دلایل اهمیت مباهله پیامبراکرم در مباحث اعتقادی شیعه

عصمت توکلی استاد سطح عالی حوزه علمیه، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، ضمن گرامیداشت سالروز مباهله به تبیین این واقعه تاریخی پرداخت و گفت: پیامبر اکرم(ص) در سال 10 هجری، همزمان با دعوت سران جهان و حکومت های مذهبی به اسلام، نامه ای برای اسقف مسیحیان نجران نوشتند و آنها را به اسلام دعوت کردند.

وی افزود: بر این اساس مسیحیان تصمیم گرفتند گروه 10 نفره ای را به نمایندگی  از بزرگان دین مسیحیت، به مدینه بفرستند تا حضورا با پیامبر اسلام(ص) گفتگو کنند؛ این گروه در مسجد مدینه با پیامبراکرم(ص) به بحث و گفتگو پرداختند که هر دو طرف به حقانیت خود اصرار ورزیدند در نهایت تصمیم بر این شد که از طریق مباهله حقانیت این قضیه اثبات شود.

توکلی اضافه کرد: در روز مباهله پیامبر اکرم(ص) به همراه حضرت علی(ع)، حضرت صدیقه طاهره(س) و حسنین در مکان مقرر حاضر شدند، مسیحیان زمانی که حضرت را مشاهده کردند یکی از آن 10 نفر به نام ابوحارثه پرسید آنان چه کسانی هستند که پیامبراکرم(ص) را همراهی می کنند پاسخ داده شد آنان پسرعمو و داماد حضرت، دخترش و فرزندان دختر ایشان هستند.

استاد سطح عالی حوزه علمیه ادامه داد: پیامبراکرم(ص) به دو زانو نشستند، مصمم و آماده مباهله بودند، که مسیحیان نجران از این ماجرا صرف نظر کردند. روایتی در این زمینه آمده است که آنان بیان می کنند ما صورت هایی را می بینیم که اگر از خدا درخواست کنند کوهی از جای کنده شود حتما کنده خواهد شد. مباهله نکنید که هلاک می شوید. این صرف نظر کردن مسیحیان از مباهله نشان دهنده آن است که آنها حقیقتا پیامبر اکرم (ص) را شناخته بودند و حقانیت سخنان ایشان، برای آنها آشکار شده بود.

وی درباره ارتباط آیات قرآن با شرایط عصر نزول اظهار داشت: آیه مباهله نشان دهنده اهمیت و حساسیت این اتفاق است که خداوند متعال به دنبال رخداد آن، آیه ای را نازل فرمود؛ زیرا آیات قرآن از منظر شرایط نزول دو دسته هستند؛ یکی آیاتی که از ابتدا برای هدایت مردم نازل شده و به دنبال طرح سوال یا حادثه ای نیست و دسته دوم به دنبال طرح سوال یا حادثه ای نازل شده و این نشان دهنده اهمیت و خاص بودن واقعه است که آیه مباهله جزء همین آیات به شمار می رود.

استاد مدرسه علمیه الزهراء(س) ضمن بیان قمستی از آیه شریفه که خداوند می فرماید «فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَكمُ‏ْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَكُمْ وَ أَنفُسَنَا وَ أَنفُسَكُم»‏ گفت: این دعوت نشان دهنده صدق ادعای حضرت و ایمان کامل ایشان و همراهان پیامبر(ص) بر این ادعاست. زیرا فرد به دلیل محبتی که به همسر و فرزند دارد، خودش را برای آنها به سختی و خطر می اندازد تا آنها را محافظت کند لذا وقتی فرد در این احتجاج، راضی می شود عزیزترین افراد خود را نفرین کند نشان می دهد که بر ادعای خود ایمان دارد.

وی افزود: از طرف دیگر نیز، همین که دعوت به احتجاج، به فرزند و زنان تعمیم داده می شود، یک اطمینان خاطر برای طرف مقابل است، چون خداى تعالى محبت به زن و فرزند و شفقت بر آنان را در دل هر فردی قرار داده، لذا وقتى كسى زن و بچه خود را نفرين كند، طرف مقابلش مى‏فهمد كه او به صدق دعوى خود ايمان كامل دارد و بر همین اساس اطمینان خاطر برای فرد مقابل حاصل می شود.

توکلی در پایان خاطر نشان کرد: مباهله از نظر اعتقادی برای شیعیان اهمیت زیادی دارد و سندی بر اثبات ولایت اهل بیت (ع) است. در همین زمینه حدیثی از امام رضا (ع) داریم که مامون از ایشان پرسید، دلیل شما بر خلافت علی ابن ابی طالب چیست؟ امام می فرمایند: به شهادت کلمه انفسنا در آیه قرآن، که در این آیه خداوند می فرمایند انفسنا، و مراد از آن علی ابن ابی طالب (ع) است که به منزله جان پیامبر(ص) است. لذا کسی که صلاحیت جانشینی پیامبر(ص) را داشته، حضرت علی(ع) هستند و همانگونه که ولایت پیامبر(ص) بر مردم ثابت شده ولایت امام علی(ع) نیز ثابت شده است./813/ت302/ب1