عشقی که با هنر ایرانی و اسلامی نمایان میشود/ ساخت ۴۰ منبر نفیس برای مساجد
به گزارش خبرگزاری رسا، محرم دیده است و عشق به حسین در جان و دلش ریشه دوانده است، چنان از محبت به این خاندان و عشق به منبرسازی سخن میگوید که بس شنیدنی است.
سراغ استاد غلام نجار را از هرکسی در غرب مازندران بگیرید، آدرس روستای خیرسر نوشهر را میدهد، خانهاش که کارگاه نجاری شده است، گنبدی شکل با معماری بومی در کنار ساختمانهای سیمانی و بلوکی قرار گرفته که نسل این معماری بومی و سنتی از روستاها رخت بسته است، از نقش و معماری به کار رفته میتوان به عمق هنر استاد چیره دست و هنرمند پی برد.
روزی که به سراغش رفتیم، به زیارت مزار تنها شاگرد شهیدش در روستای چورن رفته بود و ازاینکه پس از سالها بر مزار شهید ناصر شیرازی حاضر شده بود، اظهار خرسندی میکرد. تاکنون بیش از ۴۰ منبر و درهای زیادی برای مساجد و اماکن متبرکه ساخته است و طرحها و نقوش دست ساختههایش برگرفته از نقوش ایرانی و اسلامی و گره بافت است.
استاد غلام: اگر سفارش ساخت منبر داشته باشم با جان و دل میپذیرم
از نوجوانی نجاری را پیشه کرده است و میگوید پیشینه این حرفه به نوح نبی برمی گردد، با آنکه گرد پیری و کهولت، کار ساخت منبر و نجاری را برایش سخت کرده ادامه میدهد: اگر سفارش برای ساخت داشته باشم با جان و دل میپذیریم.
اولین منبری را که ساخته خوب به یاد دارد که پیرزنی برای مسجد روستای حیرت آن را سفارش داده بود و میگوید: آن پیرزن از من خواست تا برای مسجد محله شأن منبر بسازم و برای این کار به من ۷۰ تومان (۷۰۰ ریال) و دو کاسه روغن دستمزد داد و ساخت آن ۲۹ روز طول کشید و همزمان با محرم همان سال، ساختش به پایان رسید.
در مساجد و اماکن مذهبی زیادی در مازندران میتوان هنر دست استادکار پیرغلام حسینی را به نظاره نشست. از درب امامزاده شاه ناجر که در آن ۲۵۰۰ بافت و گره چوبی به کار رفته گرفته تا صندوق هنری و دست ساخته که اکنون در موزه سعدآباد نگهداری میشود.
با شوق و ذوق از حرفهاش سخن میگوید و آن را پیشه نوح پیامبر میخواند و تلفیقی از هنرها نظیر منبت، گره بندی و خطاطی در ساخت منبر، کارهایش را متمایز کرده است، درباره قدیمی ترین منبرهایی که ساخته میگوید: در مساجد نجارده، نور، شاه ناجر قدیمی ترین منبرهایی که ساختم هنوز وجود دارد.
وی گره بافت را وجه تمایز کارهایش واشتغال در این حرفه را عشق و ارادت به امام حسین (ع) میداند و ادامه داد: برخی از آثار هنری ام مانند صندوقی که قبل از انقلاب ساختم به عنوان اثر هنری در موزه سعدآباد تهران نگهداری میشود.
استاد غلام با اظهار اینکه منبرها معمولاً به صورت هفت پلهای یا پنج پلهای ساخته میشود میگوید: ساخت یک منبر با تزئینات هنری بیش از یکسال زمان میبرد و این کار دلی است و از اینرو کمتر کسی به آن اشتغال دارد.
۱۶ ساله بود که به حرفه نجاری روی آورد و اکنون ۹۵ سال از خدا عمر گرفته است، میگوید: تاکنون چند بار از درخت پرت و یا در چنگال خرس گرفتار شدم و تصادف کردم اما به نظرم قدمهایی که در راه اهل بیت و ساخت منابر برداشتم سبب شد جان سالم از این حوادث به در کنم.
نفسی چاق میکند و شعری میخواند «چیزی در جهان جز راه راست نیست، راه کج رفتن طریق مردم آگاه نیست، دل پاک کن ز آلایش بیا سوی خدا، مسجد اینجاست، میعادگاه اسلام است و نشر دین، در چنین جایی فخرگدا و شاه نیست»، ادامه میدهد در ساخت هر منبری بیتی از اشعار را بر روی آن حک میکردم.
روایتی از دیدار حضرت امام و مقام معظم رهبری
به خاطره دیدار با رهبر کبیر و بنیانگذار انقلاب اشاره میکند و میگوید: خدمت حضرت امام عرض کردم که منبرهای زیادی ساختم و طرحها و نقوشم مربوط به ۸۰۰ سال قبل است و از هنرهای ایرانی و اسلامی در آن بهره میگیرم و حضرت امام راحل من را تشویق کردند که این کار را ادامه دهم.
این هنرمند مازندرانی دریافت انگشتر از مقام معظم رهبری را زیباترین هدیه دوران زندگی اش عنوان میکند و ادامه میدهد: این دیدار ثمره سالها فعالیت در حوزه هنر و ساخت منابر بوده است.
استاد غلام کوچ پیده، هنرمند بی نام و نشانی است که نشان و مرامش حسینی است و ارادت به سالار شهیدان را با ساخت منبر و در مساجد هویدا ساخته است. او یک قرن میراث دار هنری است که کمتر بازماندهای دارد و نیاز است تا متولیان میراث فرهنگی برای ثبت و ضبط میراث کهن این یادگار و بازمانده از نسل پیرغلامان گام نهند./1360/