انقلاب کتابی در دولت ترامپ
ثمانه اکوان در این نشست با بیان اینکه طی چند سال اخیر در دولت ترامپ انقلابی در زمینه انتشار کتاب خاطرات سیاسی شخصیت‌های مؤثر در دولت اوباما صورت گرفته است و حتی محتوای بسیاری از آنها علیه دولت ترامپ است، اظهار داشت: این انقلاب کتابی باعث شده سیاست خارجی دولت اوباما تایید و تشویق شود. خاطرات شرمن هم جالب است و در آن از چگونگی شکل‌گیری سیاست خارجی دولت اوباما سخن به میان آمده است. با مطالعه این کتاب می‌توان به جز بعد داخلی از بعد خارجی نیز از جریان مذاکرات هسته‌ای باخبر شد.
وی افزود: داخلی‌ها که نمی‌گویند چه اتفاقاتی در جریان مذاکرات هسته‌ای افتاد. مثلاً ما از گریه شرمن در انتهای مذاکرات با خبر هستیم و شرمن نیز گفته است که تیم مذاکره کننده ایرانی تحت تأثیر گریه من قرار گرفت. شرمن جریان گریه را اینگونه روایت کرده که در آخر مذاکرات طرف ایرانی می‌خواست نکات جدیدی را اضافه کند، اما من گریه کرده و خواهش کردم که دیگر بس کنند. طرف روسی نیز همین عقیده را داشت و در نهایت تیم ایرانی مذاکرات را تمام کرد.
اکوان ادامه داد: ما هنوز نمی‌دانیم که چرا دولت کاری کرد که مردم پس از بستن توافق هسته‌ای اینقدر احساسی عمل کرده و به خیابان‌ها ریختند و با شادی و پایکوبی گمان کردند که همه مشکلات ایران درست شده است. نمی‌دانم چرا مردم گمان کردند که رابطه با آمریکا هم قرار است دوباره برقرار شود و این رابطه همه چیز را درست می‌کند.
تعجب آمریکایی‌ها از شادی ایرانیان پس از برجام
این مترجم همچنین با اشاره به این نکته که تبلیغات و پروپاگاندای دولت بر سر دستاوردهای توافق هسته‌ای غیرواقعی بود، گفت: دولت تبلیغ کرد که همه مشکلات ایران با برجام حل شده است. دولت جریان مذاکره با آمریکا را هم پیش آورد و گفت که حتی آب خوردن و مشکلات ازدواج ایرانیان نیز با این توافق حل میشود. حتی خود شرمن و آمریکایی‌ها هم از اینکه مردم برای این توافق هسته‌ای به خیابان‌ها آمده و شادی کردند و گمان داشتند که همه مشکلاتشان درست میشود، تعجب کرده بودند.
اکوان اضافه کرد: ما باید در این حوزه از دولت مطالبه‌گری کنیم که چرا چنین تبلیغات نادرستی بر سر حاصل توافق هسته‌ای کرده بودند؟ وقتی جمهوری اسلامی با دست پر وارد مذاکرات شود و هم امتیاز بدهد و هم امتیاز بگیرد، می‌توان گفت که از موضع قدرت وارد جریان مذاکرات شده است، اما وقتی در دستش چیزی نباشد، در زمان مذاکره در موضع ضعف خواهد بود.
این مترجم و متخصص روابط بین‌الملل در ادامه با اشاره به چرایی دستور مذاکره با آمریکایی‌ها توسط مقام معظم رهبری در شرایط فعلی گفت: اینکه رهبری در این شرایط اجازه مذاکره مجدد با آمریکا را ندادند به این خاطر است که ما چیزی در دست نداریم. در دوره آقای جلیلی، ایران در دوران گذار بود و پیشرفت‌های هسته‌ای زیادی به دست آمد. ما توانستیم به مرحله‌ای برسیم که با دست پر به مذاکرات برویم. بنابراین موضع ما در مذاکرات قدرتمند بود، اما اینکه از این قدرت چگونه استفاده کردیم جای سوال دارد. به نظر من تیم مذاکره کننده دولت آقای روحانی از موضع قدرت وارد مذاکرات شدند، اما به خاطر مسائل جناحی داخلی نتوانستند از این قدرت به درستی استفاده کنند.
