دیدگاه مراجع و علما در خصوص تبریک عید به مسیحیان
خبرگزاری رسا _ گروه بین الملل، حکم تبریک عید میلاد حضرت عیسی (ع)، حضور در جشن مسیحیان و به طور کل سایر اهل کتاب یکی از موضوعاتی است که این روزها باتوجه به پایان سال میلادی و آغاز سال جدید به مباحث داغ عراق و برخی از کشورها تبدیل شده است. در این گزارش به بررسی احکام صادره از مراجع و علمای شیعه و اهل تسنن عراق می پردازیم که در ادامه تقدیم خوانندگان گرامی می شود.
آیت الله سیستانی: تبریک اعیاد به اهل کتاب و حتی کفار جایز است
حضرت آیت الله سید علی سیستانی از مراجع تقلید در پاسخ به استفتائی پیرامون حکم تبریک اعیاد به اهل کتاب اعم از یهودی و مسیحی بیان داشت: تبریک گفتن به یهودیان و مسیحیان و حتی کفار در عید میلاد حضرت مسیح (ع) و عید فصح و سال جدید میلادی جایز است.
وی همچنین در پاسخ به سوالی با اشاره به آیه 8 سوره ممتحنه «لا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ»[1] بیان کرد: تعامل با افراد غیر مسلمان که در قول و عمل دشمن اسلام نیستند، برقرار روابط دوستی و نیکی کردن به آنان جایز است.
مفتی اهل تسنن عراق: تبریک میلاد حضرت عیسی جایز نیست
از سوی دیگر مهدی بن احمد الصمیدعی مفتی اهل تسنن عراق طی پیامی که از سوی سایت رسمی دار الافتاء این کشور منتشر شد، خاطرنشان کرد: برگزاری و شرکت در جشن میلاد حضرت عیسی (ع) و تبریک گفتن به همین مناسبت به مسیحیان جایز نیست.
رییس جماعت علمای عراق: میلاد حضرت عیسی «یوم الله» است
شیخ خالد الملا رییس جماعت علمای عراق نیز شنبه گذشته در واکنش به این استفتاء الصمیدعی برگزاری مراسم میلادی حضرت عیسی (ع) و مشارکت در جشن های مسیحیان را جایز دانست و اظهار داشت: میلاد حضرت عیسی (ع)، «یوم الله»، روز صلح و شادی است.
وی میلاد حضرت عیسی (ع) را معجزه الهی دانست و تصریح کرد: پیامبر اکرم (ص) به بزرگی مقام ایشان را یاد کرده است.
این عالم اهل تسنن افزود: مشارکت در جشن و اعیاد مسیحیان موجب افزایش روابط و حفظ وحدت ملی می شود و ما این روزها بیش از هر زمان دیگری به وحدت ملی نیازمند هستیم.
وی تصریح کرد: قرآن کریم و سنت نبی اکرم (ص) ما را به سمت افزایش ارتباطات با سایر ادیان سوق می دهند و هنگامی که درباره آنان سخن می گویند، از بهترین کلمات استفاده می کنند.
علمای سلفی: سال نو را به مسیحیان تبریک نگویید
کمیته شرعی حقوق و اصلاح در مصر، با صدور فتوایی، اعلام کرد: مسلمانان نباید عید میلاد مسیح را به مسیحیان تبریک بگویند.
براساس فتوای این کمیته، اعیاد دینی نقطه تمایز ملت ها و پیروان هر یک از ادیان است و جایز نیست که دیگران در این روزها با پیروان سایر ادیان همراه شوند یا این مناسبت های دینی را به آن ها تبریک گویند.
دراین بیانیه آمده است: عدم مشارکت و تبریک اعیاد به پیروان ادیان، آن گونه که برخی ممکن است گمان کنند، به مثابه تعرض یا جفا به آنان نیست، به ویژه که برخی از مذاهب مسیحی هستند که برخی مناسبت های دینی را به پیروان مذاهب دیگر از مسیحیت تبریک نمی گویند.
این کمیته در پایان بیانیه خود، تبریک به مناسبت ازدواج، تولد نوزاد، بازگشت مسافر، شفا یافتن بیمار و عیادت از بیمار و همچنین تسلیت به مناسبت فوت به عنوان استثنا مطرح شده و آن را موجب علاقمندی پیروان دیگر ادیان به مسلمانان و اطلاع آنان از محسنات اسلام دانست.
