وجود ولی امر مسلمین متمم تحقق اهداف الهی از خلقت انسان است

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری رسا، آیت الله محمدتقی مصباح یزدی رییس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در سومین جلسه از سلسه جلسات اخلاق ویژه ماه مبارک رمضان که در دفتر رهبر انقلاب در قم برگزار شد، با بیان این که روابط اجتماعی بخش عمده اخلاق به ویژه اخلاق اسلامی را تشکیل می دهد، گفت: در اخلاق دینی بخشی تحت عنوان اخلاق الهی نیز وجود دارد که در غیر آن مطرح نیست.

وی افزود: اخلاق در اسلام به معنای رفتارهای ارزشی است که شامل ارتباط انسان با خدا، روابط اجتماعی و مسائل فردی می شود، رویکرد اخلاق عرفانی و الهی به سوی توحید است و انسان باید سرچشمه همه خوبی ها را خداوند متعال بداند.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان این که انسان باید خود را در برابر خداوند متعال بدهکار بداند، اظهار داشت: برای جهت دادن به کمال مطلوب، انسان باید شاکر نعمت های الهی باشد و خود را بدهکار بداند.

وی ادامه داد: معمولا در کتاب های اخلاق از اخلاق فردی بحث می شود که انسان قوه شهوت، غضب و عاقله دارد و اعتدال بین آن ها سبب پیدایش فضیلت اخلاقی می شود یعنی عمدتا محور این است که یک شخص با مدیریت قوای درونی می تواند صفات پسندیده پیدا کند و بحث های اجتماعی خیلی در این مباحث اصالت ندارد.

آیت الله مصباح یزدی با بیان این که معراج السعادة و جامع السعادات از کتب پر افتخار شیعه در زمینه اخلاق است، ابراز داشت: محور این کتب تعدیل قوای انسان است یعنی الگوی اخلاق ارسطویی با مبانی اسلامی مورد استفاده قرار گرفته است.

وی عنوان کرد: آنچه امروز در عرف و دنیا درباره آن بحث می شود اخلاق اجتماعی است که کمتر به آن پرداخته شده است، آنچه در دنیای امروز درباره اخلاق اجتماعی بیشتر مطرح می شود داد و ستد است.

استاد برجسته حوزه علمیه قم با اشاره به مفهوم اخلاق اجتماعی در اسلام خاطرنشان کرد: هر عاقلی عدالت را یک اصل می داند و نخستین ارزشی که در زندگی اجتماعی مطرح می شود تا زندگی مطلوب و پایدار باشد عدالت است که انسان بداند در برابر چیزی که به جامعه می دهد نفعی دریافت می کند، این موضوع غیر از ارزش های دینی است که ثواب اخروی دارد و در سطح معلومات بشری و زندگی انسانی بشری مطرح است.

وی اضافه کرد: استعمارگران اینگونه عمل می کنند و صدها نفع از کشورها می برند اما چیز اندکی  به آن ها می دهند که سر مردم را گرم کنند، عدالت عبارت از رعایت کردن حقوق دیگران و ظلم، رعایت نکردن این حقوق است.

آیت الله مصباح یزدی با بیان این که حقوق انسان تنها مربوط به مسائل مالی و مادی نیست، گفت: والدین حق معنوی بر گردن فرزندان خود دارند و باید به حقوق معنوی هم توجه داشت، مسأله زندگی اجتماعی به اندازه ای مهم است که رشته ای به نام حقوق در علوم وجود دارد.

وی افزود: در مقابل خدماتی که یک فرد یا گروه به جامعه می رسانند باید خدمت یا منفعتی را دریافت کنند، صرف این که بدانیم کسانی بر ما حق دارند انگیزه نمی شود که حق را ادا کنیم، چه بسیار مواردی وجود دارد که می دانیم دیگران حقوقی دارند اما با عنوان زرنگی حقوق دیگران را ضایع می کنیم.

رییس مؤسسه امام خمینی(ره) با بیان این که یکی از ظلم های آشکار استعمارگران راه اندازی جنگ و ریختن نا حق خون انسان ها است، اظهار داشت: باید راهکاری وجود داشته باشد که وقتی افراد متوجه شدند حقی بر گردن آن ها است آن حق را رعایت کنند.

وی ادامه داد: یک راه این است افراد به گونه ای تربیت شوند که رعایت حقوق دیگران را افتخار بدانند یعنی در اینجا اخلاق اجتماعی بعد از مرحله حقوق اجتماعی مطرح می شود و حقوق اجتماعی بعد از نیاز به زندگی اجتماعی مطرح است.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان این که راه دیگر رعایت حقوق، مجازات ظالمان به حقوق مردم است، ابراز داشت: این مجازات سبب می شود که ظلم جبران شود و عبرتی برای دیگران باشد که به مقوله سیاست و تدبیر جامعه باز می گردد.

وی عنوان کرد: حقوق، اخلاق و سیاست اساس علوم اجتماعی هستند، ابتدا باید معلوم شود که حقوق مردم و قانون چیست، بحث های حقوقی در زمینه های گوناگون روابط را قانونمند می کند اما صرف قانون باعث عمل نمی شود، یک راه عمل به قانون این است که افراد از طریق تربیتی و اخلاقی، حقوق دیگران را رعایت کنند و اگر اخلاق در کسانی تأثیر نداشت باید با قدرت جلوی ظلم و حق کشی را گرفت که تدبیر اجتماعی است.

آیت الله مصباح یزدی خاطرنشان کرد: بر اساس دین بهترین کسی که می تواند حق افراد را تعیین کند کسی است که انسان را آفریده و بر ظاهر و باطن آن ها آگاهی دارد، پیامبران ارسال شدند که ابتدا قانون الهی را برای حاکمیت عدل اجرایی کنند.

وی اضافه کرد: برای این که روابط انسان ها مفید و با هدف زندگی اجتماعی سازگار باشد باید قانون رعایت شود، تا زمانی که با انگیزه های شخصی و مبادی اخلاقی می شود حقوق را احیا کرد که مطلوب حاصل است اما اگر نشد باید قدرت در برابر حق کشی ایستاد.

رییس مؤسسه امام خمینی(ره) با بیان این که هیچکس مانند خداوند متعال از منافع و مصالح انسان ها آگاه نیست، گفت: خداوند متعال بر اساس مصالح انسان ها قوانین الهی را وضع کرده است، ابتدائا باید افراد را تربیت کرد که با انگیزه درونی به مصالح خود عمل کنند اما اگر سبب فساد اجتماعی شدند باید جدی برخورد کرد که در این جا احتیاج به حکومت و ولی است.

وی افزود: اگر حکومت نباشد افرادی مفسدی خیانت و ظلم می کنند و وضع جامعه را برهم می زنند و مصالحی که برای زندگی بشر وجود دارد تأمین نمی شود و هدف الهی از خلقت انسان تحقق پیدا نمی کند از این رو وجود ولی امر مسلمین متمم تحقق هدف الهی از خلقت انسان است.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اظهار داشت: با مجاهدت بنده صالح خدا حضرت امام خمینی(ره) و به برکت خون های پاکی که در این راه ریخته شد جامعه ما این لیاقت را پیدا کرد که بخش عظیمی از فقه اسلامی را بشناسند و در مقام عمل آن بر آیند.

گزیده ای از خبر را می توانید در کلیپ صوتی زیر بشنوید