در یک کتاب مطرح شد؛
قمه زنی؛ زخمی بر چهره تشیع
قمه زنی از آسیب های عزاداری در زمان ماست و این پدیده شیوه ای نامتعارف در سوگواری به ویژه سیدالشهدا به حساب می آید که موجبات وهن و سستی مذهب تشیع را فراهم کرده است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، انتشارات بوستان کتاب؛ کتاب «قمه زنی؛ زخمی بر چهره تشیع» نوشته محمد علی افضلی را منتشر کرده است.
قمه زنی از آسیبهای عزاداری در زمان ماست و این پدیده، شیوه ای نامتعارف در سوگواری بر پیشوایان به ویژه سیدالشهدا به حساب می‌آید که موجبات وهن و سستی مذهب تشیع را فراهم آورده است و اگرچه از جهت تاریخی سابقه چندانی ندارد، ولی در میان بعضی از جوامع شیعیان رواج پیدا کرده است؛ از این رونویسنده در پیشگفتار مطالب این موضوع را این گونه شرح داده است:
در تحقیق پیش رو، برای آشکارشدن ابعاد این شیوه عزاداری، تاریخچه کوتاه قمه زنی بازخوانی و دیدگاه فق‌های شیعه در فتوای جواز یا عدم جواز تحلیل گردیده و آسیبهای قمه زنی تببین شده است و با توجه به وجود تحقیق‌هایی در این موضوع، این پژوهش دارای مطالب و تحلیل‌های تازه‌ای در سه بخش تاریخ، ادله فقهی و آسیبهای قمه زنی است.
نویسنده این کتاب را در سه فصل: بازخوانی تاریخ قمه زنی، قمه زنی از دیدگاه فقه و فق‌ها و بررسی آسیبهای قمه زنی تدوین کرده است.
مخالفان قمه زنی برای فتوای عدم جواز این عمل، به ادله‌ای استناد کرده اند که مهمترین این ادله عبارتند از: موجب وهن و بدنام شدن مذهب، سبب ضرر و آسیب زدن به بدن، عدم صدق عزاداری بر قمه زنی، بدعت بودن قمه زنی و عدم تأیید شرعی، تبعیت از حکم حاکم (ولی فقیه).
نگارنده قمه زنی را سبب وهن و بدنام شدن مذهب توصیف کرده و در این باره چنین آورده است:
پخش تصاویر و مراسم قمه زنی از رسانه‌های جمعی شیعه و غیر شیعی در روزگار ما موجبات وهن مذهب و بدبینی و تنفر از تشیع را فراهم آورد و باعث گریز و بیزاری مردم از این مذهب می شود که بزرگ‌ترین ستم به مذهب اهل بیت (ع) است؛ از این رو می‌توان مهمترین دلیل فتوای فق‌ها بر حرمت قمه زنی در زمان حاضر را موجب وهن مذهب شدن دانست که در سخنان و فتاوای بعضی اندیشمندان شیعه به آن تصریح شده است.
رهبر انقلاب وهن و بدنام شدن شیعه را یکی از ادله عدم جواز آن دانسته اند که در دیگر سخن نیز فرموده اند: مخفی نیست که بیشتر این امور مثل قمه زنی باعث بدنامی و وهن مذهب اهل بیت می‌شود و این از بزرگ‌ترین ضرر‌ها و خسارت هاست.
در کلام مرحوم آیت الله ارکی آمده است: این گونه اعمال خرافی موجب وهن دین و مذهب و بهره برداری سوء دشمنان اسلام می گردد.
