مردم گرفتار گرانی، دولت سرگرم رؤیای سیب و گلابی برجام

به گزارش خبرگزاری رسا، رئیس‌جمهور در مراسم نکوداشت «یکصد سال تربیت معلم در ایران» که در سالن اجلاس برگزار شد، گفت: بهترین الگو برای همه معلمین و اساتید سراسر کشور اخلاق رفتار شیوه کار تلاش و فداکاری علامه شهید مطهری است. هنوز هم می‌بینید که کتاب‌های شهید مطهری نو است. بعد از شهید مطهری و شهید بهشتی جایگزین کردن برای آن‌ها بسیار سخت و مشکل بود. بهترین عزیزان ما را از ما گرفتند که حساب شده بود.

وی با طرح این پرسش که تحریم یعنی چه؟ اظهار داشت: مبنای اولیه این تحریم این بود که کشور‌های قلدر جهان آمدند در ذهن جامعه بشری کردند که ایران کشوری خطرناک و دنبال ساخت بمب اتم است و با این بمب اتم می‌خواهد برخی از کشور‌ها را با خاک یکسان کنند. این یک خطر بزرگ است هم از اینجا نشأت گرفت ایران و انقلاب هراسی.

روحانی تصریح کرد: گفتند ایران یک مجموعه خطرناک است و ما را شورای امنیت بردند. در شورای امنیت ما را تحریم کردند و بدترین قطعنامه تاریخ شورای امنیت که همان قطعنامه ۱۹۲۹ بود را علیه ایران تصویب کردند که در این قطعنامه ما را تا مرز جنگ پیش بردند.

متاسفانه برخی دولتمردان تاکنون بار‌ها مدعی شده‌اند که پیش از امضای توافق هسته‌ای، کشور در آستانه جنگ قرار داشت و برجام سایه جنگ را از ایران دور کرد!

این ادعای تکراری در حالی است که علت دورشدن سایه جنگ از کشور، نه توافق هسته‌ای، بلکه اقتدار و توان دفاعی و بازدارندگی و ایثار مدافعان حرم و حافظان امنیت در کشورمان بوده است.

رئیس‌جمهور بیان داشت: از ابتدایی که دولت یازدهم آمد، سخنانمان با مردم این بود که امکان دارد که هم ما علم اتم و هم فناوری اتمی داشته باشیم و هم به دنیا اعتماد دهیم که ما برای شما خطرناک نیستیم، این عنوان که هم سانتریفیوژ می‌تواند بچرخد و هم اقتصاد کشور را که این شعار اصلی من در تبلیغات انتخاباتی بود.

وی اضافه کرد: مردم آمدند رای دادند؛ اینکه چرا رای دادند وارد آن نمی‌شوم، اما یکی از دلایلش این بود که مردم رای دادند و گفتند ان‌شاءالله این دولت با زبان دیپلماسی، منطق و استدلال می‌تواند دنیا را از این تصمیم غلطش برگرداند و شرایط کشور را عادی کند.

روحانی اظهار داشت:ما با این صحنه وارد مذاکرات شدیم. در ۱۰۰ روز اول دولت یازدهم توانستیم توافق موقت را انجام دهیم که معروف به توافق ژنو شد. توافق اجمالی با دنیا انجام دادیم و بخش بزرگی از پول‌های بلوکه شده ما هم آزاد شد و هر ماه ۷۰۰ میلیون دلار پول ما آزاد می‌شد.

گفتنی است- ۱۱ بهمن ۹۴- (چند هفته پس از اجرای برجام) «محمدباقر نوبخت» اعلام کرد که ۱۰۰ میلیارد دلار پول‌های بلوکه‌شده ایران آزاد شده است. هر چند که مقامات دولتی در اظهارات بعدی در اقدامی تأمل برانگیز رقم پول‌های آزادشده ایران را مرتب کاهش می‌دادند، اما در مجموع سؤال اصلی، محل هزینه کرد این مبلغ کلان است که تاکنون از سوی دولت هیچ اظهار‌نظری نسبت به نحوه استفاده آن منتشر نشده است که این موضوع اعتراض نمایندگان مجلس را نیز به‌دنبال داشت.

