بررسی اسرار آفرینش و فلسفه احکام در یک اثر
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، انتشارات طوبای محبت، کتاب «منتخب علل الشرایع؛ اسرار آفرینش و فلسفه احکام» شیخ صدوق را با ترجمه حسین قاسمی و تصحیح و ویرایش محمد قربان‌پور منتشر کرده است.
در معرفی پشت جلد این کتاب آمده است: «کتاب شریف «علل الشرایع»، مجموعه روایاتی است که توسط مرحوم ابن بابویه قمی، معروف به شیخ صدوق تهیه شده است.
نویسنده در این کتاب، حکمت‌ها، اسباب و علت‌های پیدایش احکام شرعی مانند: نماز، روزه و حج یا حقایق هستی مانند: خلقت ملائک، انسان، آسمان‌ها، زمین، گیاهان، حیوانات، جنیان و سایر موجودات، یا حقایق مربوط به ملکوت اشیاء مانند: علت نام‌گذاری‌های انسان‌‌ها و سایر موجودات به ویژه حکمت نام‌های پیامبران و اهل بیت علیهم السلام و بسیاری از امور اعتقادی و تاریخی را بر اساس روایات معتبر و مسند گرد آورده است.
این مجموعه، تخلیص؛ تصحیح و ویرایش کتاب شریف »علل الشرایع» است که سعی شده در دو بخش اعتقادی و احکام، گزینش و چنیش مطالب متنوع این کتاب متناسب با سؤالات و نیازهای جوانان و جامعه امروز باشد.»
مترجم، این کتاب را در قالب دو بخش با عنوان‌های «اسرار و علل برخی مسائل اعتقادی» و «اسرار و علل برخی احکام و اخلاق» تنظیم کرده است.
قاسمی در بخش اول، سه رکن اساسی مسائل اعتقادی شامل توحید، نبوت و امامت را بررسی کرده که «توحید و علت آفرینش»، «اسرار و علت‌های پیرامون انبیاء و ملائک» و «علل و اسرا مرتبط با اهل بیت» عنوان‌های سه فصل این بخش است. در بخش دوم نیز چهار فصل با نام‌های: «علل و اسراری پیرامون نماز»، «اسراری در خصوص روزه»، «علت و فلسفه حج» و « علت و اسرار برخی احکام» تدوین شده است.
در بخش اول این کتاب در صفحه 52 با عنوان «علت آنکه قم، «قم» نامیده شد» آمده است:
«عیسی بن عبدالله اشعری از امام صادق علیه السلام نقل کرده است: پدرم از جدش از پدرش نقل کرده است که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: شبانگاه مرا به آسمان بردند؛ جبرئیل مرا بر کتف راست خود حمل کرد. به قسمتی از دامنه کوه سرخ و خوش‌رنگ‌تر از زعفران و خوش‌بوتر از مشک نگریستم. در آن، پیری که لباس کلاه‌دار داشت دیدم؛ به جبرئل گفتم: این قطعه سرخ که خوش‌رنگ‌تر از زعفران و خوش‌بوتر از مشک است، چیست؟ گفت: زمین شیعیان تو و شیعیان وصی تو علی علیه السلام است؛ گفتم: آن پیر لباس کلاه‌دار کیست؟ گفت: ابلیس؛ گفتم: از ایشان چه می‌خواهد؟ گفت: می‌خواهد ایشان را از ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام بازدارد و ایشان را به فسق و فجور بخواند؛ گفتم: ما را به سوی ایشان پایین ببر.
پس ما را سریع‌تر از برق جهنده و نورچشم به نزد ایشان پایین برد؛ سپس گفتم: «برخیز» ای معلون و در اموال فرزندان و زنان دشمنان ایشان شریک شو؛ چرا که تو سلطه بر شیعیان من و شیعیان علی علیه السلام نداری؛ از این رو قم، «قم» نامیده شد.»
همچنین، مترجم در بخش دوم در صفحه 185 با عنوان «علت اینکه خدا نماز را واجب کرد»، آورده است:
«از امام صادق علیه السلام پرسیدم: چرا نماز واجب شده است، با آنکه در آن اشتغال مردم از برآوردن حاجتشان و خستگی در بدن‌هایشان است؟ حضرت فرمود: در نماز علت‌هایی است و آن علل این است که اگر مردم بدون تذکر و یادآوری از جانب پیغمبرصلی الله علیه و آله و صرف ابلاغ خبر اول و فقط با صرف بودن با کتاب خدا رها شوند، حتما همان گونه خواهند بود که پیشینیان بودند که همانا آنها، دینی را اختیار کردند و کتاب‌هایی جعل نمودند و مردم را به سوی آن عقیده‌ای که خود بر آن بودند، دعوت کردند و بر اساس آن دین مردم را کشتند.
پس، امر ایشان از بین رفت و آن دین با رفتن آنها از میان رفت و خدا اراده فرمود که مردم را به فراموشی دین و پیامبر صلی الله علیه و آله مبتلا نکند؛ پس نماز را برایشان واجب نمود که در هر روز پنج بار او را یاد می‌کنند و با اسمش او را صدا می‌نمایند و به وسیله نماز و یاد خدا، عبودیت خود را نشان می‌دهند تا از خدا غافل نشوند که اگر غافل شوند، خداوند را فراموش کرده و یاد او از بین می‌رود.»
گفتنی است، انشتارات طوبای محبت، «منتخب علل شرایع» را با شمارگان 1000 نسخه در 254 صفحه، به قمیت 10 هزار تومان در سال 1394 منتشر کرده است و علاقه‌مندان برای تهیه این کتاب و دیگر آثار انتشارات طوبای محبت می‌توانند به قم، بلوار سمیه، خیابان عباس آباد، پلاک112 مراجعه و یا با تلفن 02537740066 تماس بگیرند./998/ ن602/ش