نویسندگان حوزوی حمایت شوند/ کار علمی در حوزه تعطیل بردار نیست

به گزارش خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، قلم های بزرگان حوزوی بوده که علوم اسلامی را که از قرآن کریم گرفته و بر صفحات کاغذ ترسیم کرده است. از زحمات آنها این میراث گران سنگ نسل به نسل و دست به دست به ما رسیده است. اگر امروز کتاب قانون، شفا و اشارات بوعلی را در دست داریم و یا از کتاب خصال شیخ صدوق (ره) استفاده می کنیم به خاطر آن است که این بزرگان خصوصیت دیگری نیز داشته‌اند و آن پایبند بودن به تعهد و مسؤولیت دینی و اجتماعی‌شان است.

به یقین علمای اسلامی آثار خود را بر حسب تفنن و یا برای وقت گذرانی و وقت کشی ننوشته اند بلکه آنچه آنان را وادار به اندیشیدن و نوشتن و بر جای گذاشتن آثارشان کرده همان تکلیف و تعهد بوده است. در اسلام بسیاری از رشته های علمی و ادبی بلکه همه آنها در رابطه با تکلیف و تعهد پدید آمده و این امر حاکی از آگاهی دینی و زمانی عالمان است.

آیت‌الله حسن ممدوحی عضو 81 ساله جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از محضر اساتیدی چون علامه‌ سید محمدحسین طباطبایی‌ و آیات‌ گلپایگانی،‌ ستوده‌، میرزا هاشم‌ آملی، و مشکینی‌ بهره برده است. زندگی‌ آیت‌الله‌ ممدوحی‌ سرشار از تلاش‌های‌ علمی‌ و فرهنگی‌ است، این‌ عالم‌ دینی هم اکنون به تدریس دروس خارج اشتغال دارد و از این‌ رهگذر شاگردان‌ بسیاری‌ تربیت‌ کرده‌ است.

این عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بوده تاکنون 20 عنوان کتاب را به چاپ رسانده‌ است.

خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، به مناسبت انتشار دو اثر جدید از آیت الله ممدوحی با این عضو جامعه مدرسین گفت و گویی انجام داده که در ادامه می خوانیم:

رسا - در ابتدا کمی از فعالیت های حوزوی و علمی خود بفرمایید.

فعالیت های علمی بنده در زندگی به سه بخش تقسیم می شود. بخش اول زندگی معطوف به تحصیل است. در این دوره به مقدمات و سطوح عالی حوزه پرداختم و در ادامه حدود 15 سال در درس خارج شرکت کردم. البته در این بین در فقه، اصول، کلام و فلسفه تدریس هم انجام می دادم.

بخش دوم، تربیت شاگردان و تدریس در مبانی مختلف علمی اعم از روایی، تفسیری، فلسفی و عرفانی است.

بخش سوم فعالیت های بنده اختصاص به نویسندگی، پژوهش و تألیفات دارد که از شیرینی خاصی برخوردار است. از مکتوباتی که توانستم به چاپ برسانم؛ شرح نهج البلاغه، شرح صحیفه سجادیه، شرح مصباح الهدایه امام خمینی(ره) و عیان و نهان در گستره هستی و حکمت حکومت فقیه است.

اخیرا مؤسسه نور 17 اثر از آثار بنده را در قالب نرم افزار به صورت جامع، جمع آوری و منتشر کرده است.

رسا - آیا امسال کتابی به چاپ رسانده اید؟

یکی از مکتوبات که از بنده به چاپ رسیده، کتابی به نام لواء الحمد(تفسیر سوره حمد) است.

اثر دیگری که امسال از بنده به چاپ شده، کتاب برگ سبزی از گلشن معارف است. این کتاب  قریب به 900 حکمت و کلمات قصار دارد. که این کتاب شبیه اثر استاد ما علامه حسن زاده(حفظه الله) است.

در این کتاب هم، کلمات و مفاهیم زبده و خوبی بیان شده که برگرفته از کتاب های اصیل، مشکل و مهم اسلامی بوده و جمع آوری و به روز رسانی شده است.

رسا - علت نام گذاری کتاب تفسیری شما به لواء الحمد چیست؟

اسم این کتاب از مجموعه روایات به دست آمده است. در روایات تعبیر «بیده لواء الحمد» آمده یعنی در حقیقت خُرد و کلان نظام آفرینش در روز حشر به دست پیامبر اکرم(ص) است. از آنجایی که سوره حمد شروع، پرچم و تابلوی قرآن است بنده اسم این کتاب را لواء الحمد گذاشتم.

شما وقتی آیات این سوره را مورد بررسی قرار می‌دهید می‌بینید که از اول با «الرحمن الرحیم» و صفاتی که در حقیقت بشارت به نظام بشریت است شروع می شود و خداوند از اولین آیات با شما با رحمانیت و رحیمیت برخورد می کند. این مطلب باید دانسته شود که در واقع تابلو قرآن همین رحمن و رحیم است.