سؤال دیگری که در این میان مطرح می‌شود این است که چرا آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران تاکنون نتوانسته بهبودی در زندگی مردم ایجاد کند و در مدتی که از زمان اجرای برجام تاکنون گذشته، قیمت دلار چه در بازار آزاد و چه در نرخ رسمی آن شاهد افزایش افسارگسیخته‌ای بوده است؟!

همچنین روحانی گفت: همان سال ۹۲ می‌خواستیم قیمت ارز را بالا ببریم جامعه نمی‌گذاشت، ما می‌گفتیم قیمت ۳ هزار تومان است، اما بازار مقاومت می‌کرد می‌گفت: ۲۸۰۰ تومان است.

این سخنان، اذعان به غلبه پوپولیسم در دولت است. رئیس‌جمهور و برخی اطرافیان وی از سال ۹۲ تا ۹۶، صرفا نگاهی انتخابات‌زده داشتند؛ انتخابات مجلس در سال ۹۴ و ریاست‌جمهوری در سال ۹۶.

به همین دلیل، با ظاهرسازی و حراج انبوه یارانه‌هایی که اغلب در جیب زراندوزان و رانت‌خواران می‌رفت، کوشیدند همه چیز را مرتب نشان دهند و حال آنکه سوء مدیریت دولت در کنار برجام، به عنوان تحلیل برنده قدرت اقتصاد ملی عمل می‌کرد.

رئیس‌جمهور در ادامه سخنان خود افزود: با یک مشکلاتی در دی ۹۴ توافق هسته‌ای اجرایی شد. توافق در بیست و ششم دی ماه سال ۹۴ با ۶ کشور بزرگ دنیا نهایی شد. برخی به ما می‌گفتند که این توافق تضمین ندارد ما می‌گفتیم این را در شورای امنیت سازمان ملل می‌بریم و با قطعنامه، الزامی می‌کنیم. در کشور خیلی‌ها به ما می‌گفتند شما ساده هستید، اما ۵ روز بعد از این توافق به شورای امنیت رفت و با یک قطعنامه‌ای الزامی شد، یعنی همه دنیا این را امضا کرد.

وی در ادامه گفت: بعضی از آدم‌هایی که دقیق نیستند می‌گویند چرا دولت ایران تضمین نگرفت، بزرگ‌ترین تضمین تاریخی را ما گرفتیم! این توافق به شورای امنیت سازمان ملل رفت و جامعه جهانی آن را تایید کرد وقتی این عملی شد شما تحول را در کشور دیدید!

برخلاف اظهارنظر آقای روحانی، یکی از نقاط ضعف اصلی برجام این بود که دولت ایران هیچ تضمینی مبنی بر اجرای تعهدات طرف مقابل نگرفت و برهمین اساس تعهدات خود را پیشاپیش و یک‌طرفه انجام داد.

جان کری- وزیر امور خارجه دولت سابق آمریکا- مهر ۹۶- در یادداشتی که روزنامه واشنگتن پست آن را منتشر کرد، نوشته بود: «ایران در توافق هسته‌ای (برجام) پیشاپیش همه امتیازاتش را پرداخت کرد».

دولت روحانی در برجام اصولی همچون «توازن تعهدات»، «همزمانی اجرای تعهدات»، «اخذ تضمین از طرف مقابل» و «پیش‌بینی برگشت‌پذیری امتیازات واگذار شده در صورت نقض عهد» که قاعده عقلی هر قرارداد عادی حقوقی است را رعایت نکرد.

نکته تأمل برانگیز اینجاست که علی‌رغم کارنامه سیاه آمریکا در اجرای توافقات بین‌المللی، برخی دولتمردان و رسانه‌های زنجیره‌ای مدعی بودند که «امضای وزیر خارجه آمریکا تضمین است و ایران از اجرای تعهدات اطمینان دارد»! آقای روحانی و سایر دولتمردان پاسخ نمی‌دهند اگر چنانچه مدعی هستند، برجام دارای تضمین قوی و محکم بود، پس چرا به این حال و روز افتاده است؟!

