دانشگاهها بدون کتابخانهها تداوم پیدا نمیکنند
به گزارش خبرگزاری رسا، نشست تخصصی «کتابخانههای هزارساله در تاریخ تمدن اسلامی» به همت گروه پژوهشهای ایران شناسی و اسلام شناسی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با حضور فاطمه جان احمدی، دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس در محل اندیشگاه این سازمان برگزار شد.
جاناحمدی با اشاره به نقش کتابخانهها در انتقال معنویت جهان اسلام، گفت: کتابخانهها تنها بخشی از تمدن اسلامی هستند که با وجود تحریف کتاب و کتابخانهسوزی دست نخورده باقی ماندهاند.
وی با تشریح اهمیت نگهداری و صیانت از کتابها و کتابخانهها، بیان کرد: بسیاری از مخزنداران از گذشتههای دور در تلاش یافتن روشهایی برای در امان نگاه داشتن کتابها از تحریف و حریق بودهاند.
دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به اینکه پیشرفت معنوی تمدن بدون کتابخانهها میسر نمیشود، عنوان کرد: کتابخانهها، نقش انکارناپذیری در تولید علم داشتهاند، به طوری که دانشگاهها بدون کتابخانهها قادر به حرکت نخواهند بود.
وی با اشاره به اهمیت کتابخانهها در توزیع علم اطلاعات و دانش، افزود: توزیع علم اطلاعات و دانش دارای مفهوم فنی در حوزه کتابداری، کتابخوانی و کتاب است. بسیاری از افرادی که به فعالیت فهرستنویسی مشغول هستند، در ترویج علم و دانش نقش آفرین بودهاند.
جاناحمدی با بیان اینکه کتابخانههای هزارساله در تمدن اسلامی نقش موثری در جریان سازی علمی داشتهاند، گفت: شریعتهای آسمانی در تداوم تمدنها بسیار موثر بودهاند. اسلام در کنار سایر ابعاد، توجه جدی به بعد علمی داشتهاست و با توجه به نزول قرآن کریم با آیه شریفه «اقرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ» میتوان گفت که اسلام با خواندن شروع شدهاست و بیش از 400 بار کلمه «خواندن» در قرآن ذکر شدهاست.
دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد: تمدن اسلامی در کنار مسجد، آموزشکدهها را ایجاد میکند و این آموزشکدهها به تدریج به مخازنی برای نگهداری قرآن تبدیل میشوند. به همین دلیل، اولین کتابخانهها در کنار مساجد شکل گرفتهاند و در طول سالیان به مراکز قدرت و قطب تولید علم تبدیل شدند.
وی با بیان اینکه کتابخانههای هزارساله بیشتر متعلق به تمدن شرقی هستند خاطرنشان کرد: اولین کتابخانههای بزرگ در خلافتهای غربی پدید آمدهاند. این در حالی است که میراث این کتابخانهها را باید در خلافتهای شرقی جستجو کرد.
جاناحمدی، کتابخانه جندی شاپور را از آرام ترین کتابخانههای تمدن اسلامی دانست و گفت: جندی شاپور نقش موثری در زیرساخت بیت الحکمه داشته؛ اما تا به امروز ظرفیت کتابخانهها نادیده گرفته شدهاست./998/