روش امیرالمؤمنین در اخذ زکات بر خوداظهاری مؤدیان متمرکز بود

به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از ایکنا، آیت‌الله سیداحمد میرعمادی، نماینده ولی‎فقیه در استان و امام جمعه خرم‌آباد در گفت‌وگو با خبرنگار، در رابطه با سیره اقتصادی امام علی(ع)، گفت: عملکرد اقتصادی حکومت علوی یک الگو و اسوه کامل است.

وی افزود: در زمان امام علی(ع)، شامات از جهان اسلام جدا شد و معاویه با برقراری حکومتی مستقل، تمامی ارتباطات خود با مرکز خلافت را قطع كرد؛ بنابراین امام علی(ع) فقط بر مصر، سواد، ایران و جزیرةالعرب حاکمیت داشت و از این‌رو درآمدهای مالی حکومت نیز کاهش پیدا کرد.

آیت‌الله میرعمادی ادامه داد: در همان ابتدای حاکمیت امام علی(ع) بخش‌های شرقی ایران (مانند سیستان و خراسان) نیز علیه حکومت مرکزی دست به شورش زدند و جزیه و خراجی که از ناحیه این سرزمین‌ها به مرکز خلافت می‌رسید نیز قطع شد.

این مفسر قرآن و نهج‌البلاغه با بیان این‌که امام علی(ع) در مورد شیوه صحیح جمع‌آوری زکات و نحوه رفتار کارگزارانش با مردم، به مسائل اسلامی انسانی و عواطف بشری توجه فراوان داشت، اظهار کرد: منابع مالی که امام علی(ع) برای اداره حکومت و درآمد حکومت داشتند شامل مالیات، خراج، خمس، فدیه، جزیه، غنائم، عشور بود کمااینکه امام علی(ع) پس از رسیدن به خلافت در سخنرانی نخست خود، سیاست مالی برگرفته از سیره پیامبراکرم(ص) را مطرح کرد.

نماینده ولی‏‌فقیه در لرستان گفت: در همین زمینه امام علی(ع) زمانی‌که مالک‌اشتر را به‌عنوان والی مصر به‌سمت مصر فرستاد عهدنامه‌ای نوشت و در آن اولین وظیفه‌ای که برای والی  اسلامی در نظر گرفت، جمع‌آوری خراج بود.

نماینده ولی‎فقیه در لرستان به نامه ۲۵ امام علی(ع) در نهج‌البلاغه اشاره کرد و افزود: در این نامه امام علی(ع) نحوه جمع‌آوری مالیات و برخورد با مردم را مطرح کرده است.

وی ادامه داد: امام علی(ع) در این نامه می‎فرمایند: «چون به قبیله‌ای رسیدی، بر سر آب آنها فرود آی، بدون این‌که به خانه‌هاشان درآیی؛ پس‌از آن با آرامش و وقار به‌سوی آنان برو تا پیش آنها بایستی و سلام بر آنها را کوتاه مکن و بگو بندگان خدا، مرا ولی و خلیفه خدا به‌سوی شما فرستاده است تا حق خدا را از اموالتان اخذ کنم؛ آیا در اموال شما حقی هست که به ولی خدا ادا کنید؟ اگر کسی گفت: نیست، به او مراجعه نکن و اگر کسی به تو زکاتی داد با او برو بدون این‌که او را بترسانی یا به مشقت بیندازی».

آیت‌الله میرعمادی با بیان این‌که این سیره امام علی(ع) در جمع‌آوری مالیات و خراج به شیوه خوداظهاری بوده است، اضافه کرد: امام علی(ع) تاکید داشتند که در موقع جمع‌آوری مالیات و زکات و خراج با مردم با عدالت، رفق و مدارا و دلسوزی رفتار شود و افرادی‌که اقدام به جمع‌آوری مالیات و خراج و زکات می‎کنند در اموال مردم جست‌وجو و تفحص نکنند و آنها را به حال خود بگذارند.

وی با یادآوری این‌که در واقع سیاست امام علی(ع) در مورد اخذ زکات براساس خوداظهاری مؤدیان متمرکز بود که به روابط حسنه بین دولت و ملت منجر می‌شد و فاصله حکومت و جامعه را کاهش می‌داد، اظهارکرد: از دیدگاه امام علی(ع) مالیات، زکات، حق مستمندان و طبقه تهیدست جامعه است و از این‌رو در جمع‌آوری، نگهداری و رساندن آن به صاحبانش، باید کمال دقت را داشت.

امام جمعه خرم‌آباد گفت: با توجه به منابع درآمد دولت امام(ع) مشخص می‌شود که ایشان در دوران زمامداری جامعه اسلامی بیشتر از طریق زکات، جزیه و خراج کسب درآمد کرده است./۹۶۹//۱۰۲/خ