آمریکا زودتر نظامیانش را از سوریه بیرون بکشد/ ایران را با متحدان دیکتاتورتان اشتباه نگیرید
به گزارش خبرگزاری رسا، محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران در گفت وگو با شبکه «سی‌بی‌اس» به تشریح سیاست تهران درباره مسائل مختلفی از قبیل برجام، بحران سوریه، یمن و مواضع رژیم صهیونیستی در سوریه پرداخت.
مصاحبه وزیر خارجه ایران با سوالی درباره مواضع ضد برجامی رییس‌جمهور آمریکا آغاز شد و واکنش تهران به خروج احتمالی واشنگتن از آن آغاز شد.
محمدجواد ظریف گفت: «در 14 ، 15 ماهی که از زمان آغاز به کار ریاست جمهوری ترامپ گذشته است، او متعهد به توافق (برجام) نبوده است. او و دولتش به هر اقدامی مبادرت کردند تا اطمینان یابند ایران از مزایای اقتصادی توافق بهره‌مند نشود. اگر رییس‌جمهور ترامپ تصمیم رسمی برای خروج از توافق بگیرد، آن موقع تصمیماتی که در داخل و خارج از برجام برای ما مهیا است، اتخاذ خواهیم کرد. همانطور که آمریکا عادت دارد بگوید، همه گزینه‌ها (برای ایران) روی میز است.
اول از همه باید گفت که (خروج از برجام) به انزوای آمریکا در جامعه بین‌المللی خواهد انجامید. دلیل اینکه رییس‌جمهور ترامپ در این 15 ماهه با وجود اینکه این توافق را دوست نداشته از آن خارج نشده آن است که همگان به دولت او توصیه کرده‌اند که این یک توافق دوجانبه بین ایران و آمریکا نیست و جامعه بین‌المللی خروج از آن را نشانه‌ای از این موضوع خواهد دید که آمریکا یک شریک قابل اتکا نیست. در نتیجه از منظر حضور آمریکا در جامعه بین‌المللی، واکنش جامعه بین‌المللی برای آمریکا خوشایند نخواهد بود و همانطور که قبلا گفتم، ایران گزینه‌های بسیاری دارد و این گزینه‌ها (برای آمریکا) خوشایند نیستند.
اگر مزایای توافق برای ایران شروع به از بین رفتن بکند، در آن صورت هیچ دلیلی برای باقی ماندن ایران در توافق باقی نمی‌ماند چرا که برای ما قابل قبول نیست که یک توافق یکجانبه داشته باشیم».
خبرنگار آمریکایی درباره تلاش متحدان اروپایی آمریکا برای «رفع برخی از نگرانی‌های رییس‌جمهور ترامپ» سوال کرد و پرسید: «آیا شما چنین چیزی را قبول خواهید کرد؟»
وزیر خارجه ایران در جواب گفت: «نه قبول نخواهیم کرد چرا که مهم است اروپایی‌ها، آمریکا را به تبعیت از توافق مقید کنند. برای اینکه ایران به توافق پایبند است و این آمریکا بوده است که پایبند نبوده است. ببینید رییس‌جمهور ترامپ به روشنی و صراحت بیان کرده است که در تلاش برای بازداشتن شرکای اقتصادی ما از تعامل با ایران است و این موضوع، نقض صریح توافق است. به نظر من اگر اعضای اروپایی توافق هسته‌ای و به طور خاص سه کشور اروپایی می‌خواهند کاری بکنند باید توافق را پایدار کنند و برای چنین کاری نباید به درخواست‌های اضافی آمریکا بپردازند بلکه باید آمریکا را به تعهداتش در توافق مقید و پایبند کنند».
مجری آمریکایی سوال کرد: «آیا شما می‌گویید که اگر آمریکا توافق برجام را از بین ببرد، هیچ کشوری خواه کره شمالی یا کشوری دیگر نخواهد توانست با آمریکا به توافق برسد؟»
ظریف جواب داد: «کشورها تصمیمات خاص خودشان را می‌گیرند اما این واضح است که چنین کاری یک سابقه و رویه بسیار بد خواهد بود و این پیام را به جامعه بین‌المللی خواهد داد که طول و دوام هر توافقی به دوره ریاست جمهوری (یک رییس‌جمهور در آمریکا) بستگی خواهد داشت و این سبب خواهد شد که قبل از آغاز هر مذاکره‌ای با آمریکا، دیگران درباره این مذاکره با تعمق زیادی فکر کنند چرا که مذاکرات، شامل بده بستان است و افراد حاضر نخواهند بود در صورتی که بستان‌هایشان موقتی باشد، امتیاز بدهند».
