عصبانیتها و نارضایتیها به «ادبیات کامنتی» منتقل شده است
به گزارش خبرگزاري رسا، هویت ما در فضای مجازی ناشناخته است و همین ناشناختگی، فضایی را مهیا ساخته که در سایه آن به خود اجازه دهیم به همنوعمان توهین کنیم و ادبیاتی را به کار بریم که در عالم حقیقی شاید هیچ گاه آن را به زبان نیاوریم. در فضای مجازی ممکن است به راحتی اختیار از کف داده و طرف مقابل را به باد انتقاداتی ناجوانمردانه بگیریم. این امر نشان میدهد که «ادبیات کامنتی» مبتنی بر فرهنگ ملی و اخلاق اسلامی نیست.
در گفتوگو در خصوص ادبیات کامنتی با سیدمحمدرضا اصنافی استاد دانشگاه و فعال مجازی به صحبت نشستیم.
اصنافی با اشاره به اینکه فضای مجازی مجالی برای خالی شدن عصبانیتهای اجتماع شده است، ابراز داشت: فضای مجازی امکانی را ایجاد کرده که از لایههای زیرین جامعه باخبر شویم. در واقع فضای مجازی و شبکهها مانند دستگاه سونوگرافی عمل کرده که اعماق پایین جامعه را به نمایش میگذارد.
«ادبیات کامنتی» بازنمایی فرهنگ جامعه است
وی با تحلیل محتوای به کار گرفته شده در «ادبیات کامنتی» افزود: ادبیات کامنتی بازنمایی فرهنگ جامعه و به دنبال آن، بخشی از فرهنگ عمومی است. به کار گرفتن ادبیات سخفیف و دور از ادب در برخی کامنتها حکایت از سیر نزولی اخلاق در جامعه دارد.
اصنافی بیان داشت: فضای مجازی به واسطه از بین بردن بُعد زمان و مکان افرادی را که دارای اخلاق بد هستند و از ادبیات نامتعارف استفاده میکنند، یکجا جمع میکند؛ بدون آنکه لازم شود همه آنها در یک زمان واحد و در یک مکان گرد هم بیایند. در واقع فضای مجازی به راحتی توانسته درباره واقعیتهای اجتماعی اغراق کند.
حس انسانها در متن مکتوب منتقل نمیشود/ عامل سوءتفاهمها در فضای مجازی
وی با اشاره به اینکه موضوعات خوب هم در فضای مجازی قابل نشر و تسری است، ادامه داد: برخی واژگان در ادبیات کامنتی حکایت از حالت تفریح و سرگرمی مخاطبان دارد که همراه با چاشنی طنز است. همچنین جامعه ایرانی مستعد کنش جمعی است و به همین دلیل، شاهد چیدمان جامعه در برخی کنشهای اجتماعی هستیم.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: یکی دیگر از ویژگیهای فضای مجازی، این است که بخش عظیمی از پیامهایی که در آن رد و بدل میشود به صورت مکتوب است. در متن مکتوب حس انسانها منتقل نمیشود. به همین خاطر ظرفیت پایینی برای انتقال کامل پیام با حس و صوت و لحن دارد. این امر باعث میشود که سوءتفاهم در شبکههای مجازی زیاد شود.
مردم صدای اعتراض خود را از رسانه نمیشوند/ عصبانیتها به ادبیات کامنتی منتقل شده است
وی افزود: چون افراد دائم در فضای مجازی گفتوگو میکنند و چندپهلو سخن میگویند، سوءتفاهم ها را افزایش داده و موجب تنش بیشتر میشوند. البته نباید از این بحث غافل ماند که بخشی از عصبانیتها و بداخلاقیها در فضای مجازی به این بر میگردد که مردم احساس میکنند نسبت به آنچه اعتراض دارند و ناراضی هستند، توسط رسانههای رسمی پوشش داده نمیشود.
اصنافی تصریح کرد: این عصبانیتها در محیطهای غیررسمی مانند رسانهها و شبکههای اجتماعی ظهور و بروز پیدا میکند. حال اگر رسانههای رسمی شروع به انعکاس اعتراض مردم کنند، یک مقدار فشار روانی اجتماع تخلیه میشود و خود به خود در فضای مجازی در موضوعات مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی از تنشها کاسته میشود.
هویت پنهان عامل تشدید ناهنجاریها است
وی با اشاره به نقش شیوههای اجتماعی کنترلی در کاهش رویه تمسخر و تزلزل اخلاقی در ادبیات کامنتی گفت: در گذشته وقتی فردی در محلهای شناخته شده بود، نوع رفتار و کنش آن فرق میکرد. اما اکنون چون بافت محلات تضعیف شده است و جامعه به سمت گسسته شدن و فردگرایی رفته است، نه تنها در محل و شهرش، افراد فارغ از گذشته در اجتماع عمل میکنند و نگران نیستند که آبرویشان برود، زیرا مکانیسم کنترل اجتماعی روی آنها اعمال نمیشود.
این فعال مجازی خاطرنشان کرد: فضای مجازی این گسست اجتماعی را تشدید کرده است و این امکان را فراهم کرده که افراد هویتهای مختلفی را برای خودشان بسازند و خودشان را تغییر دهند و پنهان سازند و انگار نیروی کنترل اجتماعی در آنها عمل نمیکند./1360//101/خ