بررسی سیره سیاسی حکومت ولایی در یک اثر

به گزارش خبرگزاری رسا،‌ کتاب «چالش های یک حکومت خاص» با موضوع «بررسی روش ها، محدودیت ها و نتایج حکومت ولایی» با تلاش نویسنده محترم حجت الاسلام  محسن خاکی در انتشارات کمال اندیشه منتشر و روانه بازار نشر شد.

این کتاب در 408 صفحه و 7 بخش ذ تنظیم شده است. 

«کلیّات و مفاهیم»، «مبانی قرآنی اِعمال قدرت توسط ولایت در حکومت ولایی»، «مبانی اجتماعی اخلاقی اعمال قدرت در حکومت ولایی»، «محدودیت ها و محذورات اخلاقی اعمال قدرت در حکومت ولایی» و «روش ها و راهبردهای اخلاقی اعمال قدرت در حکومت ولایی»، «اهداف و غایات تشکیل حکومت ولایی» و « نتایج اخلاقی و تبعات اقامه حکومت ولایی» عناوین فصل های 7 گانه این کتاب هستند.

  "چالش های یک حکومت خاص" حاصل چهار سال تحقیق و پژوهش مداوم در فضای کلامی و جامعه شناسی سیاسی است و میتواند بخشی از خلأ های این بخش را جبران نماید. این کتاب برای اولین بار توسّط انتشارات "کمال اندیشه" در هزار نسخه و در 408 صفحه به چاپ رسیده است.

 کتاب حاضر در واقع برای نمایش اسکلت نظام سیاسی ولایی نوشته شده، به این معنی که تاحدودی از ظاهر ریز رفتارهای نظام و به خصوص ولایت فراتر رفته و در صدد معرفی مبانی است که ولایت و نظام ولایی را به یک تصمیم خاص و عمل می رساند. مهمترین مبنا در این میان رعایت جهان بینی اسلامی و معنویت در اداره حکومت است. این اصل گاهی برای نظام سیاسی توسعه دهنده و تسهیل کننده منویّات است و در بسیاری موارد محدود کننده، اما در هر دو صورت قطعاً هدف سعادت انسان را تأمین میکند. بنابراین مخاطب با مطالعه کتاب، به دو دستاورد مهم خواهد داشت :

 1- فهم صحیح از چرایی بسیاری از رفتارها و برخوردها و عدم برخوردهای ولایت و نظام در موارد مختلف .

2- درک درست از نسبتی که میان حکومت ولایی و انواع حکومت است، آنجا که بسیاری از مردم به صورت ناخودآگاه بدون توجه به مبانی متفاوت به مقایسه رفتارها و عملکردهای نظام سیاسی ولایت با سایر نظام های حکومتی در جهان می‌پردازند.

 در این کتاب از منابع اصیل اجتهاد یعنی قرآن، سنّت معصومین(علیهم السلام) و عقل بهره گیری شده است. البته نه با حجم متوازن، به طوری که سهم سیره سیاسی و اخلاقی معصومین و تحلیل آنها بیش از سایرین بخش ها است. توضیح دسته ای از آیات قرآن و در مواردی هم از تحلیل عقلی بهره گیری شده و در موارد بسیار کمی هم به اندیشه سیاسی غرب تکیه شده است. همچنین به اصل سرگرم کنندگی نیز توجه شده و به خصوص در نقل و تحلیل سیره ی سیاسی و حوادث تاریخی مطالب جذابی ارائه شده است.

 آنچه در این کتاب ارائه شده طرح مدلی از جامعه شناسی سیاسی در نظام سیاسی ولایی بود. به طوری که با مطالعه کتاب به سادگی از مدل ارتباطی میان ولایت با عموم مردم، نخبگان، منافقان و حتی دشمنان داخلی یا خارجی اطلاع حاصل می شود. اساساً بخش قابل توجهی از مطالب را همین فهم تأثیر و تأثّرهای متقابل میان شخصیت های حقیقی و حقوقی در حکومت ولایی تشکیل میدهد. در عین حال کتاب در صدد است که مبانی کلامی ولایت را تقویت کند، در نهایت علاوه برآنچه گفته شد رشته هایی مثل اندیشه سیاسی، فقه سیاسی و تاریخ نیز میتوانند از آن استفاده کنند. نکته مهم و قابل توجه دیگر در کتاب مدلی از طرح دسته هایی خاص از آیات است که با روش پرسش و پاسخ به آن پرداخته شده است.

 متن پشت جلد کتاب:

در حکومت ولایی یک وجه معنوی و یک وجه سیاسی وجود دارد. عوام دیندار به وجه معنوی آن توجّه می‌کنند و از ظرافت‌های سیاست و ریاست و قدرت بی اطلاعند و عوام بی دین به وجه سیستمی و کارگزاری آن توجّه کرده و از ظرافت‌های معنوی‌اش بی خبرند. هر دو از نحوه عمل او بدون آنکه علّتش را درک کنند، نگران و پرسشگر و معترض‌اند. به همین دلیل حکومت امیرالمؤمنین از سخت‌ترین برهه‌های حکومت ولایی در تاریخ بشر بوده است. چه زمانی که با عوام دیندار به جنگ عوام بی دین رفت در صفّین و چه در لحظاتی که در نهروان با عوام بی دین به دفع خطر عوام دیندار پرداخت. در اوّلی با بالا رفتن قرآن‌ها به نیزه، جنگ برده را واگذار کرد، و پس از دوّمی دیگر کسی برای جنگ همراهی‌اش نکرد؛ چون کسی ظرایف و آرمان‌های حکومت علی (ع) را درک نمی‌کرد./998/د ۱۰۳/ش