گزارشی از سلسله نشستهای مجازی بانوان عاشورایی
به گزارش خبرگزاری رسا، نخستین نشست از سلسله نشستهای «بانوان عاشورایی» با هدف معرفی جایگاه بانوان اسلام، با موضوع نقش بانوان صدراسلام تا پایان امامت امام حسن مجتبی (ع)، لحظاتی پیش به صورت مجازی برگزار شد.
براساس این گزارش، این همایش با توجه به لزوم آشنایی و معرفی بانوان بزرگ اسلام، سلسله نشستهای «بانوان عاشورایی» به منظور معرفی بانوان در تاریخ اسلام و تبیین جایگاه آنها به عنوان الگویی برای بانوان امروز برگزار شد، در نخستین نشست بانوان عاشورایی به بررسی نقش بانوان به عنوان اسوه حماسه و معرفت تا پایان امامت امام حسن مجتبی (ع) پرداخته شد.
در این نشست، سبک و سیره و همچنین تاریخ زندگی بانوان صدر اسلام همچون حضرت خدیجه (س)، حضرت فاطمه (س)، حضرت زینب (س) به عنوان بانوانی تأثیرگذار در ترویج فرهنگ اسلامی تبیین شد.
علاوه بر این در نشست بانوان عاشورایی به معرفی و جایگاه بانوانی که شاید در بین مسلمانان کمتر شناخته شده باشند، همچون فاطمه بنت اسد، ام البنین، ام سلمه، همسر عمرو بن جموح، نسیبه، ام هانی، سوده همدانی، زرقا، اسماء بنت عمیس پرداخته شد.
در نشست اول با موضوع بانوان صدر اسلام تا پایان دوره امامت امام حسن مجتبی (ع) اندیشمندانی از کشورهای مختلف عربی و اروپایی و همچنین کشورهای همسایه شرکت کردند.
بانوان مکتب عاشورایی را برای زنان امروز جهان اسلام معرفی خواهیم کرد
لاله افتخاری، معاون امور بانوان کمیته فرهنگی و آموزشی اربعین در نخستین نشست از سلسله نشستهای «بانوان عاشورایی» که به صورت مجازی برگزار شد در ابتدای این همایش از همکاری مجمع دانشگاهیان عراق، بنیاد بینالمللی اربعین و سازمان بسیج طلاب و روحانیون برای برگزاری این نشست تقدیر کرد.
وی گفت: همان طور که میدانید از سال 1395 کمیته فرهنگی و آموزش اربعین فعالیت خود را در حوزه بانوان آغاز کرد که در همین راستا شورای راهبری، معاونت بانوان و ساختارهای دیگری ایجاد شد تا بتواند با دو هدف فعالیتهای اربعینی خود را دنبال کند.
افتخاری با بیان اینکه هدف اول امور بانوان کمیته فرهنگی اربعین گسترش فرهنگ اربعین در جامعه زنان و هدف دوم بهره گیری از جامعه بانوان برای گسترش فرهنگ اربعین است، تصریح کرد: فعالیتهای که در این چند سال صورت گرفت گرچه که در حوزههای مختلف آموزش، تبلیغی، ترویجی و پژوهشی بوده است، اما تلاش بر این بود که ثقل کار و حجم اصلی آن در قالب پژوهشی و این چنینی صورت بگیرد.
وی ادامه داد: این سلسله نشستها در ایران و عراق و عرصههای بینالمللی با پیامهای جهانی اربعین پیگیری خواهیم کرد. چون از نظر ما اربعین پیام برای یک مذهب نیست، پیام برای یک کشور و ملت نیست، پیام اربعین برای همه جهانیان است، بنابراین نشستهای در کربلای معلا و موسم اربعین و جوار امام رضا (ع) برگزار شد.
معاون امور بانوان کمیته فرهنگی و آموزشی اربعین با بیان اینکه امسال بر آن شدیم تا سلسله نشست های بین المللی تخصصی بانوان عاشورایی را برگزار کنیم، تاکید کرد: هدف اصلی از این نشست ها معرفی بانوان تربیت شده مکتب وحی است، بانوانی که زینبی زندگی کردند و زینبی در خانه و جامعه نقش آفرین بودند و زینبی الگو همه عالم قرار گرفتند. بنابراین در این نشستها به دنبال تحقق ارائه الگویی با شاخصههای از زندگی بانوان صدر اسلام هستیم.