روحانی خاطرنشان کرد: فروش نفت ما در روز ۱ میلیون بشکه اضافه شد و در عرض چند ماه به بالای ۲ میلیون بشکه نفت رسید. توانستیم بازار نفت که خیلی‌ها می‌خواستند نگذارند را بگیریم. همه شرکت‌ها به ایران هجوم آوردند، آنقدر صف بود هتل‌های تهران جا نبود! عده‌ای که مخالف برجام بودند نیز خیلی عصبانی بودند و شب خوابشان نمی‌برد و می‌گفتند که چرا این همه به تهران می‌آیند و صف بستند مگر چه خبر است؟
برخلاف اظهارنظر رئیس‌جمهور، چندی پیش «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه گفت که میزان صادرات نفت ایران نسبت به پیش از برجام کاهش یافته است.

علاوه بر این روحانی- اردیبهشت ۹۷- گفته بود: «چهار سال گذشته می‌رفتیم با گرفتاری فراوان اسکناس تهیه می‌کردیم، در هواپیما می‌گذاشتیم، بیمه می‌کردیم، در فرودگاه با ماشین مسلح ارز را در بانک مرکزی می‌آوردیم... صبح چند گونی دلار را به صرافی‌ها می‌دادیم، صرافی‌ها هم خداوند عاقبت همه ما را به خیر کند.

چطور تقسیم می‌کردند و به کی می‌دادند؟ جنس‌هایی هست در میوه فروشی، وقتی پرتقال می‌آید میوه‌های خوب را زیر می‌گذارد و می‌گوید قبلاً فروختم! پرتقال خوب زیر می‌ماند برای از ما بهتران»!

دولتمردان باید به این سؤال پاسخ دهند که چرا علی‌رغم اجرای تمام و کمال تعهدات برجامی از سوی دولت و محدودیت گسترده در صنعت هسته‌ای، هم تحریم‌ها افزایش یافته و هم فروش نفت کاهش یافته است و هم نقل و انتقال ارز با گونی انجام می‌شود؟! نظرسنجی‌های متعدد در همان ایام نشان می‌دهد اغلب مردم معتقد بودند برجام هیچ تاثیر ملموسی بر زندگی آن‌ها نداشته است.

در ادامه، رئیس‌جمهور اظهار داشت: تبلیغ کردند که آمریکا بدترین توافق تاریخی را با ایران انجام داده و این جماعتی که امروز در آمریکا سر کار آمده‌اند در همان دوره انتخابات شروع کردند و گفتند که اگر ما پیروز شویم این توافق را از بین می‌بریم. پول انتخابات تبلیغات انتخابات را هم عربستان هم اسرائیل هم یهودی‌های آمریکا و هم تندرو‌ها و نژادپرست‌ها انجام دادند، زیرا دیدند که یک پیروزی بزرگ و عظیمی را ایران به دست آورده است.

وی گفت: مقامات این دوره آمریکا پس از انتخابات گفتند از برجام خارج می‌شوند، آن‌ها می‌خواستند سایر کشور‌های عضو را نیز با خود از این توافق خارج کنند. آن‌ها استدلال می‌کنند که برجام سه نقص دارد؛ اول آنکه ساخت موشک آزاد است و ایران می‌تواند به موشک سازی خود ادامه دهد، دوم آنکه بعد از چند سال از توافق، ایران می‌تواند به‌طور آزادانه برنامه هسته‌ای خود را ادامه می‌دهد و سوم آنکه راجع به فعالیت منطقه‌ای ایران چیزی نیامده است و ایران در تمام منطقه حضور دارد.

روحانی افزود: آمریکایی‌ها در مورد این استدلال‌ها و موضوعات رفتند ۶ ماه با اروپایی‌ها کار کردند مذاکره کردند، اما نتوانستند راه به جایی ببرند. آمریکایی‌ها ناچار شدند تنهایی از برجام خارج شوند. این کار سختی برای آمریکا بود، آمریکا می‌خواست با اروپا، روسیه و چین از برجام خارج شوند، اما حریف نشد و بعد آمدند به دنبال این تحریم‌های یکجانبه را علیه ایران وضع کردند. در این تحریم‌های یک جانبه، دولت‌ها با آمریکا همراهی نکردند، اما متاسفانه شرکت‌ها در برابر آمریکا تسلیم شدند.

