خاطره بازی با «سرود انقلاب»
پدر، از حفظ برایم نوشته بود و روایت دیگر سرودهای انقلابی را هم به سینه داشت، اما از آن روز به بعد، من کتابی داشتم که همه سرودها را در خود داشت. برای خودم میخواندم و چون ملودیها را نمیدانستم، گاهی به تنظیم و کوک اختصاصی هم میرسیدم؛ منتظر دهه فجر میماندم تا ریتم و ملودی اصلی را بشنوم و با آنها هماهنگ شوم. هنوز هم برای من، دهه فجر، یعنی سرود... یعنی «ای ز شرار ستم، شعله به عالم زده»، یعنی «امن و امان جهان یکسره بر هم زده»، یعنی «عقرب جرارهای، روبه مکارهای»، یعنی «گوش جهان خسته از طبلِ بدآهنگ تو»، یا «رسم تو عصیانگری، کار تو ویرانگری» و... حتی اگر مثل این دو تای آخری، زیادی گلدرشت باشد.
هنوز هم گوشسپردن به اینها، مهم‌ترین بزنگاههای خاطرهبازی با مدرسه برای ما 30سالههاست، حالا کمی کمتر یا بیشتر؛ سرودهایی که حالا مدتهاست جز حسی خاطرهانگیز، حیات و نمودی ندارند، اما انتشار یک خبر، معادلهها را کمی عوض میکند؛ این که میخواهند اولین جشنواره و جایزه بزرگ موسیقی انقلاب اسلامی راه بیندازند و ازقضا این جشنواره بخش سرود هم دارد.
جشنوارهای که نخستین دوره برگزاریاش را سپری کرد و جمعهشب گذشته به اختتامیه رسید. محسن تهرانی دبیر اولین دوره برگزاری این جشنواره بود؛ کسی که در اختتامیه، تا توانست از گنجاندن بخش سرود و ساز و کارهای اجرای جشنواره دفاع کرد، اما به همین پرسش مهم پاسخ نگفت؛ این‌که سرود، چه حیاتی را سپر میکند که میتواند برای خودش صاحب جشنوارهای باشد؟ مگر نه این است که اختصاصدادن جشنواره به موضوعات مختلف، مستلزم موجودیتی پویاست؟ این در حالی است که مدتهاست سرود، جزو تولیدات موسیقایی و ادبی ما نیست. شاید از آغازین سالهای دهه 70 که موسیقی پاپ به شکل امروزی پا گرفت، سرودها، از هر دو ساحت، کنار کشیدند. حالا کمتر کسی هم هست که به ترانههایی که مینویسد، «سرود» اطلاق کند.
تهرانی البته در شب اختتامیه گفت که از فروردین سال آینده قرار است بخش شعر و ترانه، از اردیبهشتماه بخش موسیقی و نیز از خردادماه بخش بینالمللی و موزیکویدئوی جایزه موسیقی انقلاب هم برگزار شود. هیچ شکی نیست که برگزاری جشنواره و جایزه برای همه این هنرها ارزشمند است، اما پس اصل و اساس برگزاری جشنوارهها چه میشود؟ جشنوارهای که دچار انجماد تاریخی و صرفا نوستالژیک باشد، چه حرکتی میخواهد به راه بیندازد، جز این‌که به خاطرهبازهایی مثل من یادآوری کند با سرودهای انقلابی در کودکی، چه لذتها که نبردهایم. بدیهی است اگر قرار است ماهیت سرود را یادآوری و احیا کنیم، مهم‌ترین فعل، تولید است آن هم تولید باکیفیت؛ الا برگزاری جشنواره برای سرودهای نوستالژیک، جز خاطرهبازی چه فایدهای خواهد داشت./1325//102/خ