گذری بر چگونگی اعزام مسلمانان روسیه به حج

به گزارش خبرگزاری رسا، در کشور پهناور روسیه که از همسایه‌های شمالی ایران به شمار می‌رود، ۲۵ میلیون نفر مسلمان زندگی می‌کنند که اغلب آنان در تاتارستان، داغستان و دیگر نقاط این کشور ساکن هستند. 

این آمار از سوی برخی منابع غیر رسمی در کشورهای آسیای میانه ۳۰ میلیون نفر نیز اعلام شده است. از این تعداد، ۴ میلیون نفر شیعه هستند که اغلب آنها در شهرهای سن‌پترزبورگ، مسکو، داغستان و برخی نیز در دیگر مناطق روسیه زندگی می‌کنند.

اعزام ۲۵ هزار حاجی

بنا بر اعلام شورای مفتیات روسیه، امسال تلاش شد که تعداد حجاج اعزامی از این کشور به عربستان نسبت به گذشته افزایش یابد که بر همین اساس ۲۵ هزار نفر از ۶۴ منطقه به عربستان اعزام شدند.

حتی حجاجی از جزیره کریمه که چند سالی است به روسیه ضمیمه شده راهی سرزمین وحی شده‌اند. بیشترین تعداد مسلمانان اعزامی به منطقه قفقاز روسیه مربوط می‌شود.

شورای مفتیات روسیه با وزارت حج و عمره عربستان رایزنی کردند که بتوانند سهمیه این کشور را برای حج افزایش دهند که این امر طی امسال میسر نشد. 

ادای فریضه حج برای مسلمانان این کشور حائز اهمیت بسیار است. حنفی‌ها از دیگر فرقه‌های مسلمانان هستند که در روسیه حضور دارند و تعداد آنها بسیار است.

مکه مکرمه

حاجیان از دو ماه پیش از اعزام به عربستان خود را آماده این سفر معنوی می‌کنند و به حلالیت‌طلبی و خداحافظی با اقوام، دوستان و آشنایان می‌پردازند. همین موضوع باعث می‌شود که افراد به بدرقه حاجیان بروند و گاه روحانی محل نیز برای همین منظور به منزل حاجی می‌رود. همچنین آشنایان تزئیناتی را در محله وی نصب می‌کنند.

آموزش پیش از اعزام

توجه به تلفظ صحیح آیات و آموزش در دوران پیش از اعزام به حج، تکیه بر معارف قرآنی در اعزام به حج و دعا در مراسم‌های مذهبی از جمله اقداماتی است که پیش از اعزام انجام می‌شود.

این گونه آموزش‌ها پیش از اعزام حجاج و از سوی مؤسسات مختلف اسلامی صورت می گیرد. در این جلسات حتی به افراد آموزش داده می‌شود که چطور اعمال حج را به جا بیاورند و از مشکلاتی مانند ازدحام جمعیت و گرفتار شدن در رفت و آمدها دور بمانند.

آموزش احکام حج و کلمات عربی مورد نیاز برای خواندن قرآن، تأکید بر نماز جماعت و حفظ حجاب در مدت زمانی که حاجی در مکه و مدینه است، از دیگر موضوعات مورد توجه به شمار می‌رود.

همچنین به مسلمانان از مذاهب مختلف آموزش داده می‌شود که به اماکن زیارتی بروند و زیارت‌نامه‌های مربوطه را در آنجا بخوانند. تاریخ مساجد همچون مسجد غمامه، حضرت فاطمه و... برای زائران بیان می‌شود.

پای صحبت حجاج

پس از اینکه حاجی از موسم حج به شهر و دیار خود در روسیه برگشت، آدابی همانند همان رسومی که در استان سین‌کیانگ چین، قرقیزستان، قزاقستان،‌ تاجیکستان و ازبکستان به چشم می‌خورد، انجام می‌شود.

آداب مسلمانان در این جغرافیای وسیع به یکدیگر نزدیک است؛ همه حجاج پس از بازگشت ولیمه می‌دهند و اقوام و دوستان را به مهمانی دعوت می‌کنند. خانواده، دوستان و بستگان به استقبال حاجی می‌روند. بزرگان هر خانواده و قوم به خواندن اشعار قدیمی می‌پردازند و آنان که به استقبال رفته‌اند و به مهمانی دعوت شده‌اند، افتخار رفتن به حج را به فرد مورد نظر تبریک می‌گویند.

آنان که گرد حاجی جمع شده‌اند از وی طلب آب زمزم می‌کنند و نکته جالب این گونه استقبال‌ها آن است که کودکان و بزرگسالان به مدت سه تا چهار ساعت پای صحبت حاجی می‌نشینند تا وی از حج و سرزمین وحی برای آنان سخن بگوید. بسیاری از افراد با شنیدن وقایع حج گریه می‌کنند و شوق زیارت خانه خدا را دارند.

از نظر مسلمانان روسیه، رفتن به حج افتخار بزرگی است که نصیب این گروه از افراد شده است. کسی که به حج می‌رود و باز می‌گردد، ارزش بالایی بین مردم پیدا می‌کند. در گذشته از کلمه «حاجی» برای کسی که به حج رفته بود استفاده می‌شد که اکنون کمتر این واژه مورد استفاده قرار می‌گیرد و از کلمه «حاج» پیش از اسم کوچک حاجیان استفاده می‌شود./847/ب

آزاده غلامی/ایکنا