وی خاطرنشان کرد: در راس همه اینها ستارگانی هستند که وجود آنها همچون حضرت زهرا، حضرت زینب و حضرت خدیجه سلام الله علیها نور است، در اولین نشست بررسی شخصیتهای این بزرگواران را از صدر اسلام تا پایان زندگی امام مجتبی (ع) را در نظر گرفتهایم و ان شاالله در نشستهای بعدی بررشهای دیگری از تاریخ این بانوان را خواهیم داشت.
مردان و زنان جهان اسلام در دامن زنان عاشورایی تربیت میشوند
غلامعلی حداد عادل با اشاره به جایگاه زن در اسلام گفت: زن در اسلام از نظر معنوی و در پیشگاه خداوند با مرد یکسان است، برخلاف برخی تصورات غلط قدیمی که امروز هم ممکن است در اذهان جای داشته باشد، هیچ تفاوتی میان زن و مرد وجود ندارد. مرد به دلیل مرد بودن، رجحانی بر زن ندارد، زن و مرد هر دو بنده خدا هستند و قابلیت تعالی یافتن و کمال یافتن را دارند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به آیه شریفه « مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَىٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً ۖ وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ » تصریح کرد: این آیه به روشنی دلالت بر این دارد که زن و مرد از حیث تقرب به درگاه الهی یکسان هستند.
وی با بیان اینکه با ظهور اسلام، زن از نظر اختیارات، شان، کرامت و عزت مقام ارجمندی پیدا کرد، یادآور شد: زن پس از اسلام میدان وسیعی برای فعالیت اجتماعی پیدا کرد و بانوان بزرگی همچون حضرت خدیجه (س) سهم بزرگی در پایه گذاری و ترویج اسلام داشتند. حضرت فاطمه (س) نیز در عمر کوتاه خودشان از حیث عبادت، همسرداری، فرزندپروری، حق طلبی، دفاع از امامت و ولایت، دینداری، حضور در صحنههای حساس و صحنهها خطیر مهم اجتماعی بانوی نمونه و الگویی بودند و این میراث از طریق حضرت خدیجه (س) و حضرت فاطمه (س) به بانوی بزرگ عاشورای و سرآمدبانوان عاشورای زینب کبری سلام الله علیها رسید.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، با بیان اینکه نقش حضرت زینب (س) در مدیریت امور داخلی اردوی کربلا پیش از عاشورا بر کسی پوشیده نیست، خاطرنشان کرد: پس از شهادت حضرت سیدالشهدا و یاران باوفای او این نقش مضاعف شد و نقشی سیاسی و اجتماعی و همه مسئولیت کاروان بر عهده این بانوی بزرگ اسلام قرار گرفت.
وی با اشاره به اینکه عاشورا و کربلا از نام حضرت زینب (س) جدا نیست و نام حضرت زینب (س) در کنار برادر بزرگوارش حسین بن علی مانند خورشیدی بر آسمان عاشورا می درخشد، ادامه داد: این نگاه و جایگاه و مسئولیت شناسی همچنان در طول تاریخ به زنان عاشورای منتقل شده است و در روزگار ما یکی از مظاهر، زنان عاشورا و جلوگاههای تفکر عاشورایی زنان مسلمان انقلاب اسلامی هستند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام تصریح کرد: در انقلاب اسلامی این زنان بودند که مردان را برای حضور در صحنههای انقلاب، جهاد و شهادت تشویق و پشتیبانی میکردند، افزون بر اینکه خود آنها نیز در صحنهها حضور فعالی داشتند. آن مردان که قبل از پیروزی انقلاب اسلامی به میدان خون و قیام آمدند و شهید شدند تا انقلاب را به پیروزی رسید، رضایت همسران و مادران خودشان را بدست آورده بودند.
وی نقش زنان در پیروزی انقلاب اسلامی را کمتر از نقش مردان ندانست و تاکید کرد: در سالهای اخیر نقش زنان عاشورایی از جمله در راهپیمایی اربعین به خوبی افزایش یافته و بنده در اربعین شاهد حضور چشمگیر زنان بودم، سه سال پی در پی در راهپیمایی اربعین حضور داشتم و حقا یکی از جلوههای شگفت انگیز، معنوی و الهی راهپیمایی بزرگ و جهانی اربعین حضور زنان در این اجتماع عظیم است.
حدادعادل خاطرنشان کرد: بسیار دیده ام زنان سالخورده را از جای جای کشورهای اسلامی از جمله کشور عزیزمان ایران که عکس شهید خودشان را بر کوله پشتی شان نصب کرده و به تنهایی از روستا و شهر دور افتاده طی طریق کردهاند و با یاد شهید خودشان رو به سوی قبله شهیدان حضرت حسین بن علی حرکت کردهاند و از نجف تا کربلا با پای پیاده طی طریق میکنند و با جهاد و شهادت تجدید عهد میبندند.