او در ادامه گفت: «ما گزینه‌های زیادی داریم و آماده این گزینه‌ها هستیم از جمله گزینه‌ها شامل ازسرگیری فعالیت‌‌های هسته‌ای‌مان با سرعت بسیار بیشتر است و همه این گزینه‌ها در داخل خود توافق هم درنظر گرفته شده است. این گزینه‌ها آماده اجرایی شدن است و ما هر زمان که مناسب بدانیم تصمیم ضروری را در این باره خواهیم گرفت».
دیپلمات ارشد ایران افزود: «مشخص است که بقیه کشورهای جهان نمی‌توانند از ما بخواهند که یک توافق یک جانبه و یک طرفه را اجرا کنیم؛ توافقی که تا همین حالا هم (از سوی آمریکا) نقض شده است».
خبرنگار آمریکایی از پیشنهاد ترامپ برای دیدار با رییس‌جمهور ایران در سازمان ملل سوال کرد و نظر ظریف را جویا شد.
وزیر خارجه گفت: «او (ترامپ) یک نطق بسیار منفی و توهین آمیز در مجمع عمومی سازمان ملل ایراد کرد و در حالی که داشت این سخنان را می‌گفت آنها (آمریکایی‌ها) با ما تماس گرفتند. از نظر ما، اولین شرط لازم برای هر دیدار دوجانبه، احترام متقابل است و اگر رییس‌جمهور (آمریکا) آماده اقدام در این زمینه و نشان دادن احترام متقابل نباشد، در آن صورت چنین دیداری نتایج مثبتی ایجاد نخواهد کرد».
خبرنگار آمریکایی سوال کرد: «رییس‌جمهور روحانی نظرش درباره رییس‌جمهور ترامپ چیست؟».
وزیر خارجه ایران در جواب گفت: «شما باید از خودش بپرسید».
خبرنگار آمریکایی از تعیین «مایک پامپئو» به عنوان وزیر پیشنهادی جدید آمریکا سوال کرد و نظر وزیر خارجه ایران را جویا شد.
ظریف جواب داد: «هر نشانه‌ای که آمریکا در حال ارسال است خواه تعیین مقام‌ها باشد خواه بیانیه‌ها، به ما و جامعه بین‌المللی نشان می‌دهد که آمریکا درباره تعهدات بین‌المللی خود جدیتی ندارد».
خبرنگار آمریکایی از ظریف سوال کرد آیا شما خواهید توانست با «پامپئو» کار کنید؟
ظریف پاسخ داد: «همانطور که پیشتر گفتم، لازمه هر تعامل بین‌المللی، احترام متقابل است. باید منتظر ماند و دید که چه پیش می‌آید».
وی در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار آمریکایی که پرسید آیا شما تا به حال با مایک پامپئو دیدار داشته‌اید، گفت: «نه من دیداری نداشته‌ام».
در ادامه این مصاحبه، از مواضع پیشین پامپئو درباره لزوم حمله به ایران و حمایت او از «تغییر رژیم» در ایران سوال شد.