در فتوای مراجع فعلی نیز بر همین مطلب تأکید شده است: بنابراین قمه زنی به جهت در معرض وهن، تمسخر و تنفر قراردادن مذهب تشیع، از دیدگاه عالمان موقعیت شناس غیر جایز اعلام شده است و وهن، هر فعل و سخنی است که موجب استخفاف، کوچک شدن و سست شدن دین یا احکام قانونی ازدین می گردد و انجام دادن فعلی که موجب وهن دین شود از حرام‌های الهی است که فق‌ها در حرمت آن تردیدی ندارند؛ لذا یکی از موارد تقیه در شیعه وقتی است که بیان معارف و احکام حقیقی دین؛ برای فرد مسلمانی که هنوز ظرفیت فهم آن معرفت را ندارند، موجب استخفاف و وهن دین در نظر او گردد؛ پس بر مؤمن جایز نیست که کسی را با بیان یک مسأله و حقیقت معرفتی به مذهبش بدبین کند.
یکی از ادله دیگری که باعث حکم به عدم جواز قمه زنی شده عدم عنوان عزاداری و روش ابراز حزن و اندوه در عرف بر قمه زنی است و مردم این عمل را نوعی عزاداری معقول نمی‌دانند؛ از این رو نوسنده در زیر عنوان عدم صدق عنوان عزاداری بر قمه زنی چنین نگاشته است:
هیچ کس در سوگ عزیزانش از این شیوه استفاده نمی‌کند و برای تعزیت او قمه بر سر نمی زند و این مطلب به عنوان دلیل یا مؤید حکم حرمت قمه زنی در فتاوای برخی فق‌ها ذکر شده است.
در بخش از متن فتوای جامع رهبر انقلاب بر این مطلب به صراحت چنین بیان شده است: قمه زنی از نظر عرفی از مظاهر حزن و اندوه محسوب نمی‌شود و سابقه در عصر ائمه و زمان‌ها بعد از آن ندارد؛ بنابراین قراردادن قمه زنی ذیل کلی سوگواری مناقشه جدی وجود دارد و نمی‌توان آن را نوعی ابزار حزن و اندوه به حساب آورد؛ در حالی که باعث وهن مذهب و ضرر به فرد مسلمان و تشیع نیز می‌شود. پس شکی در عدم جواز آن باقی نمی‌ماند.
گفتنی است که انتشارات بوستان کتاب، کتاب «قمه زنی؛ زخمی بر چهره تشیع» را با شمارگان ۱۱۵۰ نسخه و در ۱۴۸ صفحه به قیمت ۸۰۰۰ تومان منتشر کرده است. /۹۹۸/ن ۶۰۲/ش
قمه زنی از آسیبهای عزاداری در زمان ماست و این پدیده، شیوه ای نامتعارف در سوگواری بر پیشوایان به ویژه سیدالشهدا به حساب می‌آید که موجبات وهن و سستی مذهب تشیع را فراهم آورده است و اگرچه از جهت تاریخی سابقه چندانی ندارد، ولی در میان بعضی از جوامع شیعیان رواج پیدا کرده است؛ از این رونویسنده در پیشگفتار مطالب این موضوع را این گونه شرح داده است:
در تحقیق پیش رو، برای آشکارشدن ابعاد این شیوه عزاداری، تاریخچه کوتاه قمه زنی بازخوانی و دیدگاه فق‌های شیعه در فتوای جواز یا عدم جواز تحلیل گردیده و آسیبهای قمه زنی تببین شده است و با توجه به وجود تحقیق‌هایی در این موضوع، این پژوهش دارای مطالب و تحلیل‌های تازه‌ای در سه بخش تاریخ، ادله فقهی و آسیبهای قمه زنی است.
نویسنده این کتاب را در سه فصل: بازخوانی تاریخ قمه زنی، قمه زنی از دیدگاه فقه و فق‌ها و بررسی آسیبهای قمه زنی تدوین کرده است.
مخالفان قمه زنی برای فتوای عدم جواز این عمل، به ادله‌ای استناد کرده اند که مهمترین این ادله عبارتند از: موجب وهن و بدنام شدن مذهب، سبب ضرر و آسیب زدن به بدن، عدم صدق عزاداری بر قمه زنی، بدعت بودن قمه زنی و عدم تأیید شرعی، تبعیت از حکم حاکم (ولی فقیه).
