وام کرونایی
به گزارش خبرگزاري رسا، با تصمیم دولت مقرر شد به ۲۳ میلیون خانوار یارانه بگیر تسهیلاتی معادل یکمیلیون تومان پرداخت شود که از اردیبهشتماه امسال با کارمزد ۱۲ درصد پرداخت میشود. بازپرداخت این وام ۲۴ ماهه است که با تنفس چند ماه از اواخر تابستان آغاز میگردد و معادل یکمیلیون و ۱۳۱ هزار تومان برای وامگیرنده تمام میشود. در واقع هر وامگیرنده ۱۳۱ هزار تومان سود را به همراه اصل پول به دولت بازمیگرداند. اساسا میتوان پرداخت چنین تسهیلاتی را در شرایط فعلی قابلقبول دانست، اما با توجه به قیمت کالاها و نرخ تورم کنونی، این وام نمیتواند کمک چندانی به بهبود معیشت خانوادهها داشته باشد.
شیوع کرونا و توصیه به خانه ماندن ضرر و زیان بسیاری به کسبوکارها و معیشت مردم وارد کرده است و ارائه چنین تسهیلاتی را نه راهحل بلکه میتوان مُسکنی برای درد این روزهای مردم بهحساب آورد.
با نگاهی به تورم بالای 30 درصدی در جامعه و هزینههای خانواده چهارنفره، چنین تسهیلاتی میتواند سبد غذایی خانوار را فقط برای چند روز تأمین کند. در شرایطی که به دلیل وجود قرنطینه و رکود در اقتصاد و طولانی شدن وضعیت فعلی، بسنده کردن به همین بستههای حمایتی راهگشا نیست.
ضمن اینکه دولت در حالی این تسهیلات را ارائه میدهد که سود ۱۲ درصدی از آن دریافت میکند و بهزعم بعضی از کارشناسان این وام میتوانست برای همه وامگیرندگان بهصورت قرضالحسنه پرداخت شود و دریافت سود از این تسهیلات در نظر گرفته نشود.
مجید شاکری کارشناس اقتصادی در گفتوگو با« رسالت» به بیان تمهیداتی که دولت برای پرداخت تسهیلات یکمیلیون تومانی در نظر گرفته اشاره میکند و میگوید: دولت هر اقدامی که برای مقابله با کرونا انجام میدهد باید متناسب با استراتژی عمومی مقابله باشد. اگر فرض بر این باشد که این بیماری در تابستان ریشهکن شده و یا محدود میشود و درگیری اقتصاد با این بیماری مختص به سه یا چهار ماه ابتدای سال است، میتوان دادن بسته معیشتی را جزو مهمترین اقدامات دولت در راستای مقابله با کرونا دانست.
وی ادامه میدهد: چنانچه زمان مبارزه با این بیماری طولانیتر از ۳ یا ۴ ماه پیشرو باشد، پارادایم مقابله دولت باید متفاوت از آن چه که انجام داده، باشد.
شاکری با اشاره به سیاستهای پولی و مالی دولت در حمایت از اقتصاد و مقابله با کرونا بیان میکند: فارغ از اینکه ارائه این تسهیلات چه کمکی به مردم میکند، اگر سهم سیاست مالی دولت نسبت به سیاست پولی در اقتصاد بیشتر بود میتوانست کمک بهتری را به همراه داشته باشد. وام یکمیلیون تومانی در نتیجه اتخاذ سیاست پولی انبساطی است در حالی که سیاست مالی انبساطی برای کشور بهمراتب بهتر از سیاست پولی انبساطی است.
این اقتصاددان اضافه میکند: دولت از دریچه سیاست مالی اقداماتی را انجام داده که یکی از آنها ارائه وام یکمیلیون تومانی است. اگر فرض بر پایان حضور کرونا طی چهار ماه آتی در کشور باشد، اتخاذ سیاست پولی و پرداخت وام یکمیلیون تومانی از بقیه طرحهای دولت ازجمله پرداخت ۷۵ هزار میلیارد تومان به کسبوکارها بدون پیوست اجرایی بهمراتب بهتر است.
وی اظهار میکند: دولت با توجه به میزان منابع مالی خود اقدامات مناسبی را در شرایط فعلی انجام داده است اما در سطوح بالاتر بر تقدم سیاست پولی بر سیاست مالی توسط دولت انتقاد وارد است و اگر تصور کنیم بسته حمایتی دولت محدود به پرداخت وام یکمیلیون تومانی باشد بسیار نگرانکننده است.
