«اینجانب ابراهیم امینی فرزند حسین در سال ۱۳۰۴ در نجف آباد متولد شدم. در حدود شش سالگی پدرم وفات کرد، تا کلاس ششم ابتدایی در یکی از مدارس شبانه غیردولتی درس خواندم، از همان زمان به تحصیلات علوم دینی علاقه داشتم، در فروردین ۱۳۲۱ به قصد تحصیل علوم دینی به حوزه علمیه قم آمدم. در حدود سه ماه در قم توقف داشتم، دوران خوش و زیبایی بود، مخصوصا شرکت در درس اخلاق امام خمینی (حاج آقا روح‌الله) برایم بسیار جالب بود. با فرا رسیدن تعطیلات تابستانی ناچار به نجف‌آباد مراجعت کردم، تابستان را در نجف‌آباد به تحصیلات ادامه دادم. به دلیل کمیابی و گران بودن ارزاق (در اثر اشغال ایران به‌وسیله سپاه متفقین) ناچار شدم، برای ادامه تحصیلات به حوزه علمیه اصفهان بروم. به همان دلیل معیشت در اصفهان نیز دشوار بود؛ ولی از جهت مدارس محل سکونت و وجود استادان دانشمند مخصوصا دروس ادبیات در سطح بسیار غنی و ممتاز بود؛ ابتدا در مدرسه نوریه و بعد از چندی در مدرسه کاسه‌گران و در نهایت در مدرسه جده بزرگ مسکن گزیدم.»
سال ۱۳۲۶ مجددا برای تکمیل دروس حوزوی وارد قم شد. وی جزو شاگردان آیات گلپایگانی، مرعشی نجفی، امام خمینی، علامه طباطبایی و حاج آقا رحیم ارباب بود.
مرحوم امینی از مبارزان قبل از انقلاب بود. وی به همراه هم‌فکران خود از جمله آیات قدوسی، ربانی شیرازی، مصباح یزدی، مقام معظم رهبری و هاشمی رفسنجانی سال ۱۳۴۱ در قم تشکلی ایجاد کرد که بعدها هسته مرکزی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم شد.
آیت‌الله امینی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عضو هیات امنای دانشگاه امام صادق (ع)، عضو مجلس خبرگان و مجمع تشخیص مصلت نظام و همچنین عضو شورای بازنگری قانون اساسی بود و در اوایل انقلاب به عنوان نماینده امام خمینی به نهاوند، هرمزگان، مازندران، همدان و ملایر رفته است. عضویت در شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت (ع)، امامت جمعه شهر قم از دیگر مسئولیت‌های او به‌شمار می‌آید.
آیت‌الله امینی در طول سال‌های تحصیل خود، به محضر استادان زیادی شرفیاب شد. او دروس دوره مقدمات را در محضر استادانی چون آقا شیخ رمضانعلی ملایی، آقا شیخ‌‌هاشم جنّتی، آقا سیدمحمد هاشمی قهدریجانی فرا گرفت. برای آموختن منطق منظومه نیز به درس حاج آقا صدر‌هاطلی کوهپایی رفت. رسائل را نزد آقا سید عباس دهکردی و حیدر علی برومند و مکاسب را نزد آقایان شیخ محمدحسین جرقویه‌ای و آقا شیخ مرتضی اردکانی و حاج آقا رحیم ارباب فرا گرفت.
در قم نیز ادامه رسائل و مکاسب را نزد آقای سلطانی، حاج آقا رضا بهاءالدینی و آقای مجاهدی خواند. جلد اول کفایه را نزد آیت‌الله مرعشی و جلد دوم را نزد آیت‌الله گلپایگانی و بخش حکمت منظومه را نزد آیت‌الله سیدمحمدحسین طباطبایی به اتمام رساند.
در درس‌های خارج فقه و اصول آیت‌الله بروجردی (ره) و در درس خارج اصول امام خمینی (ره) شرکت می‌نمود. بعدها که درس خارج فقه امام (ره) نیز تشکیل شد، در آن شرکت می‌کرد.
از آیت‌الله امینی کتاب‌هایی همچون؛ دادگستر جهان، اسلام و تعلیم و تربیت، روزه تمرین پرهیزکاری، مهم‌ترین واجب فراموش‌شده، همه باید بدانند، اسلام و تمدن غرب، همسرداری، انضباط اقتصادی، آموزش دین، خداشناسی، بررسی مسایل کلی امامت، امامت و امامان (ع) و معاد در قرآن، الگوهای فضیلت، پیامبرشناسی و پیامبر اسلام، زن در اسلام و وحی در ادیان آسمانی به یادگار مانده است.