وزیر خارجه ایران گفت: «به نظر من، آمریکا هرگز ایده تغییر رژیم در ایران را رها نکرده است و حالا آنها با صراحت بیشتر دارند این موضوع را اعلام می‌کنند اما موضوع آن است که آنها به دیکتاتورهایی در منطقه ما عادت کرده‌اند که به حمایت آنها متکی بوده‌اند. همانطور که رییس‌جمهور ترامپ اخیرا گفت که آنها بدون حمایت آمریکا بیش از دو هفته دوام نخواهند آورد و این نوع رژیمی است که آنها بدان خو و عادت کرده‌اند. برای آنها (آمریکایی‌ها) این موضوع که در 40 سال اخیر قادر به تاثیرگذاری بر تصمیم مردم ایران نبوده‌اند، چیز بسیار جدیدی است. ببینید برای 8 سال یک جنگ به ایران تحمیل شد و تمام جامعه بین‌المللی در آن از صدام حسین حمایت کرد. افراد نباید تاریخ را فراموش کنند. بعدها صدام حسین تبدیل به بزرگترین هیولا در جهان شد. همان کسی که در این 8 سال حتی وقتی او از سلاح‌های شیمیایی علیه ایران استفاده کرد، متحد غرب بود. آنها (غربی‌ها) طی این 40 سال همه انواع تحریم‌ها علیه ایران را اعمال کردند. این یک توهم است (سرنگونی جمهوری اسلامی ایران، توهمی بیش نیست). حالا این موضوع تاسف برانگیزی خواهد بود اگر کسی در کاخ سفیدچنین توهمی را به عنوان یک گزینه احتمالی بررسی کند. از نظر من، این موضوع برای آمریکا خطرناک، هدر دادن وقت و هزینه خواهد بود. البته از آنجایی که ما متکی به مردممان هستیم و ایرانی‌ها منبع اصلی ثبات‌مان و نقطه قوتمان بوده‌اند، ما نباید نگران چنین موضوعی باشیم. همانطور که گفته‌ام، آنها (آمریکایی‌ها) ما را با متحدانشان اشتباه گرفته‌اند، چه متحدان قبلی‌شان در ایران (رژیم شاهنشاهی ایران) و چه متحدان کنونی‌شان در منطقه. خود رییس‌جمهور ترامپ گفته که آنها بدون حمایت آمریکا دو هفته بیشتر دوام نمی‌آورند».
خبرنگار آمریکایی سوالی درباره برخی اعتراض‌ها در داخل ایران به شرایط اقتصادی پرسید و نظر ظریف درباره ادعای مقام‌های آمریکایی درباره اینکه تهران چاره‌ای جز پذیرش شرایط درخواستی واشنگتن درباره برجام ندارد را جویا شد.
وزیر خارجه ایران جواب داد: «اول از همه باید بگویم که شما هم در آمریکا اعتراضات و تظاهرات دارید. اغلب دموکراسی‌ها و اغلب کشورهای دارای فرایند سیاسی، دارای اعتراضات و تظاهرات هستند و هیچ کس این تظاهرات‌ها را پایان حکومت و دولت نمی‌داند مگر اینکه بخواهید از توهمات لذت ببرید. ما در حال دیکته کردن هیچ چیزی (درباره برجام) نیستیم. ما فقط داریم به تعهداتمان در توافق پایبندی می‌کنیم. این آمریکا است که خواهان دیکته کردن امور به دیگران است. به عملکرد آمریکا در منطقه ما نگاه کنید، عملکردی که روشن و خوب نیست. آمریکا بهتر است نگاهی دیگر به منطقه ما بیاندازد و اشتباهات گذشته‌اش را ببیند و تلاش کند آنها را تکرار نکند».
خبرنگار آمریکایی از موضوع زندانیان آمریکایی-ایرانی در ایران سوال کرد و اینکه آیا تهران آمادگی مذاکره با دولت ترامپ درباره آزادی آنها را دارد؟
ظریف ضمن تاکید بر استقلال قوه قضائیه در ایران، هر گونه مذاکره با آمریکا را منوط و مشروط به «احترام متقابل» دانست.
خبرنگار سوال کرد: «منظور شما چیست؟ شما می‌خواهید شاهد چه باشید؟»
ظریف پاسخ داد: «احترام گذاشتن. شما در مذاکراتی وارد نمی‌شوید که در آن برای یک کشور و مردمش، بی‌احترامی وجود داشته باشد. وقتی که کشوری علنا ادعاهایی علیه کشور دیگر مطرح می‌کند از جمله توهم تغییر رژیم را بیان می‌کند، در چنین صورتی، جا و فضا برای یک مذاکره واقعی وجود ندارد».
در ادامه مصاحبه، درباره حمله اخیر سه کشور غربی به سوریه به بهانه سلاح‌های شیمیایی سوال شد.