رسا - در این اثر از نوآوری خاصی استفاده شده است؟

بله مهم ترین بخش این تفسیر نوآوری آن است. بنده در این تفسیر به دنبال جمع‌کردن صحبت های دیگران نرفتم و از تکرار مکررات پرهیز کردم. آنچه در این کتاب مطرح شده بر اساس فکر و تأمل بوده و در آیه به آیه آن حرف های تازه و زبده که به ذهنم می رسید را بیان کردم.

رسا - آیا غیر از دو اثر امسال کتاب دیگری برای چاپ دارید؟

بله کتاب دیگری هم همین روزها از چاپ بیرون می آید که اندیشه های بنیادین اسلام نام دارد، این کتاب مجموعه‌ بحث‌های بنده با یک پروفسور روسی بوده که به صورت مکتوب در آمده است. این کتاب حاصل 100 جلسه گفت‌وگو و تدریس به ایشان است که بنده اندیشه های اصیل اسلامی را در آن جلسات مطرح می کردم. البته بنده آن مطالب را دوباره نگارش و ویرایش کردم.

کار دیگری که در شرف چاپ است مربوط به تفسیر سوره قدر، اخلاص و کوثر می شود. از دیگر کارهای آماده چاپ بنده ترجمه نهج البلاغه است.

رسا - نویسندگان و ناشران برای انتشار کتب و آثار خود با چه مشکلاتی روبرو هستند؟

متأسفانه گران شدن کاغذ و بالطبع کم شدن شوق ناشران و پایین آمدن فروش کتاب ها از مشکلات امروز ما برای چاپ آثار جدید، مخصوصا کتاب های علمی و دقیق است. ولی در عین حال بنده توانستم به هر طریقی این آثار را به چاپ برسانم.

خوشبختانه آثار گذشته بنده با اقبال خوبی مواجه شده و کتاب شرح صحیفه به چاپ هشتم و کتاب شرح نهج البلاغه به چاپ پنجم رسیده است.

رسا - آثار شما چه وجه تمایزی با دیگر آثار در حوزه علوم دینی دارد؟

بنده در تمام علوم و فنون حوزوی خیلی کار کرده و آنها را تدریس کردم. این علوم و فنون اعم از ادبیات، تفسیر، علوم بلاغی، اصول، فقه، کلام، فسفه و عرفان است. این آثار مجموعه ای از مطالعات بنده طی 50 و 60 سال کار است. ضمن اینکه ما علومی را از اساتید خود فرا گرفتیم و سعی کردیم این علوم را سینه به سینه به نسل بعد انتقال دهیم.

سعی بنده در نوشتن کتاب اضافه کردن چیزی به گستره علمی است، نه از سفره دیگران جمع کردن؛ تلاش بنده این بوده که یک سفره خاصی را پهن کرده و گسترش دهم.

این کار را بنده مخصوصا، در شرح صحیفه سجادیه انجام دادم؛ زیرا به نظرم این کتاب از غربت خاصی برخوردار است و من به نوبه خودم سعی کردم در حد توان این کتاب را از غربت در بیاورم. در مورد صحیفه سجادیه اگر چه شرح های زیادی نوشته شده ولی مـتأسفانه شرحی که متناسب با دانشجویان و طلاب حوزه علمیه نوشته شده باشد نداریم، تا طالبان علم بهره حداکثری ببرند، این سبک نوشتن حالتی شبیه تفسیر المیزان مرحوم علامه طباطبایی است که انسان هر جلدش را باز می کند یک مطلب تازه و نویی به دست می آورد.

امیدواریم که خداوند منان و متعال لطف کند و بقیه آثار ما هم به چاپ و نشر برسد و به ما اخلاص دهد و به دوستانمان توفیق مطالعه ان شاءلله عنایت کند.

آثاری که در حوزه به چاپ می رسد این مطلب را می رساند که حوزه بیکار ننشسته و تعطیل نیست و نویسندگان حوزوی باید حمایت شوند، بنده بعضی از این آثار را در زمانی نوشتم که درس های حوزه به دلیل مسأله کرونا تعطیل بود.

رسا - با تشکر از این که وقت شریفتان را در اختیار خبرگزاری رسا قرار دادید، در پایان اگر مطلبی هست بفرمایید.

نکته ای که در باب مسائل روز خصوصا گرانی های اخیر عرض کنم این است که در روایت دارد که گرانی بلایی برای جامعه است. این گرانی وضعیتی را درست کرده که مردم در تصمیم گیری عاجز و متحیرند. خانوادها برای بچه‌دار شدن، مدرسه، دانشگاه، خرید اسباب و وسائل ازدواج، خرید لباس و حتی در تهیه کردن لوازم داخل منزل در زحمت روانی هستند.

واقعا پای صحبت مردم  می نشینی فریاد دارند و تعجب است که دولت ادعا می کند که فلان جا فلان کالای قاچاق را کشف کردیم یا فلان مقدار، نفت فروختیم و پولش را آوردیم، اما در سبد زندگی مردم هیچ تغییری ایجاد نشده بلکه گرانی ها بیشتر شده است.

امیدواریم امام زمان (عج) عنایت کنند؛ زیرا این مملکت متعلق به خود حضرت است و تفضلی به مردم شود تا مردم از این وضعیت نجات پیدا کنند. در پایان هم از خبرگزاری رسا برای معرفی آثار حوزویان تقدیر و تشکر دارم./826/گ402/ق