صوفی های مصر: تبریک میلاد مسیح روحیه انسانی دوستی اسلام را نشان می دهد
مصطفی زاید دبیرکل هماهنگی ائتلاف طریقه های صوفیه ضمن اعلام مخالفت با فتوای سلفی ها، اخوان و جهادی ها و اعلام انزجار نسبت به آن، تاکید کرد: گروههای صوفیه تصمیم دارند برای جلوگیری از شعله ور شدن اختلافات طائفه ای و دینی و مذهبی، در جشن قبطی ها به مناسبت میلاد مسیح شرکت کنند و روحیه انسان دوستی اسلام را به دیگران نشان دهند.
عصام محیی دبیرکل حزب صوفی التحریر نیز با اشاره به اینکه این فتوا به منظور اجرایی شدن صادر نشده، بلکه به منظور رصد واکنش مردم منتشر شده است ، افزود: صادر کننده این فتوا، نهادی شرعی به شمار نمی رود، از جایگاهی در جامعه اسلامی برخوردار نیست و از صحبت های اعضای آن بوی فتنه بر می خیزد.
نگاهی به دیدگاه امام خمینی (ره) به این موضوع
حضرت امام خمینی(ره) در زمان حضورشان در پاریس در دی ماه سال 57 همزمان با میلاد حضرت مسیح با صدور پیامی خطاب به مسیحیان جهان، میلاد حضرت عیسی بن مریم(ع) را تبریک و تهنیت گفته و از ملت های مسیحی خواستند برای رهایی ملت ایران از دست رژیم ستمکار شاهنشاهی دعا کنند. همچنین از روحانیت مسیح خواستند که سران کشورهای قدرتمند را در این راه نصیحت کنند.[2]
بنیانگذار جمهوری اسلامی یک سال بعد، پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در آغاز سال مسیحی 1980 میلادی به مناسبت فرا رسیدن سالروز میلاد حضرت مسیح(ع) خطاب به مسیحیان ایران و جهان پیامی صادر و در آن به ملت مسیح توصیههایی فرمودند؛ در این پیام با ذکر دو جمله از انجیل متّی و بر شمردن حضرت مسیح به عنوان پیامبر عدل و رحمت، ضمن حمله شدید به موقعیت استکباری آمریکا و فریبکاریهای کارتر (رییس جمهور وقت آمریکا) در تظاهر به دینداری، به ارباب کلیسا و ملت حضرت مسیح توصیههایی در جهت شناخت درست رأی و هدف آن حضرت آورده شده است.[3]
جمع بندی
باتوجه به آیات قرآن کریم، سیره نبی اکرم (ص)، احادیث منقول از ائمه اطهار (ع) و فتواهای اکثر مراجع و علمای قدیم و معاصر ارتباط با مسیحیان و یهودیان در بسیاری از موارد جایز دانسته شده است و آنچه که مورد نکوهش است، ارتباط با مسیحان و یهودیانی هستند که با اسلام به دشمنی برخواسته اند و به جنگ با امت اسلامی می پردازند که رژیم اشغالگر صهیونیستی نمونه واضح این موضوع است.
جهان اسلام برای خروج از مشکلات و بحران های موجود در جهان نیازمند افزایش ارتباط و همزیستی مسالمت آمیز با سایر ادیان است بنابراین هر قدمی که در جهت ایجاد اختلاف و دشمنی برداشته شود به طور قطع باید ردپای فتنه گران و دشمنان را در آن مشاهده کرد.
[1] (خدا شما را از نیکی کردن و رعایت عدالت نسبت به کسانی که در راه دین با شما پیکار نکردند و از خانه و دیارتان بیرون نراندند نهی نمیکند؛ چرا که خداوند عدالتپیشگان را دوست دارد.) ترجمه حضرت آیت الله مکارم شیرازی
[2] (صحیفه امام، ج5، ص: 272)
[3] (روزنگار زندگی و تاریخ سیاسی اجتماعی امام خمینی، ص 309 و 310) و (صحیفه امام، ج11، ص: 375-377)
/994/ب950/ف