خبرنگار آمریکایی سوال کرد: «رییس‌جمهور ترامپ در سخنرانی قبل از حمله به سوریه گفت به ایران و روسیه می‌گویم، چه نوع ملت و کشوری خواهان ارتباط و پیوند با یک قاتل دسته جمعی مردان، زنان و کودکان بی‌گناه می‌شود؟»
ظریف جواب داد: «بگذارید اول به رییس‌جمهور (ترامپ) بگویم که این چه نوع کشور و ملتی است که هواپیماهایی را برای بمباران کودکان یمنی و شهرهای این کشور تامین می‌کند؟ آمریکا نه فقط تسلیحات در اختیار آنها قرار می‌دهد بلکه طبق گفته وزیر دفاع (آمریکا) فعالانه در اقداماتی درگیر است که شامل جرایم جنگی است. درباره سلاح‌های شیمیایی باید بگویم که ایران قربانی این سلاح بوده است. دیگران درباره خطوط قرمز حرف می‌زنند اما ما می‌دانیم که آنها چنین خطوطی ندارند و اینها فقط اقداماتی سیاسی است. ما در جریان جنگ عراق-ایران، قربانی سلاح‌های شیمیایی بودیم و اکنون این کارنامه برای همگان وجود دارد که آمریکا در این باره نه فقط ساکت بود بلکه از این اقدام حمایت هم کرده بود».
خبرنگار آمریکایی سوال کرد: «آیا ایران درباره استفاده از سلاح‌های شیمیایی در سوریه ساکت خواهد بود؟»
وزیر خارجه ایران جواب داد: «نه ما سکوت نمی‌کنیم و سکوت نخواهیم کرد اما آمریکا نمی‌تواند بگوید که آنها در این باره خط قرمز دارند».
ظریف در ادامه تاکید کرد که باید درباره استفاده از سلاح‌های شیمیایی در سوریه، یک تحقیق بین‌المللی و بی‌طرفانه انجام گیرد و آمریکا و دیگر کشورها مجاز به انجام اقدامات مغایر با قوانین بین‌المللی و سازمان ملل نیستند.
او در پاسخ به این سوال که آیا ایران با بشار اسد رییس‌جمهور سوریه درباره عدم استفاده از سلاح‌های شیمیایی صحبت کرده است، اینطور جواب داد: «مخالفت ما با استفاده از سلاح‌های شیمیایی برای همگان روشن است و مخالفت ما با این موضوع، هیچ قید و شرطی ندارد».
خبرنگار آمریکایی در سوالی جهتدار از ظریف پرسید: «باید برای شما ناخوشایند باشد که استفاده از بمب‌های بشکه‌ای و سلاح شیمیایی در سوریه از سوی رژیم را شاهد باشید؟»
وزیر خارجه ایران در پاسخ گفت: «برای ما، دیدن تداوم خونریزی در منطقه به خاطر اینکه در منطقه ما برخی رهبران جوان و جاه طلب معتقد به پیروزی نظامی در یمن هستند، ناخوشایند است. آنها معتقدند که می‌توانستند ظرف دو هفته در یمن به پیروزی نظامی برسند و آنها اعتقاد دارند که می‌توانستند بشار اسد را ساقط کنند».
مجری آمریکایی گفت: «شما دارید درباره عربستان سعودی حرف می‌زنید».
ظریف گفت: (بله عربستان سعودی) و شرکایش که اعتقاد داشتند می‌توانند ظرف سه هفته بشار اسد را ساقط کنند و ما در حال وارد شدن به پایان هفتمین سال از درگیری و جنگ در سوریه و چهار ساله شدن جنگ و درگیری در یمن هستیم. به نظر من، این توهمات باید پایان یابد. هیچ راه حل نظامی برای بحرانهای منطقه ما وجود ندارد. باید دیگران خواسته مردم سوریه و یمن را بپذیرند. مردم این کشورها باید دور میز نشسته و به یک راه حل سیاسی برسند. ایران خواستار چنین راه حلی بوده است. ما از فرایند سوچی حمایت کرده‌ایم و به این کار ادامه خواهیم داد اما دیگران در تلاش برای از بین بردن، ممانعت و نابودی این فرایند هستند. به نظر من اکنون زمان آن فرا رسیده که آنها به عقل سلیم برگشته و راهکار و نتیجه سیاسی را بپذیرند. آنها باید این موضوع را که می‌توانند از آمریکا برای تغییر دادن واقعیات سیاسی روی زمین استفاده کنند، رها کنند».
