چاپ یازدهم کتاب «روش فیش برداری» منتشر شد

به گزارش خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، مؤسسه بوستان کتاب وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم چاپ یازدهم کتاب «روش فیش برداری(روش یادداشت برداری و دسته بندی)» نوشته عبدالرحیم موگهی را منتشر کرد.

«یادداشت برداری» از مطالعات و «فیش برداری» در تحقیقات و «دسته بندی مطالب» و «تنظیم مواد و اطلاعات» و طبقه بندی هر کدام در جایگاه خود، یکی از مرسوم ترین و عمومی ترینِ این شیوه ها در جامعه فرهنگی امروز ماست.

نویسنده در مقدمه این اثر نوشته است: کوشش ما بر این بوده است تا نوشتاری نسبتاٌ کامل و با نگارشی ساده و روان عرضه کنیم. برای این منظور کوشیده ایم با توضیح مطلب و ذکر مثال و ترسیم شکل و آسانی و روان بودن بیان و عبارت ها – به ویژه در روش دسته بندی مطالب – فضایی را زمینه سازی کنیم تا خواننده در آن مبهم گویی را احساس نکند، و به جای آن روشنی و وضوح را لمس کند و به طور کلی در دام درازنویسی ملال آور (اطناب مُمل) و فشرده گویی خلل آفرین (ایجاز مُخل) گرفتار نشویم.

امیدواریم – به خواست خدا – این رساله بتواند دریچه ای را بر بوستان «تحقیق» و «پژوهش» بگشاید و علاقه مندان آغازین این راه را رهگشا باشد، و مقبول اهل نظر واقع شود اما تا چه قبول افتد و چه در نظر آید.

فیش برداری یکی از مراحل مهم در فرآیند پژوهش است که تلاش های علمی پژوهش گر را سامان می بخشد و از هدر رفتن حجم عظیمی از مطالعات و اندیشه های دانشوران جلوگیری می کند. حسرت پایه ای از دانشمندان آن است که چرا نکته ها و اندیشه های قبلی خود را در جایی ننوشته اند.

برخی هم فیش برداری می کنند، اما روش تنظیم و دسته بندی آن را نمی دانند، لذا در هنگام استفاده در میان انبوهی از یادداشت های گوناگون، عاجز می مانند.

ساختار کتاب:

اثر حاضر در دو بخش تنظیم شده است. در بخش اول این اثر مطالبی در خصوص فیش برداری تدوین شده است که از جمله این مطالب می توان به تعریف و مشخصات فیش، ارزش و اهمیت فیش برداری، ابزارها و وسایل فیش برداری، انواع فیش برداری، شکل های فیش برداری، مراحل فیش برداری، روش طبقه بندی و بازیابی فیش ها و... اشاره کرد.

در بخش دوم از این کتاب مطالبی در خصوص روش دسته بندی مطالب(روش تنظیم مواد و اطلاعات) اعم از تعریف و اهمیت دسته بندی، انواع و شکل های دسته بندی، اصول دسته بندی و آداب تزیین دسته بندی مطرح شده است.

برشی از کتاب:

ارزش و اهمیت فیش برداری

قلم و نگارش ارزش و اهمیت والایی دارد، به گونه ای که خدای بزرگ در آیه 1 سوره قلم به آن سوگند یاد می کند.

دهخدا برای لغت نامه خود 45 سال زحمت کشید و سه میلیون «فیش» تهیه کرد. دکتر معین پس از 20 سال تلاش و کوشش و تهیه 300 هزار «فیش» فرهنگ فارسی خود را نوشت.

اصول و نکات فیش برداری

در فیش برداری باید اصول و نکاتی را عایت رعایت کرد: مطالب مفصل و طولانی باید خلاصه شود و پشت فیش مطلبی نوشته نمی شود و آیین نگارش و ویرایش و قواعد درست نویسی و علامت گذاری و زیبانویسی و با دست کم خوانانویسی و صفحه ارایی در هنگام نوشتن فیش ها رعایت شود.

مقداری فاصله در چهار طرف فیش در نظر گرفته شود و همراه داشتن تعدادی فیش در مواقع مختلف برای فیش برداری، شایسته محقق نکته بین است و بهتر است متن فیش و مطالب آن با مداد نوشته نشود و در هنگام مطالعه باید مطابق موضوع تحقیق خود درک نار هر مطلب مهمی علامتی گذاشت

اهمیت دسته بندی

پایه و اساس تقسیم و دسته بندی نظم و نظام و انضباط است که از نظر اسلام دارای ارزش و اهمیت خاصی است به گونه ای که حضرت امیر المؤمنین علی(ع) ان را به فرزندان و خاندان خود و آیندگان پس از خود سفارش می کنند.

آنان که از کمبود وقت نالانند و برکت در عمر خویش را خواهانند باید به نظم و انضباط و تنظیم و دسته بندی روی آورند که در غیر این صورت، بی نظمی کارهای منظمشان را نیز تباه می سازد. اگر در علوم و معارف و زندگانی روزمره دقت کنیم، خواهیم دید که پایه و اساس همه آنها بر نظم استوار است. در زمانی که قرن بیستم را قرنِ «انفجار اطلاعات و معلومات و انتشارات» نامیده اند، و در هنگامی که نیازهای بشری و ترکیب آن ها با انسان بیش از پیش گسترش می یابد و در نتیجه، وقت و زمان بیشتری را طلب می کند، آیا از این عمر کوتاه و گذرا جز با «نظم و دسته بندی» می توان بهره های ژرف و بسیار را نصیب خویش ساخت؟