وی یادآور شد: کم نیستند زنانی که مادر شهید، همسر و خواهر شهید هستند و مسیر نجف تا کربلا را با یاد شهیدان عطرآگین میکنند، کم نیستند بانوانی که در ابتدای تشکیل زندگی با همسر خود با کودک خردسال در گهواره این مسیر را پیاده طی میکنند، سختیها را به جان میخرند و راه حضرت زینب سلام الله علیها را ادامه میدهند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: همین روحیه و حضور زنان به راهپیمایی اربعین معنای معنوی مهمی بخشیده و پیام مهمی را به جهانیان منتقل میکند. هر کس از این راهپیمایی عظیم فیلمی تهیه و آن را ملاحظه کند، میبیند از نظر کمیت فرقی میان حضور زنان و مردان نیست، زنان با همان انبوهی که مردان در این راهپیمایی حضور دارند، با همان فداکاری و ایمان شرکت میکنند.
وی ادامه داد: در واقع جلوهای از همه سخنانی که اسلام درباره ایمان به خدا، کرامت نفس، عزت نفس، عفت، دوری از خودنمایی به نامحرم درباره زنان بیان کرده است و در عین حال آگاه به وظیفه مادری و همسری و حضور فعال در صحنه های اجتماعی و سیاسی، بینش والا، دوست شناسی، دشمن شناسی، رهبر شناسی همه اینها را در زنان عاشورای میتوان دید.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام خاطرنشان کرد: همه مردانی که در راهپیمایی اربعین شرکت دارند و در صحنههای حق طلبی جهاد و شهادت در سراسر جهان اسلام حضور دارند، بلکه مردان عاشورایی نیز در دامن زنان عاشورایی تربیت میشوند، بنابراین مردان و زنان جهان اسلام در دامن زنان عاشورایی تربیت میشوند و دامن مادر اولین و بهترین مدرسهای است که در آن ارزشهای عاشورایی به فرزندان جهان اسلام برای آینده تعلیم داده میشود.
ایمان آوری، آگاه به زمان و ولایتمدار بهترین شاخصه زنان عاشورایی است
معصومه ظهیری به بررسی سبک و سیره و تاریخ زندگی حضرت نسیبه از بانوان بزرگوار صدر اسلام پرداخت و گفت: یکی از بانوان شاخص در صدر اسلام نسیبه است، نسیبه بنت کعب از بانوان سرشناس صدر اسلام به شمار میآید که مقام شامخی دارد و پیامبر بارها او را ستوده است.
وی با بیان اینکه نسيبه ملقب به «ام عمارة» است، یادآور شد: نسيبه دختر كعب و از انصار مدينه بود كه چون دو پسرش به نام عماره و عبد الله و شوهرش زيد به ميدان جنگ رفته بودند او نيز مشك آبى با خود برداشت و به احد آمد تا زخميان را مداوا كند و اگر آب خواستند به آنها آب بدهد.
معاون فرهنگی حوزههای علمیه خواهران تصریح کرد: خانواده نسیبه مصداق بارز «الذین آمنو هاجروا و جاهد فی سبیل الله به اموالهم و انفسهم» هستند که خداوند برای آنها درجه ویژهای قرار داده و میفرمائید «اولئک اعظم الدرجه عندالله». نسیبه بنت کعب است، کعب جزو کسانی است که در صدر اسلام باوجود اینکه دختران را فرومایه و فرودست نگاه میکردند، دختران خود را در فعالیتهای اجتماعی تشویق کرد و به دختران خود نگاه والا و کمالی اسلام را هدیه کرد. اولین آشنایی نسیبه با پیامبر گرامی اسلامی در لیله عقبه دوم بود که تعدادی از مردان و بانوان با پیامبر بعیت کردند و پیامبر گرامی اسلام (ص) بیعت زنان را نیز پذیرفتند.
وی خاطرنشان کرد: این آشنایی زمینهای برای فعالیتهای اجتماعی و همراهی ام عماره با پیامبر را ایجاد کرد. به نحوی که در سوم هجرت وقتی جنگ احد اتفاق افتاد و در آن جنگ جان پیامبر در خطر قرار گرفت، نسیبه جزو بانوانی بود که آبرسانی و کمک رسانی به مجروحان را در کنار دیگر بانوان برعهده داشت، مشک آب را رها کرد و دست به شمشیر گرفت به نحوی که پیامبر فرمودند، باریک الله یا نسیبه و بعدها این را یاد میکردند و به هر طرف که نگاه میکردند، نسیبه را می دیدند.