نگارنده قمه زنی را سبب وهن و بدنام شدن مذهب توصیف کرده و در این باره چنین آورده است:
پخش تصاویر و مراسم قمه زنی از رسانه‌های جمعی شیعه و غیر شیعی در روزگار ما موجبات وهن مذهب و بدبینی و تنفر از تشیع را فراهم آورد و باعث گریز و بیزاری مردم از این مذهب می شود که بزرگ‌ترین ستم به مذهب اهل بیت (ع) است؛ از این رو می‌توان مهمترین دلیل فتوای فق‌ها بر حرمت قمه زنی در زمان حاضر را موجب وهن مذهب شدن دانست که در سخنان و فتاوای بعضی اندیشمندان شیعه به آن تصریح شده است.
رهبر انقلاب وهن و بدنام شدن شیعه را یکی از ادله عدم جواز آن دانسته اند که در دیگر سخن نیز فرموده اند: مخفی نیست که بیشتر این امور مثل قمه زنی باعث بدنامی و وهن مذهب اهل بیت می‌شود و این از بزرگ‌ترین ضرر‌ها و خسارت هاست.
در کلام مرحوم آیت الله ارکی آمده است: این گونه اعمال خرافی موجب وهن دین و مذهب و بهره برداری سوء دشمنان اسلام می گردد.
در فتوای مراجع فعلی نیز بر همین مطلب تأکید شده است: بنابراین قمه زنی به جهت در معرض وهن، تمسخر و تنفر قراردادن مذهب تشیع، از دیدگاه عالمان موقعیت شناس غیر جایز اعلام شده است و وهن، هر فعل و سخنی است که موجب استخفاف، کوچک شدن و سست شدن دین یا احکام قانونی ازدین می گردد و انجام دادن فعلی که موجب وهن دین شود از حرام‌های الهی است که فق‌ها در حرمت آن تردیدی ندارند؛ لذا یکی از موارد تقیه در شیعه وقتی است که بیان معارف و احکام حقیقی دین؛ برای فرد مسلمانی که هنوز ظرفیت فهم آن معرفت را ندارند، موجب استخفاف و وهن دین در نظر او گردد؛ پس بر مؤمن جایز نیست که کسی را با بیان یک مسأله و حقیقت معرفتی به مذهبش بدبین کند.
یکی از ادله دیگری که باعث حکم به عدم جواز قمه زنی شده عدم عنوان عزاداری و روش ابراز حزن و اندوه در عرف بر قمه زنی است و مردم این عمل را نوعی عزاداری معقول نمی‌دانند؛ از این رو نوسنده در زیر عنوان عدم صدق عنوان عزاداری بر قمه زنی چنین نگاشته است:
هیچ کس در سوگ عزیزانش از این شیوه استفاده نمی‌کند و برای تعزیت او قمه بر سر نمی زند و این مطلب به عنوان دلیل یا مؤید حکم حرمت قمه زنی در فتاوای برخی فق‌ها ذکر شده است.
در بخش از متن فتوای جامع رهبر انقلاب بر این مطلب به صراحت چنین بیان شده است: قمه زنی از نظر عرفی از مظاهر حزن و اندوه محسوب نمی‌شود و سابقه در عصر ائمه و زمان‌ها بعد از آن ندارد؛ بنابراین قراردادن قمه زنی ذیل کلی سوگواری مناقشه جدی وجود دارد و نمی‌توان آن را نوعی ابزار حزن و اندوه به حساب آورد؛ در حالی که باعث وهن مذهب و ضرر به فرد مسلمان و تشیع نیز می‌شود. پس شکی در عدم جواز آن باقی نمی‌ماند.
گفتنی است که انتشارات بوستان کتاب، کتاب «قمه زنی؛ زخمی بر چهره تشیع» را با شمارگان ۱۱۵۰ نسخه و در ۱۴۸ صفحه به قیمت ۸۰۰۰ تومان منتشر کرده است. /۹۹۸/ن ۶۰۲/ش
ارسال نظرات