واقعه عاشورا تجلی گاه عشق سیدالشهدا به خداوند بود

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام والمسلمین حمید درایتی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان در ششمین روز از مجلس سوگواری سیدالشهدا(ع) که در محل مجتمع بنی فاطمه برگزار شد، با اشاره به آیه شریفه «أَفَمَن شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ فَهُوَ عَلَی نُورٍ مِّن رَّبِّهِ فَوَيْلٌ لِّلْقَاسِيَةِ قُلُوبُهُم مِّن ذِكْرِ اللَّهِ أُولَئِكَ فِي ضَلَالٍ مُّبِين»، به بیان نکاتی پیرامون «قساوت قلب» و تأثیر این مفهوم در رقم خوردن حادثه عاشورا پرداخت.

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان در ابتدا با اشاره به شأن نزول این آیه شریفه، اظهار کرد: برخی از مردمی که در زمان پیامبر(ص) بودند، عناد و لجاجت با حضرت داشتند و بهانه جویی می کردند. گاهی برای پیامبر(ص) شرط می گذاشتند که اگر کار خاصی را انجام دهد، به ایشان ایمان خواهند آورد. خداوند متعال در ارتباط با برخی از این مردم می فرماید «حتی اگر ما ملائکه را به صورت موجودات قابل مشاهده ای به سوی آن ها بفرستم و مردگان هم سر از قبر بیرون آورند و گواهی دهند که تمام آنچه پیامبر می گوید، درست است، باز هم ایمان نمی آورند؛ چرا که دل آن ها سخت شده است.»

وی افزود: انسان گاهی به جایی می رسد که وقایع حقیقی عالم را به چشم می بیند اما ایمان نمی آورد. امیرمؤمنان(ع) در خطبه 192 نهج البلاغه نقل می فرمایند که عده ای از مشرکان قریش به پیامبر(ص) فرمودند «اگر معجزه ای که ما می گوییم را انجام دهی، حتما به تو ایمان خواهیم آورد.» پیامبر(ص) از خداوند متعال آن معجزه را درخواست کرد و معجزه آنچنان که آن ها می خواستند، انجام شد اما آن ها درخواست های خود را مکررا عوض کردند و در نهایت به پیامبر گفتند «خیلی ساحر زبردستی هستی.»

انسان ها از بدو تولد هدایت پذیری دارند

حجت الاسلام والمسلمین درایتی خاطرنشان کرد: برخی افراد دل هایشان قفل شده و به هیچ وجه نمی توان در آن ها نفوذ کرد. خداوند متعال می فرماید «چگونه مردمی که همه چیز را یافتند و مشاهده کردند که پیامبر(ص) راست می گوید و با این وجود کافر شدند را هدایت کنم؟» عده ای در کنار پیامبر(ص) حضور داشتند اما این کمال مجسم را نمی دیدند و خوبی در وجود آن ها اثر نمی کرد و از همین رو خداوند متعال درباره آن ها می فرماید «فَوَيْلٌ لِّلْقَاسِيَةِ قُلُوبُهُم مِّن ذِكْرِ اللَّه.»

وی با یادآوری سخنان روز گذشته خود پیرامون هدایت پذیری فطری بشر، گفت: این مردم از روز اول هدایت ناپذیر نبودند و همانطور که در جلسه گذشته عرض کردم، انسان از بدو ورود به این عالم سنگدل آفریده نشده؛ بلکه عواملی جون «محیط های تربیتی»، «پدر و مادر»، «تغذیه» و «گناه و معصیت» آن ها را به جایی می رساند که خداوند متعال در وصف ایشان می فرماید «كَيْفَ يَهْدِي اللَّهُ قَوْمًا كَفَرُوا بَعْدَ إِيمَانِهِمْ وَشَهِدُوا أَنَّ الرَّسُولَ حَقٌّ وَجَاءَهُمُ الْبَيِّنَاتُ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِين.»

مؤمنان همواره نسبت به یاد خدا واکنش مثبت نشان می دهند

حجت الاسلام والمسلمین درایتی با بیان این که مؤمنان همواره در برابر یاد خدا واکنش مثبت نشان می دهند، آن را یکی از نشانه های هدایت پذیری قامداد کرد و افزود: روح خوب و ایده آل روحی است که از موضوعات صحیح تأثیر بپذیرد و حال این سؤال پیش می آید که مؤمن باید نسبت به چه مسائلی اثر پذیر باشد؟ به بیان همین آیه شریفه، اولین موضوعی که مؤمن حتما در رابطه با آن عکس العمل مثبت از خود نشان می دهد، یاد خداست.

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان تأکید کرد: برای انسان موحد موضوعی برتر و شیرین تر از یاد خدا وجود ندارد. تعبیر خود پروردگار متعال در خصوص مؤمنان این است که «الَّذینَ آمَنوا أشدُّ حُبّاً لِلّه»؛ یعنی مؤمن خدا را از همه چیز در این عالم بیشتر دوست دارد.