معاون فرهنگی حوزههای علمیه خواهران گفت: نسیبه علاوه بر آنکه در زمان حیات پیامبر جزو کسانی بود که یاری رساندن به دین خدا را جزو برنامهها و الگوهای خود در زندگی قرار داده بودند، پس از رحلت جانسور پیامبر گرامی نیز این کار را استمرار دادند به نحوی که در جنگ یمامه شرکت کرده و در دفاع از سپاه اسلام مجروح شدند و دست خود را از دست دادند و به مقام شامخ جانبازی نائل آمدند.
وی ادامه داد: این حرکت جهادگونه که در خانواده نسیبه شکل گرفته بود، پس از آن نیز ادامه پیدا کرد، علاوه بر آبرسانی حمایت و کمک از سپاه اسلام، پرستاری از مجروحان و در موارد ضروری حضور در میدان باعث شد که این بانو مجاهده در جنگ حنین به شهادت برسد و نام او جزو شهدای صدر اسلام ثبت و ضبط شود و به عنوان بهترین چهره و الگو از زنان که ایمان آوردند، معرفی شوند.
ظهیری تصریح کرد: ایمان آوری، آگاه به زمان، تکلیف مداری و ولایت مداری به عنوان بهترین شاخصه از بانوان صدر اسلام مطرح میشود که می تواند این شاخصهها برای همه نسلها و نسل دوران غیبت به عنوان الگو و سرمشق معرفی شود.
پشتیبانی از ولایت بهترین درس برای زنان عاشورایی است
رباب زیدی استاد حوزه علمیه خواهران از کشور هند، با موضوع نقش بانوان صدراسلام تا پایان امامت امام حسن مجتبی(ع) به بررسی سبک و سیره و تاریخ زندگی حضرت خدیجه (س)، حضرت زهرا (س) و حضرت زینب کبری (س) به عنوان بانوان بزرگوار صدر اسلام پرداخت.
وی افزود: خداوند تبارک و تعالی در سوره اسرا میفرماید«وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى كَثِيرٍ مِّمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا» كشف اين حقايق سبب میشود انسان، جايگاه و ارزش خود را بشناسد و به خود ببالد و اعتماد كند و با اين ويژگیها در مسير سعادت و كمال گام بردارد.
استاد حوزه علمیه خواهران با بیان اینکه آثار اعتماد به نفس بهمعنای آثار كرامت انسان بوده و برخی از آن آثار، عزت نفس، موفقيت، پرهيز از گناه، بینيازی به غير خدا، استغناء، به بنبست نرسيدن و ياد دائمی خدا است، تصریح کرد: امروز بانوان عاشورایی نیز به این ارزش و جایگاه معنوی دست یافته اند و در راه پیمودن این راه معنوی هستند.
وی یادآور شد: آفرینش انسان به گونه ای است که در مقایسه با دیگر مخلوقات نیز بر دیگر موجودات برتری دارد که این امر حاکی از عنایت خاص خداوند به انسان است و همه انسان ها ذاتا از آن برخوردارند. بدون شک، کرامت انسان از آموزه هاي مورد توجه اديان و علماي حقوق بشر است. در مکتب اسلام نيز بر اساس آيات قرآن و احاديث اسلامي، کرامت ذاتي بشر مورد توجه و توصيه است، از این رو اسلام به زنان توجه خاصی دارد.
خانم رباب یادآور شد: حضرت خدیجه کبری و ام البنین بی بی فاطمه اسد از جمله افرادی هستند که الگو زنان از صدر اسلام تاکنون بودهاند، زیرا در راه خدا جهاد کردند و الگو همه زنان قرار گرفتند. آنها از همه ضروریات خود گذشتند ولی به ضروریات دیگران توجه کردند و به آن پرداختند و امروز الگوی جهانیان شدند.
وی تصریح کرد: حضرت زینب سلام الله نیز از دیگر زنان الگو و نمونه اسلام بودند که برای ما درسهای زیادی را به یادگار گذاشتند و باید از آن درس بگیریم، ایشان دو فرزند خود را برای امام و ولی خدا قربانی کردند و همیشه در حمایت و پشتیبانی از امامت و ولایت پیشگام بودند. یکی از صفات برجسته آن حضرت پشتیبانی از ولایت بود که امروز هم ما باید این راه را ادامه بدهیم./1324/ت303/ب1