نگاهی بر مبانی سبک زندگی اسلامی در یک اثر

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، مؤسسه فرهنگی هنری دین و معنویت آل یاسین، کتاب «مبانی سبک زندگی اسلامی» نوشته محمد تقی فعالی را منتشر کرد.

الگوی سبک زندگی با آنکه فرصت‌ها و امکاناتی در اختیار بشر قرار داده، بیماری‌ها و آسیب‌های متعددی را نیز به ارمغان آورده است.

اسلام در جایگاه آخرین و برترین دین الهی الگوهای متعادل و جامعی را در اختیار انسان قرار می‌دهد تا آدمی بتواند ضمن رهایی از تهدیدها و آسیب‌ها، به سعادت دنیوی و اخروی دست بیابد. نوشتار حاضر با هدف اصلی‌ترین مسائل سبک زندگی و نیز بیان رویکرد اسلامی در سبک زندگی پدید آمده است.

نگارنده این کتاب را در دو فصل با عنوان‌های: زمینه‌ها و نظریه‌ها و روش‌شناسی عام سبک زندگی اسلامی، تنظیم و در فصل اول مسائل:‌ چرا پدیده سبک زندگی مهم است؟ معناشناسی سبک زندگی، نظریه‌ها، تعریف و عوامل ظهور مفهوم سبک زندگی را واکاوی کرده است.

همچنین او در فصل دوم به بررسی موضوع‌های: روش‌شناسی عام، تعریف سبک زندگی اسلامی، مؤلفه‌ها، مفاهیم هم بسته، سبک زندگی، سبک زندگی به مثابه دانشی مستقل، موضوع سبک زندگی اسلامی، گزاره‌های سبک زندگی اسلامی به مثابه دانشی مستقل، موضوع سبک زندگی اسلامی، گزاره‌های سبک زندگی اسلامی،غایت سبک زندگی اسلامی، ساختار مسائل سبک زندگی اسلامی، وظایف راهبردی سبک شناس، مطالعات میان رشته‌ای، فرایند شکل گیری سبک زندگی اسلامی و نسبت سبک زندگی اسلامی با دانش فقه اخلاق پرداخته است.

در دنیای امروز پدیده سبک زندگی اهمیت فراوانی یافته و تحولاتی که در جامعه جهانی و نیز کشور ایران در سه دهه اخیر رخ داده، مهم‌ترین عامل اهمیت یافتن مقوله سبک زندگی است؛ از این رو، نویسنده در نتیجه گیری اول در این باره چنین آورده است:

سبک زندگی در معناشناسی به ما می‌گوید که در فرهنگ فارسی سابقه‌ای ندارد و اگر به صورت محدود به کار رفته است، بیشتر رویکرد ادب و هنر دارد و کاربرد مفهوم سبک زندگی در فرهنگ‌های عربی بی‌سابقه نیست و یادآور واژه اسلوب الحیاة است؛ اما مقوله سبک زندگی در فرهنگ‌های انگلیسی متداول است و به گرایش‌ها، تجارب شخصی، ویژگی‌های زبان‌شناختی و صنعت مد دلالت دارد.

 در ارتباط با سبک زندگی، نظریه‌ها و دیدگاه‌های متنوعی شکل گرفته است که مهم‌ترین آنها عبارتند از: دیدگاه ویلن، زیمل، وبر، آدلر، گیدنز، سوبل، چنی و بوردیود.

عواملی سبب پیدایش و توسعه سبک زندگی شده است، این عوامل را می‌توان در پدیده‌های مختلف دید؛ پدیده‌های نظیر مصرف و مصرف‌گرایی، شهرنشینی، کار و فراغت و فردیت و فردگرایی. اصالت یافتن بدن، تحول ارزش‌ها، رسانه‌های جدید و سیال شدن طبقات.

در هر پژوهشی نخست باید به روش‌شناسی عام تحقیق نظر داشت و سبک زندگی اسلامی به عنوان یک کلان پروژه، متدولوژی عام دارد؛ از این رو مؤلف در این باره در نتیجه‌گیری بخش دوم چنین نگاشته است:

اولین مسأله در روش‌شناسی عام سبک زندگی از منظر اسلام، التفات به مقام تعریف است. تعریف سبک زندگی اسلامی، مؤلفه‌ها و عناصر سازنده‌ای دارد که می‌توان آنها را این گونه از نظر گذارند؛ الگوهای رفتاری؛ هستی‌شناسی سبک، بینش‌ها،ارزش‌ها، تأثیر و وضعیت جغرافیایی، رفتارهای درون‌زا، سبک زندگی پدیده‌ای تدریجی و سبک زندگی فردی و اجتماعی.

 مفاهیم هم بسته از مباحث دیگری است که مورد مداقه قرار گرفته است و در این مبحث نسبت مفهوم سبک زندگی با مفاهیم نظیر سیره، سنت، آداب، فرهنگ،آیین زندگی، مهارت‌های زندگی و ارزش‌ها سنجیده است. سبک زندگی را می‌توان دانشی مستقل تلقی نمود. در این زمینه لازم است موضوع، گزاره‌ها، غایت، روش،ساختار وظایف و فرایند مورد بحث قرار گیرد. از سوی دیگر، سبک زندگی اسلامی به عنوان دانشی مستقل با علوم اسلامی به ویژه فقهی اخلاق نسبت‌هایی داشت که در بخش اخیر مورد بحث قرار گرفته است.

گفتنی است، مؤسسه فرهنگی هنری دین و معنویت آل یاسین، کتاب «مبانی سبک زندگی» را با شمارگان ۱۰۰۰ نسخه، در قطع رقعی و ۳۲۷ صفحه به قیمت ۱۵۰۰۰ تومان منتشر کرده است./۹۹۸/ن ۶۰۲/ش