وی درباره نحوه شناسایی دهکهای ضعیف و پایین جامعه بیان میکند: دهکهای پایین بعد از طرح موضوع حذف یارانه ثروتمندان و تبادلات اطلاعات بینبانکی مشخص شدند و از این طریق تشخیص بهتر میان دهکهای مختلف جامعه انجام گرفت.
این اقتصاددان تصور پرداخت کارمزد توسط دولت و از طریق وام را نادرست میداند و میگوید: با توجه به اینکه قید شده پرداخت وام بهصورت اعتبار و شرایط مرابحه برقرار است، گرفتن و پرداختن کارمزددر این تسهیلات مطرح نیست.
*وام یکمیلیونی، راهکاری برای کوتاهمدت
در ادامه علی سرزعیم تحلیلگر مسائل مالی و اقتصادی در گفتوگو با «رسالت»، شرایط فعلی را برای افرادی که در مشاغل آزاد و یا به دور از حاشیه امنیت شغلی فعالیت میکنند، سخت عنوان میکند و میگوید: کرونا بیماری همهگیری است که بسیاری از مشاغل و کسبوکارها را با رکود و ضرر و زیان مواجه کرد. یکی از این مشاغل، دستفروشها بودند که تا قبل از این وضعیت میتوانستند معیشت خود را با همه مشکلات موجود رفع کنند، اما اکنون از تأمین حداقل معیشت خود بازماندند.
سرزعیم با اشاره به پرداخت وام یکمیلیون تومانی ادامه میدهد: ارائه این وام برای افرادی که از تأمین حداقلها ناتوان هستند، مُسکنی بهحساب میآید تا حداقل مواد غذایی موردنیاز خانوادهها را فراهم کنند.
عضو هیئتعلمی دانشگاه علامه طباطبایی، طولانی شدن وضعیت فعلی را خطرناک برای مشاغل و کسبوکارها میداند و میگوید: چنانچه این بیماری مدتزمان بیشتری در کشور وجود داشته باشد و وضعیت اقتصاد هم در رکود کامل بماند و تنزل خریدوفروش ادامه داشته باشد، باید راهحل دیگری به غیر از پرداخت تسهیلات یکمیلیون تومانی توسط دولت اتخاذ شود.
وی با بیان اینکه راهحلهای مختلفی برای مسائل کوتاهمدت و بلندمدت باید مورد استفاده قرار بگیرد، میگوید: کرونا مشکلی است که در کوتاهمدت به وجود آمده و ارائه این بسته حمایتی برای کوتاهمدت قابلقبول است، اما چنانچه شرایط برای مدتزمان بیشتری ادامه پیدا کند نمیتوان بهتنهایی به پرداخت چنین وامهایی اکتفا کرد.
سرزعیم درباره پرداخت وام از یارانه مردم به خودشان میگوید: یکمیلیون تومان تسهیلات دادهشده به مردم که قرار بود در طول زمان به آنها داده شود اکنون به یکباره پرداخت میگردد، زیرا در غیر این صورت باید از بودجه دولت گرفته میشد که در شرایط فعلی و هزینههای زیاد فشار سنگینی به دولت وارد میکند.
وی به لزوم حذف سریعتر بخشی از یارانه بگیران اشاره میکند و میافزاید: شرایط فعلی کشور ایجاب میکرد که با استفاده از منابع مالی که از حذف یارانه بگیرانی که از توان مالی مناسبی برخوردار هستند، وام با بهره 12 درصدی داده نمیشد و بهجای آن وام قرضالحسنه پرداخت میگردید.
سرزعیم در پایان سخنانش با تأکید بر اینکه هر اقدامی که بتواند افراد دچار استیصال شدید مالی را در شرایط فعلی کمک کند، مورد تایید قرار میگیرد، میافزاید: پرداخت تسهیلاتی مانند وام یکمیلیون تومانی به مردم در شرایط فعلی قابل دفاع است، اما همانطور که گفته شد این مُسکن برای کوتاهمدت جوابگوست و الا در درازمدت چنین راهحلی نمیتواند جوابگوی معیشت مردم باشد./1360/