبریز وکیل بود. شهریار پس از پایان دوره راهنمایی در تبریز، در سال 1300 برای ادامه تحصیل از تبریز عازم تهران شد و در مدرسه دارالفنون تا سال 1303 و پس از آن در رشته پزشکی ادامه تحصیل داد. او شاعری با قریحه‌‌ای توانا و زبانی فاخر بود که گاه مایه رشک هم‌عصران نیز می‌شد.

شهریار در شعر علاوه بر تأمل و مطالعه شاعران و سرآمدان ادب فارسی، از مطالعه اشعار سرایندگان ترک‌زبان و آذری نیز غفلت نکرد؛ همین موضوع سبب شد تا شاعری در آذبایجان ظهور کند که نه تنها در شعر فارسی که در ادبیات ترکی نیز آغازگر سبکی جدید باشد. اولین دفتر شعر او در سال 1310 با مقدمه ملک‌الشعرای بهار و پژمان بختیاری منتشر شد. شهریار پس از آن منظومه «حیدر بابایه سلام» را در سال 1330 منتشر کرد و با این اثر در ادبیات آذری ماندگار شد.

بسیاری او را یکی از سرآمدان غزل در ادبیات معاصر فارسی می‌دانند؛ غزل‌سرایی که توانست با در نظر گرفتن دو بُعد ایران‌دوستی و علاقه به اسلام و مذهب، دریچه جدیدی به روی شعر فارسی بگشاید./826/د102/ف