خبرنگار آمریکایی پرسید: «رییس‌جمهور آمریکا می‌گوید که او خواهان بازگرداندن نظامیان آمریکایی از سوریه به خانه است. نظر شما در این باره چیست؟»
وزیر خارجه ایران گفت: «از نظر من، از همان ابتدا حضور نظامیان رییس‌جمهور آمریکا در سوریه، غیر قانونی، مغایر با همه قوانین بین‌المللی بوده و هیچ اساس و پایه قانونی نداشته است و حضور آنها ثبات‌زدا بوده است. سیاست آمریکا در سوریه به ویژه در چند ماه اخیر، کوته نظرانه بوده و سبب تشدید تنشهای قومی در سوریه بوده است و به واکنش‌های منطقه‌ای منجر شده که واکنش‌هایی خطرناک هستند. به نظر من هر چه زودتر آنها به حضور نظامیان خود پایان دهند، برای منطقه و حتی برای خود آمریکا بهتر است».
خبرنگار آمریکایی گفت: «این نگرانی وجود دارد که در صورت خروج آمریکا، ایران مشاوران و جنگجویان بیشتری به سوریه اعزام خواهد کرد».
ظریف در جواب تصریح کرد: «ایران متعهد به اعزام مشاوران به منظور جنگ با افراطی‌گری و تروریسم شده است. ما این کار را در سوریه، عراق و کردستان عراق کردیم. این سیاست پایدار بوده که ایران در منطقه دنبال کرده است. سیاست ما ثابت قدم بوده است. به نظر من، آمریکا در تلاش برای پیدا کردن بهانه برای پایان ندادن به این کابوس (حضور نظامیان آمریکایی در سوریه) است».
خبرنگار آمریکایی درباره «نگرانی» رژیم صهیونیستی درباره حضور ایران در سوریه و حمله اخیر این رژیم به «یک پایگاه ایران» سوال کرد و پرسید: «آیا منطقه در حال سوق یافتن به سمت جنگ منطقه‌ای است؟»
ظریف جواب داد: «من اعتقاد ندارم که ما در حال سوق یافتن به سمت یک جنگ منطقه‌ای هستیم اما این را اعتقاد دارم که متاسفانه رژیم صهیونیستی همچنان در حال ادامه نقض قوانین بین‌المللی است و این کارها را با امید به مصونیتی انجام می‌دهد که در حمایت آمریکا آن را می‌بیند و در تلاش برای مخفی نگه داشتن خود است».
او در جواب به سوالی دیگر درباره حمله این رژیم «به پایگاه ایران در سوریه» و احتمال تشدید تنشها گفت: «آنها با نقض حریم هوایی و حاکمیت سرزمینی سوریه در حال تشدید تنش هستند».
خبرنگار آمریکایی سوال کرد: «روسیه قادر به هدف قرار دادن آنها (جنگنده‌های رژیم صهیونیستی) نبود و حتی برای این کار تلاش هم نکرد؟»
ظریف در جواب گفت: «سوری‌ها توانستند یکی از هواپیماهای آنها را ساقط کنند نمی‌دانم یک اف 16 بود یا یک جت جنگنده دیگر و سوری‌ها به یک افسانه در منطقه ما پایان دادند. آنها باید انتظار چنین اقداماتی را داشته باشند. اگر همچنان به نقض تمامیت سرزمینی دیگر کشورها ادامه دهند عواقبی در انتظار آنها خواهد بود. راحت ترین راهکار برای چنین چیزی آن است که به این اقدامات تجاوزکارانه پایان دهند».
خبرنگار آمریکایی سوال آخر خود را اینطور پرسید: «در ماه آینده تعدادی نقاط اشتعال و چالشی وجود دارد. آیا شما راهی برای تنش زدایی بین آمریکا و ایران می‌بینید؟»
وزیر خارجه جواب داد: «آنچه که آمریکا در منطقه ما دنبال کرده است از جمله افتتاح سفارت در بیت‌المقدس، هتاکی و بی حرمتی به تمام جهان اسلام و بی حرمتی به قوانین بین‌المللی بوده است و من اعتقاد دارم که اتخاذ و پیگیری سیاست محتاطانه‌تر و عاقلانه‌تر بسیار بیشتر به نفع این کشور خواهد بود»./۸۴۷/ب۱۰۳/ف