کتاب «دادگستر جهان» آیت الله امینی در زمانی به چاپ رسید (1344) که حملات دشمن به مسأله مهدویت بسیار بود و بسیاری از جوانان می‌خواستند با زندگی حضرت حجّت دوازدهم (عج) آشنا شوند.
نویسنده در ۱۲ فصل، با استناد به یافتههای عقلی و نقلی محدثان، مفسران و مورخان امامیه و عامه و نیز دستاوردهای علوم تجربی، به تشکیکهای گوناگون درباره مهدویت پاسخ میدهد. طرح مباحث به شیوه مناظره است که بر جذابیت کتاب افزوده است.
مؤلف، آغاز عقیده به مهدویت را زمان پیامبر (ص) میداند و شخصیت و نسب امام را بررسی می‌کند و ادعای مهدی بودن محمد حنفیه، اعتقاد زیدیه به مهدویت محمد بن عبدالله بن حسن، باور واقفیه به عروج امام صادق (ع)، را رد می‌کند و به رد این نکته که منشا مهدویت از تعالیم یهود و زرتشتی است و عبدالله بن سبا در ایجاد این باور نقش داشته، میپردازد.
عالم غیب و امام عصر؛ امامت کودک ۵ ساله؛ فلسفه طولانی شدن غیبت؛ مهدی در کتب اهل سنت؛ علائم و شرایط ظهور؛ یاوران وی؛ احادیث، منابع، تالیفات و اقوال بزرگان اهل سنت از مباحث مهم کتاب است.
کتاب «وحی در ادیان آسمانی» پژوهشی است مستند در معرفی و شناخت وحی از منظر قرآن، ادیان آسمانی دیگر و عقل است. مؤلف پس از تعریف لغوی و اصطلاحی وحی، بحث مفصلی در کیفیت القاء کلام الهی و نمود آن به صورت وحی مطرح نموده است.
وی کیفیت کلام الهی را از نظرگاه امامیه، حروف و اصواتی میداند که دارای معانی خاص بوده و در لوح محفوظ یا قلب جبرئیل بدون نیاز به زبان و دهان به وجود آمده است و بالطبع آن را حادث میشمارد.
سپس دیگر نظرات فرق اسلامی را درباره قدیم یا حادث بودن کلام الهی نقل مینماید و در ادامه به بررسی آیات مربوط به وحی در قرآن میپردازد و طریقه تجلی جبرئیل به رسول اکرم (ص) و القاء کلام الهی به قلب وی توضیح داده شده است.
وحی از دیدگاه یهود و مسیحیت از دیگر مباحث کتاب است. به گفته وی، تلقی برخی از مسیحیان از وحی شبیه تلقی مسلمین است، ولی برخی همانند پولس که عیسی را فرزند خداوند میدانست در واقع عیسی را وحی متجسد خداوند دانسته است.
كتاب حاضر، خصوصیات كلی امام و امامت ذیل عناوین زیر بررسی شده است: امامت از نظر عقل، عصمت امام، علم امام، ضرورت و شرایط و صفات امام، كیفیت انتخاب امام. در این بررسیها برهان و دلیل اصلی نویسنده، آیات قرآن و روایات و نیز براهینی است كه در كتب كلامی در تبیین نیاز به امام مطرح شده است.
با توجه به سابقه علمی مؤلف و نیز روان بودن مطالب ذکر شده در کتاب، می‌توان گفت که این نوشتار برای عموم مخاطبین که خواستار مطالعه در زمینه مسائل مربوط به امامت هستند، بسیار مفید و مناسب است. نویسنده ابتدا با بیان مسأله سرپرستی مسلمانان در زمان رسول خدا وارد بحث شده و سپس با بررسی معنای امامت و مصداق آن و نیز ذکر ادله عقلی و نقلی، اصل ارتباط امامت با دین را تبیین کرده و در پایان اوصاف و ویژگی‌های شخصی امام را مطرح می‌کند.
از دیگر کتاب‌هایی که برای دانش آموزان دهه 60 می‌تواند خاطره‌انگیر باشد کتاب‌های «فرهنگ اسلامی و تعلیمات دینی» مقطع ابتدایی و راهنمایی بود که مرحوم امینی یکی از مولفین این کتاب‌های درسی بوده است.
یادآوری می‌شود این عالم ربانی پس از یک دوره بیماری و چند روز بستری در بیمارستان شهید بهشتی قم عصر جمعه 5 اردیبهشت‌ماه 99 به ملکوت اعلی پیوست.