رئیس‌جمهور با تأکید بر اینکه آمریکا برای زمین زدن جمهوری اسلامی ایران به دنبال اختلاف‌افکنی و چند دستگی در کشور است تا با هم بجنگیم و علیه هم پرونده‌سازی نماییم، تصریح کرد: الان مقداری وضع در این حوزه در کشور بهتر شده، اما تا نقطه مطلوب فاصله داریم و متأسفانه برخی باور ندارند که ما در جنگ سیاسی، اقتصادی و روانی با آمریکا هستیم و همه باید به این باور برسیم.

دولتمردان در اقدامی تأمل برانگیز این‌گونه القاء می‌کنند که برجام در دولت اوباما به خوبی در حال اجرا بود و این ترامپ بود که دستاورد‌های برجام را از بین برد.
این ادعا در حالی است که برجام از اولین روز اجرا- دی ۹۴- در دولت اوبامای مودب! و باهوش! به طور فاحش نقض شد. مقامات ارشد دولت روحانی- چه در زمان دولت اوباما و چه دولت ترامپ- بار‌ها اذعان کردند که برجام هیچ دستاوردی برای ایران نداشت و مزایای برجام نزدیک به صفر است.

از سوی دیگر روحانی تاکید کرده است که آمریکا در عهدشکنی در برجام تنها مانده است. این در حالی است که اروپا- چه قبل از خروج آمریکا از برجام و چه بعد از خروج آمریکا- هیچگاه به تعهدات خود عمل نکرد و در این راستا کاملا با آمریکا هم‌صداست.

لازم به ذکر است که ظریف در روز‌های اخیر در مصاحبه با پایگاه لوبلاگ تصریح کرده است که «کشور‌های اروپایی تنها چیزی حدود ۱ درصد از تعهدات خود در قبال ایران را انجام داده‌اند». وی مهر ۹۶ گفته بود که ما هنوز نمی‌توانیم حتی یک حساب بانکی در انگلیس باز کنیم. گفتنی است آلمان در اسفند ۹۶ در اقدامی توهین‌آمیز از سوخت‌رسانی به هواپیمای ظریف- به بهانه اجرای تحریم‌ها- خودداری کرد. فرانسه نیز- مهر ۹۷- در اقدامی توهین‌آمیز علاوه بر امتناع از اختصاص غرفه به ایران حتی از حضور بازدیدکنندگان ایرانی در نمایشگاه موادغذایی نیز جلوگیری کرد. موارد فوق تنها بخش بسیار کوچکی از اقدامات ضدایرانی و عهدشکنی‌های اروپا در پسابرجام است.

در حال حاضر مردم با مشکلات متعدد معیشتی از جمله گرانی اقلام ضروری، اجاره بهای سنگین، رکود در تولید، حقوق معوقه، افزایش سرسام‌آور قیمت مسکن، خودرو، لوازم خانگی و... مواجه هستند، اما متاسفانه دولتمردان همچنان در رویای برجام و مشغول بزک جنازه این توافق خسارت بار هستند.

در آبان ۹۵ روحانی در سفر به اراک گفته بود: «ما غاصب را از باغ خود بیرون کردیم و درب باغ به روی مردم باز شده است، ولی امروز عده‌ای کودک به درب باغ آمده و می‌گویند، سیب و گلابی کجاست که می‌خواهیم میل کنیم؟ امروز این باغ که نهال‌های آن تازه غرس شده آماده باروری است، اما برای به ثمر نشستن صبر لازم است».

اکنون قریب به ۶ سال از آغاز به کار دولت روحانی سپری شده است. برخی مقامات دولت هم بار‌ها اذعان کرده‌اند که برجام هیچ دستاوردی برای کشور نداشته و اروپا نیز به تعهدات خود پایبند نیست. اما با این‌حال دولت همچنان رویکرد خسارت بار «اجرای برجام به هر قیمت» را رها نمی‌کند و برای آن بهانه می‌تراشد.

دولت باید به جای سرگرم بودن به رویای سیب و گلابی توافق هسته‌ای، روند خسارت بار برجام را متوقف کرده و با اجرای دقیق اقتصاد مقاومتی و اهتمام جدی به رونق تولید، تغییری جدی در وضعیت اقتصادی کشور و معیشت مردم ایجاد کند. /۱۰۱/۹۶۹/م