تیم مذاکره کننده باید خاطرات خود را بنویسند
مهدی خانعلی‌زاده نیز در این نشست گفت: این کتاب به ما پیشنهاد شد و چون تصمیم گرفتیم در مدت زمان کوتاهی به دست مخاطبان برسد تصمیم گرفتیم به صورت گروهی کار را ترجمه کنیم، اما متأسفانه روند چاپ آن به تأخیر افتاد، با این اوصاف اما ظرفیت فروش بالایی دارد. اخیراً باب شده که کتاب خاطرات سیاسی مقامات غربی ترجمه شود. به همین دلیل هم اکنون آثار زیادی از این دست به دست مخاطبان ایرانی رسیده است.
وی افزود: طرف‌های ایرانی مذاکره کننده هسته‌ای نیز باید حتما کتاب خاطرات خود را چاپ کرده و از ملاحظات امنیتی و… بپرهیزند. تنها کتاب خاطرات ایرانیان از مذاکرات هسته‌ای و برجام کتاب خاطرات مرتضی غرقی است که البته او خارج از تیم مذاکره کننده بود. بجز این متن دیگر هیچ چیز نداریم که به آن استناد کنیم. ترجمه دیگری از این کتاب نیز منتشر شده است که به محض انتشار نشریه‌ای با عنوان «گاندوی کتاب‌ها» از آن یاد کرد. یعنی کتابی درآمده تا دستاوردهای دولت را زیر سوال ببرد. کتاب آقای ظریف نیز صرفا پاسخی به انتقادات است نه خاطراتشان از روند مذاکره.
خانعلی‌زاده ادامه داد: اگر تنها دستاورد مترجمان از ارائه این کتاب فحش خوردن و ناسزا شنیدن و البته جری شدن دیپلمات‌های ایرانی به نگارش خاطراتشان از جریان مذاکرات هسته‌ای از مذاکرات سعدآباد تا به امروز باشد، همین بس است.
این مترجم و متخصص دیپلماسی بین‌الملل همچنین با اشاره به این نکته که تیم مذاکره کننده ایرانی با دست پر به جریان مذاکرات هسته‌ای رفته بود، گفت: محمدجواد ظریف و تیم همراهش با دست پر و اختیار تام به مذاکرات رفته بودند. اتفاقاً چند بار پیش آمد که تیم مذاکره کننده برای پذیرفتن امری بدون بار مسئولیت قصد بازگشت به تهران و صحبت با مسئولان ارشد نظام را داشتند و طرف مقابل هم گمان داشت که با این بازگشت و عدم پذیرش آن امر توسط رهبری ایران، بار شکست مذاکرات به دوش نظام انداخته میشود، اما یک کار رسانه‌ای باعث عدم بازگشت شد و از تهران دستور رسید که تیم بمانند. طرف مقابل از عدم بازگشت ظریف تعجب کرده بود که ظریف گفت اختیار تام دارد.
هیچ چیزی به کتاب اضافه نکردیم مطلبی هم حذف نشد
خانعلی‌زاده در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این نکته علیرغم نگاه‌های نادرست شرمن به نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران اما هیچ نکته‌ای به کتاب اضافه یا حذف نشده است، گفت: در کتاب از ظریف و عراقچی حتی تمجید هم شده است. نویسنده البته بی طرف نبوده و اصولاً این کتاب قرار است به الگوسازی برای دختران آمریکایی بپردازد. با این اوصاف اما هیچ نکته‌ای از کتاب حذف نشده است. ما حتی برای صحبت‌های نادرست شرمن درباره کشورمان هیچ پانوشتی هم اضافه نکردیم.
وی گفت: فقط من در مقدمه مترجم بر این کتاب اشاره کردم که به هر حال کتاب برای دشمن و از زبان اوست و قطعا مورد تأیید ما نیست، بنابراین عین کلام شرمن را درج کرده‌ایم. در ترجمه قبلی این کتاب اما میان تیتر وسط صحبت‌های شرمن آورده‌اند تا از حجم سوگیری‌های او بکاهند اما ما این کار را نکردیم.
خانعلی‌زاده در ادامه با اشاره به این نکته که متن نهایی ترجمه با برگردان فرانسوی کتاب نیز مقابله کرده است گفت: من برای یکدستسازی متن ترجمه پس از پایان کار کتاب را یک دور بازخوانی و متن را با برگردان فرانسوی آن مقایسه کردم. به جرأت می‌توانم بگویم که این ترجمه در مقایسه با ترجمه‌های دیگر آن مخاطبان را بهتر با روند مذاکرات آشنا می‌کند.
