فصلنامه کودک نوجوان و رسانه در گام یازدهم
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، شماره یازدهم فصلنامه علمی تخصصی «کودک نوجوان و رسانه» به صاحب امتیازی اداره‌کل پژوهش‌های اسلامی رسانه، مدیر مسؤولی و سردبیری سیدمرتضی صاحب فصول در قطع وزیری، 194 صفحه و به قیمت 9 هزار تومان منتشر شد.
موضوع این شماره نشریه به یکی از پرکاربردترین مسائل برنامه‌سازی برای دست‌اندرکاران کودک و نوجوان صدا و سیما یعنی «جنگ تلویزیونی کودک» اختصاص یافته است. موضوعی که به دلیل ظرفیت برقراری ارتباط دو سویه با مخاطب خردسال، از تأثیرگذاری بالایی برخوردار بوده و در عین حال تنوع مؤلفه‌های آن، امکانی را برای برنامه‌ساز فراهم می‌آورد که بتواند در ظرف زمانی کوتاه، با اقتصادی‌ترین ابزارهای، جاذبه‌های لازم را در تولید خود بگنجاند.
هدف این شماره استفاده از خرد جمعی رسانه و تجربه‌های کاری پیش‌کسوتان و خلاقان و دلسوزان برنامه‌های کودک و نوجوان صدا و سیما است تا عوامل تولید درخشان در عرصه جنگ تلویزیونی کودک برشمرده و نشان داده شود.
در این مباحث، جنگ تلویزیونی کودک به برنامه ترکیبی شاد و پرتحرکی گفته شده است که برای کودکان و به منظور آموزش‌های اولیه مهارت‌های زندگی، آموزش‌های ساده اخلاقی و دینی، پرکردن اوقات فراغت با سرگرمی‌های سالم و نشاط‌بخش، ارائه الگوهایی برای تخلیه انرژی‌های انباشته کودک در محیط منزل، کودکستان و دبستان و همچنین ایجاد هم‌افزایی و هم‌گرایی و رقابت در پرورش حس مذهبی کودک، تدارک دیده شود.
منظور از کودک در اینجا افراد بین 1 تا 12 ساله‌اند که اگرچه در گروه‌های سنی مختلف دسته‌بندی می‌شوند، ولی قدر مشترکی دارند که در نشاط و شادابی، سرعت فراگیری، تخیل قوی، حافظه ماندگار و تحرک و انرژی بالا خلاصه می‌شود. بدیهی است در هدف‌گذاری رسانه، برای این افراد به اقتضای رشد ذهنی، عاطفی، بدنی و گویایی، به طور جداگانه برنامه‌ریزی می‌شود.
در شماره یازدهم فصلنامه کودک نوجوان و رسانه، سخن از طرح موفق یک برنامه رسانه‌ای و این‌که یک برنامه کودک چگونه می‌تواند با موفقیت طراحی و اجرا شود، آغاز شده است. برای این محور، از میزگردی با حضور چهارتن از فعال‌ترین و پرسابقه‌ترین عوامل و مدیران سازمان در این عرصه سود جسته شده است.
سپس با این فکر که چگونه می‌توان از نخ‌نما شدن محتوای این جنگ‌ها کنار ماند و در گذر زمان مؤلفه‌هایی جدید به آن افزود و تکراری‌ها را از آن زدود با دو متخصص در زمینه روان‌شناسی شناختی و ادبیات کودک به رایزنی پرداخته شده است. به عنوان نمونه در این مباحثه از عنصری به نام مشاعره با رویکردی کودکانه و صنفی، که می‌تواند به مقوله‌های دیگر نیز بینجامد، بحث و بررسی به عمل آمده است.
همچنین درباره میزان کارآیی یک جنگ در جامعه‌پذیری کودک، با یکی از پژوهشگران برجسته جامعه‌شناسی رسانه طرح موضوع شده است و ایشان با تأنی و حوصله فراوان به صورت مکتوب به پرسش‌های مطروحه پاسخ گفته است تا بتواند مبنای بینشی علمی در این باب گردد.
به منظور نشان دادن عینی عوامل موفقیت یک جنگ، شاخصه‌های درگیر با این پدیده در طی مقاله‌ای مصور برشمرده و کوشش شده است با اشاره به نمونه‌های مشخص، به اتفاق تصویربرداران و مونتورها و کارگردانان فنی به مرور راز و رمز برجستگی برخی صحنه‌ها و ضعف بعضی دیگر بررسی شود.
این مقاله که خلاصه‌ای از یک پایان‌نامه برتر در رشته تولید است توسط خود پژوهشگر برای این مجله تلخیص و تنظیم گردیده است. نام این مقاله «عناصر تصویری» و طراحی و کاربرد آن‌ها در برنامه‌های کودک، با مطالعه تطبیقی یک مجموعه ایرانی با مجموعه‌ای آمریکاییست.
در پایان به عنوان مأخذشناسی، مروری بر کتاب‌شناختی 161 کتاب، مقاله و پایان‌نامه که تاکنون درباره موضوع ویژه‌نامه حاضر ارائه گردیده است، به عمل آمده که می‌تواند راه‌گشای مطالعه و کار بیشتر علاقه‌مندان قرار گیرد.
طراحی برنامه‌های موفق کودک: میزگردی با شرکت استاد حسن احمدی، علی‌رضا رحیمی، محمود سلامیان و محمد میرکیانی، بررسی افزودن موضوع مشاعره به جنگ‌های تلویزیونی کودک در گفتگو با جواد حاتمی و استاد مصطفی رحماندوست، رسانه و نقش آن در جامعه‌پذیری و فرهنگ‌سازی کودکان و نوجوانان بخشی از مطالب این شماره فصلنامه کودک نوجوان و رسانه را تشکیل می‌دهد.
از دیگر مطالب این نشریه می‌توان به، «عناصر تصویری» و طراحی و کاربرد آن‌ها در برنامه‌های کودک، با مطالعه تطبیقی: «خاله شادونه» و «ردپای آبی»، کتابشناسی برنامه‌های کودک با نگاهی ویژه به جنگ‌های تلویزیونی کودک و اساطیر، پیام‌ها و الگوهای یهودیت در انیمیشن امروز جهان با مطالعه موردی پویانمایی «شاهزاده مصر»، اشاره کرد./920/پ202/ق