واقعه عاشورا تجلی گاه عشق سیدالشهدا به خداوند بود

وی با اشاره به جریان عاشورا و فدا شدن فرزندان و عزیزان سیدالشهدا(ع) در راه اسلام، تصریح کرد: ائمه اطهار(ع) کانون عاطفه و مهر و محبت هستند و هر عطوفتی در عالم پیدا کنید، بهترین نوع آن رابطه ای بود که ائمه(ع) نسبت به اهلبیت خود داشتند؛ پس چگونه می شود که سیدالشهدا(ع) فرزندان خود را قربانی کردند؟ پاسخش در مفهوم آیه شریفه «الَّذینَ آمَنوا أشدُّ حُبّاً لِلّه» نهفته است. ما فرزندان خود را دوست داریم اما خدا را بیش از هر چیزی دوست داریم چون خدا عبارت است از همان آفریدگاری که تمام نعمت های ما متعلق به اوست و او مالک ماست.

کسی که از یاد خدا لذت نبرد، بیمار روحی است

حجت الاسلام والمسلمین درایتی خاطرنشان کرد: کسی که از یاد خدا لذت نمی برد، حتما مبتلا به یک بیماری روحی است. یکی از آداب نماز، انتظار برای فرارسیدن زمان نماز است و پیامبر اکرم(ص) مقیّد به انجام این عمل بودند. انسان حتی برای ملاقات با یک انسان بزرگ به گونه ای عمل نمی کند که آن شخص را منتظر خود نگاه دارد؛ پس در قبال خداوند این عمل شایسته تر است چون مفهومش این است که نسبت به یاد خدا اشتیاق دارید.

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان یادآور شد: به روایت معصوم(ع) خدا همان شخصیتی است که وقتی انسان با او انس می گیرد، او نیز با انسان انس می گیرد و انس با خدا بهترین و خواستنی ترین انس موجود است. پس انسان باید خود را در برابر یاد خدا قرار دهد و سفارشی که برای اقامه نماز شب شده نیز به همین دلیل است.

هدایت ناپذیری مردم باعث وقوع حادثه عاشورا شد

حجت الاسلام والمسلمین درایتی گفت: اگر مردم در عرصه عاشورا به طور جدی به سخنان سیدالشهدا(ع) گوش می کردند، این نتیجه رقم نمی خورد. وقتی امام حسین(ع) در یکی از شب های قبل از عاشورا عمر سعد را فراخواندند و به او فرمودند «گندم ری را نخواهی چشید.» او در پاسخ گفت «جو ری نیز برای من کافی است.» این پاسخ او که نوعی شوخی قلمداد می شد، به این معنا بود که در کلام سیدالشهدا(ع) تردید داشت و فکر می کرد امام(ع) در مقام جنگ او را تهدید کردند.

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان در ادامه، حضرت فاطمه بنت اسد، مادر امیرمؤمنان(ع) را یکی از افراد تأثیرپذیر نسبت به حقایق دین اسلام معرفی و اظهار کرد: پیامبر(ص) وقتی آمدند بر پیکر فاطمه بنت اسد نمازی خواندند که نه پیش از آن و نه پس از آن برای کسی نخوانده بودند و وقتی نماز تمام شد، قبل از این که جنازه آن حضرت را در قبر بگذارند، پیامبر(ص) خودشان رفتند و در قبر خوابیدند، خودشان ایشان را تلقین کردند و در آن موقعیت فراوان سخن گفتند.

وی افزود: پیامبر(ص) در پاسخ به تعجب اصحاب از رفتارشان، فرمودند «وقتی من برای فاطمه بنت اسد از نحوه محشور شدن مردم در قیامت سخن می گفتم، ایشان گریه کرد و صیحه زد. من لباس خودم را دادم که پیکر ایشان در آن لباس پیچیده شود و از خدای متعال خواستم که این لباس امانی برای فاطمه بنت اسد در قیامت باشد. من شخصا برای او تلقین گفتم تا قبرش روشه ای از ریاض جنت بود چرا که تحت تأثیر آنچه برایش گفته بودم قرار گرفته بود.» این همان معنای روح بلند است.

حجت الاسلام والمسلمین درایتی «حبیب بن مظاهر» را یکی دیگر از اسوه های تأثیرپذیری نسبت به دین مبین اسلام خواند و گفت: حبیب بن مظاهر شخصیتی بود که زمان پیامبر(ص) را درک کرده بود و در سه جنگ جمل، صفین و نهروان از اصحاب امیرمؤمنان(ع) بود و در رکاب ایشان می جنگید. سیدالشهدا(ع) به همه مردم کوفه یک نامه نوشتند و برای حبیب بن مظاهر نامه ای جداگانه دادند و او را «مرد فقیه» خواندند و از او برای یاری قیام شان به صورت اختصاصی دعوت کردند و حضرت زینب(س) بر او سلام فرستادند./820/پ۲۰۱/ب۱