معرفی کتاب "پژوهشی فقهی در خبر و خبرگزاری"

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی چاپ دوم کتاب "پژوهشی فقهی در خبر و خبرگزاری" نوشته جواد فخار طوسی را در بهار 1396 منتشر کرده است.

نویسنده در پشت جلد و در معرفی کتاب چنین آورده است:

دانش فقه که پیگیر تحققق سلامت، هدایت و عدالت در جامعه است و این سه ابتنای تامی دارند بر آگاهی های اجتماعی، نمی تواند در قبال خبر که حامل و ناقل بخش مهمی از آگاهی های اجتماعی است، برخوردی خنثی و یا غیرناظر به ماهیت و کارکرد آن داشته باشد.

در کتاب پژوهشی فقهی در خبر و خبرگزاری سعی شده ضمن پرداختن به موضوع شناسی خبر، کارکرد خبر و نقش آن در پدیده های فرهنگی، قضایی، حقوقی و ... به حکم شناسی آن نیز پرداخته شود.

در بخش سخنی با خواننده نیز نویسنده درباره اهمیت این اثر این گونه آورده است:

اهمیت این اثر را در آن باید جست که مباحثی درخور توجه و استفاده در ارتباط با پاره ای از محورهای فقه خبر و خبرگزاری ارائه نموده است.

در بخش سخن اول نیز درباره حوزه های مختلفی که می توان درباره خبر بررسی کرد، چنین آمده است:

در مواجهه با پدیده خبر به عنوان واسطه تبادل اگاهی و اطلاع، حوزه های مختلفی می تواند بررسی شود. در یک نگاه می توان این حوزه ها را بر سه گروه کلی تقسیم کرد:

الف- از نظر شکلی؛

ب- از نظر موضوعی؛

ج- از نظر آثار.

نویسنده در بخش کلیات به دو موضوع آشنایی با ماهیت خبر و نهاد خبرگزاری با زیرموضوعات خبر چیست؟، جایگاه خبر نزد شارع، نهاد خبرگزاری، پیشینه و کارکردها، و اهداف و تأثیرات عملیات خبرگزاری و سیاست های کلی مورد نظر شارع در خبررسانی با زیرموضوعات اصل آزادی اطلاع رسانی، عدالت در گردش اطلاعات، تجویز سانسور بر مبنای مصلحت و فعال بودن سیستم اطلاع رسانی  و در زیر عنوان اهداف و تأثیرات عملیات خبرگزاری به موضوعات اگاه سازی و آموزش عمومی، مدیریت بحران ها و تصمیم سازی و زیر عنوان عدالت در گردش اطلاعات به موضوعات عدالت در اطلاع یابی، عدالت اطلاعاتی در اطلاع رسانی و عدالت اطلاعاتی نسبت به مخالفان سیاسی پرداخته  و در صفحه 89 درباره معنی سانسور چنین آورده است:

سانسور کلمه ای فرانسوی به معنابی ممانعت می باشد و در اصطلاح به مفهوم ایجاد محدودیت در عرصه برخی اطلاعات و ممانعت از انتشار ن متداول گردیده است. امروزه سانسور مشخصه حکومت های غیرمردم‌سالار  و مستبد معرفی می شود و حتی در پاره ای از این حکومت ها بدون پروا از عواقب و آثار آشکارا ادارات سانسور با هدف ایجاد محدودیت و نصب فیلترهای مخصوص برای انتشار اطلاعات و اخبار تشکیل می شوند و با گستردگی به فعالیت می پردازند.

همچنین نویسنده در فصل اول کتاب به جایگاه مخبر در چرخه اطلاع رسانی، حقوق مخبر(مبدأ خبر) و تکالیف و وظایف مخبر و در زیر عنوان موضوع پایانی به زیرموضوعات خودداری از نشر اسرار، خودداری از اشاعه فحشا، خودداری از تجسس و خودداری از نشر اکاذیب پرداخته و در زیر موضوع خودداری از اشاعه فحشا در صفحه 185 چنین اورده است:

نقل پاره ای از اخبار سبب منتشر شدن مطالبی می گردد که برخلاف عفت و اخلاق عمومی است یا موجب زیرسؤال رفتن هنجارها و ارزش های اخلاقی می شود.به همین جهت در رسیدگی به برخی از جرایم خاص، قانون گذار به مراعات مخفی کاری و عدم انتشار اخبار مربوط به جریان رسیدگی تأکید دارد تا بدین سیله مانع از اشاعه فحشا گردد.

نویسنده فصل دوم رادر دوبخش سامان داده و در بخش اول با عنوان خبر و ظرفیت های آن موضوعات ظرفیت های اصیل خبر و ظرفیت های ابزاری خبر و در بخش دوم با عنوان خبر و پیامدهای آن موضوعات ضرورت ترتیب اثر و مراعات ضوابط قانونی در ترتیب اثر را بررسی کرده است.

ضمنا نویسنده در بخش خاتمه کتاب با عنوان چند توصیه به متصدیان نهاد اطلاع رسانی به بیان توصیه هایی در باب اطلاع رسانی از حوادث طبیعی، توصیه هایی در بهره گیری از ابزار اطلاع رسانی و اصول و سیاست های مورد نطر شریعت در فعالیت های خبرگزاری پرداخته است.

پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی چاپ دوم کتاب "پژوهشی فقهی در خبر و خبرگزاری" را در شمارگان 500 نسخه و قیمت 33000تومان منتشر کرده است./925/ ن 602/ش