نگاهی به جلد نخست انسان معاصر و پرسمان دین

به گزارش خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، انتشارات بوستان کتاب، جلد نخست کتاب انسان و پرسمان دین را به قلم دکتر عبدالرحیم گواهی روانه بازار نشر کرد.

قریب نیم قرن پیش، استاد شهید مرتضی مطهری در مقدمه کتاب شریف عدل الهی نوشت:

این بنده حدود بیست سال پیش که قلم به دست گرفته و مقاله یا کتاب نوشته ام، تنها چیزی که در همه نوشته هایم آن را هدف قرار داده ام، حل مشکلات و پاسخگویی به سؤالاتی است که در زمینه مسائل اسلامی در عصر ما مطرح است.

دین مقدس اسلام یک دین ناشناخته است. حقایق این دین تدریجا در نظر مردم واژگونه شده است و علت اساسی گریز گروهی از مردم، تعلیمات غلطی است که به نام دین داده می شود و این دین مقدس در حال حاضر بیش از هر چیز دیگر از ناحیه برخی از کسانی که مدعی حمایت از آن هستند، ضربه و صدمه می بیند.

هجوم استعمار غربی با عوامل مرئی و نامرئی اش از یک طرف، و قصور یا تقصیر بسیاری از مدعیان حمایت از اسلام در این عصر از طرف دیگر، سبب شده اندیشه های اسلامی در زمینه های مختلف، از اصول گرفته تا فروع، مورد هجوم و حلمه قرار گیرد.

در سال­ های اخیر، پیشرفت بشر در حوزه علم و فناوری و رشد و توسعه فزاینده فضای مجازی قابلیت انتقال سریع اطلاعات، اعم از درست و نادرست چشمگیر بوده و باعث القای بسیاری از شبهات، تردیدهای، اتهامات، و ابهامات ناروا شده است.

خصومت بخشی از غرب در رأس ان آمریکا و اسرائیل، سبب شده است پروژه اسلام هراسی و اسلام ستیزی و به خصوص شیعه ستیزی را پیش ببرند و سردمداران بعضی کشورهای غربی، نیز به این روند کمک کرده اند؛ از این رو، دین و دینداری، اسلام، قرآن پیامبر و ائمه واهل بیت عصمت و طهارت در کانون هجمه و انتقاد و چالش دوستان نادان و دشمنان دانا قرار گرفته اند.

ساختار کتاب:

نویسندگان در این اثر تلاش کرده اند هریک از پرسش های مطرح شده را به صورتی منطقی و عقلانی، به زیان علمی روز و با استفاده از دو منبع اصلی اسلامی قرآن و سنت و نیز معارف بلند شیعی، تعالیم و آموزه های الهی ائمه دین و اهل بیت و طهارت(ع) به صورتی مختصر و مفید پاسخ گویند.

برش هایی از کتاب:

تقابل سنن اسلام و سنن ایرانی

آیا اسلام سنت های ایران را نهی می کند؟ عمل به سنت های ایرانی، مثل چهارشنبه سور ی خوب است یا خیر؟ آقای مطهری چهارشنبه سوری را نهی کرده اند؟

عمل به سنت های خوب، خوب و عمل به سنت های بد نهی شده است و خصوصا در عهدنامه امیرالمؤمنین با مالک اشتر آمده است: سنت شایسته ای که انس و الفت به سبب آن پیدا شد و رغبت بر آن انتظام یافته و بزرگان این امت بدان رفتار کرده ­اند از میان برندارد و طریقه ای در پیش بگیرد که به سنت ها نیکوی گذشته زیان نرساند که مزد و پاداش برای کسی است که آن سنت ها را برپا داشت و گناه برای کسی است که آن  را بشکند و عید نوروز و چهارشنبه سوری هر دو سابقه ای طولانی در فرهنگ ایران دارند و هر دو مقوله جداگانه اند.

نوروز و مراسم آن رسم نیکویی است که نه تنها شرع مقدس ابا آن مخالفتی ندارد بلکه تأییدات بسیاری نیز به دست ما رسیده است و در معروف ترین کتاب های ادعیه روایت از امام صادق شده است که حضرت فرمود: چون نوروز شود غسل کن و پاکیزه ترین جامه های خودر رابپوش و به بهترین بوها خود را خوش بو کن .

برای آن روز دعایی از امام نقل شده که از جمله مضامین آن چنین است: خدایا! این روز را بر محمد و آل محمد مبارک گردان و مبارک کن روزی را که فضیلت و گرامی اش نمودی و شرافت و عظمت بخشیدی و باز می فرماید: نوروز، روز بزرگی است که عجم آن را بزرگ شمردند و شما ضایع گردید.

به هر حال، نه تنها اسلام با سنت نیکوی نوروز مخالفت نکرده؛ بلکه آن را امضا و تأیید هم کرده است و این سنتی است که عقل و شرع آن را تأیید کرده است. این سنتی است که عقل و شرع ان را تأیید می کند و قابل عرضه به عقلای جهان است.

اما چهارشنبه سوری احیانا پریدن از روی آتش: این مراسم می ­تواند به صورتی باشد که شرع و عقل با آن مخالف نباشد و مثلا مراسمی شادی زا باشد. بدون آنکه چنین رسومی جنبه تقدس داده شود.

اما زیان های مالی و جانی آن در حال حاضر بر کسی پنهان نیست و کسانی که جان باخته­ اند و کودکانی که هنگام باردارای مادران تلف شدند و چشم و دست هایی که ناقص شده و دلهره و و نگرانی برای پدران و مادران خصوص سالمندان باقی مانده است.

اگر آقای مطهری آن را نفی کرده­ اند شاید ابتدا به دلیل زیان های مادی و معنوی اینکه به هر حال به سنتی تبدیل شده که به جای شادی آفرینی، غم و اندوه و دلهره به همراه داد و شاید شهید مطهری می خواسته اند به شادی ای بسیار برتر دعوت کنند.