روش های آسیب‌زا در تربیت از منظر اسلام

به گزارش خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، کمتر پدر و مادری یافت می‌شود که در طول سال‌های تعامل تربیتی با فرزندانشان، آن‌ها را تنبیه نکرده باشند، یا مجبور به کاری نکرده باشند، یا بینشان تبعیض نگذاشته باشند، یا با عنوانی ناپسند و ناخوشایند صدایشان نکرده باشند. توجه به همین واقعیت انکارناشدنی، والدین را بر آن می‌دارد تا برای آگاهی از روش‌های نادرست تربیتی و پیامد‌های آن‌ها در سرنوشت فرزندان به دنبال منابع مطالعاتی مکمتر پدر و مادری یافت می‌شود که در طول سال‌های تعامل تربیتی با فرزندانشان، آن‌ها را تنبیه نکرده باشند، یا مجبور به کاری نکرده باشند، یا بینشان تبعیض نگذاشته باشند، یا با عنوانی ناپسند و ناخوشایند صدایشان نکرده باشند. توجه به همین واقعیت انکارناشدنی، والدین را بر آن می‌دارد تا برای آگاهی از روش‌های نادرست تربیتی و پیامد‌های آن‌ها در سرنوشت فرزندان به دنبال منابع مطالعاتی مناسبی باشند. یکی از کتاب‌های نیمه تخصصی نوشته شده در زمینه روش‌های آسیب زا در تربیت که والدین می‌توانند از آن بهره‌مند شوند، کتاب روش‌های آسیب زا در تربیت از منظر تربیت اسلامی است. این کتاب جزء منابع ارزشمند موجود در این زمینه به شمار می‌آید.

انتشارت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، کتاب روش های آسیب زا در تربیت از منظر تربیت اسلامی، نوشته محمدرضا قائمی مقدم را چاپ کرده است.

ساختار مطالب

کتاب در نه فصل تدوین شده است:

نویسنده در فصل نخست به موضوعاتی مانند نهی از نام گذاری های نامناسب پرداخته و در فصل دوم، راهکارهای پیشگیری از تبعیض در فضای تربیتی خانواده و مدرسه و نیز درمان آن آورده شده است. نویسنده، فصل سوم کتاب خویش را به موضوع اجبار فرزند به انجام دادن کاری و پیامدهای این تحمیل اختصاص داده است. موضوع چهارمین فصل کتاب هم تحقیر واهانت و پیامدهای ناگوار آن است. جدل و مراء جزو روشهای آسیب زا در تربیت است که در فصل پنجم کتاب به آن پرداخته شده است. یکی از آسیب های مهم در تربیت، ناهماهنگی گفتار والدین با رفتار آنها است که فصل ششم ، عهده دار بررسی آن است. فصل هفتم، به صورت جامع موضوع تنبیه را بررسی کرده است. رابطه روش های آسیب زا در تربیت و خودپنداره انسان، موضوع اصلی فصل هشتم کتاب است و بالاخره در فصل آخر، علت های به کارگیری روش های آسیب زا در تربیت فهرست شده است.

ویژگی های اثر

مهم ترین نقاط قوت این کتاب که سبب برجستگی کتاب روش های آسیب زا در تربیت از منظر تربیت اسلامی در میان کتاب های موجود در این زمینه می شود، چهارمورد هستند: نخست اینکه نویسنده با نگاهی جدید و نقادانه به موضوع پرداخته و مسئله‌ای را که شاید بسیاری از آن غافل بوده و یا به سادگی از کنارش گذشته‌اند برای نوشتن برگزیده است. دیگر آنکه در پرداخت به این مسئله تحلیل های مناسب و جذابی به چشم می خورد که نشان دهنده دقت نویسنده است. سومین ویژگی این کتاب دسته بندی مناسب ارائه شده برای مطالب و درنتیجه روانی مطالعه آن است و چهارمین ویژگی کتاب که یکی از مهم ترین آنهاست، استناد مطالب به آیات قرآن و روایات اهل بیت علیهم السلام است.

بهره ها و نیازمندی های تربیتی

برخی از نیازهای تأمین شده برای خواننده در این کتاب عبارت اند از: آشنایی با مفهوم تنبيه و آسیب های آن برای فرزند به صورت کامل و جامع، آشنایی با آسیب های تبعیض میان فرزندان، آشنایی با آسیب های تحقیر فرزند و اهانت به آنها از سوی والدین، آشنایی با آسیب های مجبور کردن فرزند به یک کار، آشنایی با مفهوم «خودپنداره» و ارتباط آن با روش تربیتی. بیان تفصیلی مطالب و تحلیل های مناسب نویسنده درباره هریک از این موارد، جزو مطالبی است که هر خواننده ای می تواند پس از مطالعه کتاب به آن اعتراف کند. همچنین یکی از نکاتی که درباره چگونگی تأمین این نیازها در این کتاب باید گفته شود، نگاه جدید نویسنده در بیشتر مباحث و ارائه راهکار در هریک از آنها است.

جمع بندی

هرچند به نظر می رسد در این کتاب نیز مانند برخی دیگر از کتاب های نویسنده میان مباحث اخلاق و تربیت تفاوت گذاشته نشده و برخی از آسیب های اخلاقی به عنوان اسيب تربیتی معرفی شده است، اما با توجه به قوت هایی که در کتاب به چشم می خورد می توان آن را کتابی ارزشمند در زمینه آسیب شناسی روش های تربیتی معرفی کرد. نکته دیگری که نباید از نظر دور داشت این است که به نظر می رسد در برخی از موارد، نویسنده با پیش فرض های روان شناسانه به سراغ آیات و روایت های موجود درباره موضوع مورد بحث رفته است. افزون بر اینکه در مواردی، بعضی از روایت هایی که به آنها استناد شده است چندان با مباحث تربیتی سازگاری نداشته و برداشت تربیتی از آنها دشوار می نماید.

انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه کتاب «روش های آسیب زا در تربیت از منظر تربیت اسلامی» را در قطع رقعی و 200 صفحه به چاپ رسانده است.

علاقه‌مندان می‌توانند برای خرید این کتاب به انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به آدرس: قم، پردیسان، میدان علوم تلفن: 02532111100 مراجعه کنند./826/ن601/ق