نگهداری 77 اثر خطی و چاپ سنگی نفیس با موضوع عاشورا در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی
به گزارش خبرگزاری رسا از مشهد، رئیس ادارۀ مخطوطات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی اعلام کرد: «بیش از 77 نسخه نفیس خطی و چاپ سنگی با موضوع عاشورا در کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود که قدمت برخی به قرن ده می‌رسد و برخی دیگر از نسخه‌ها، به دلیل ارزش‌ّهای هنری بالا، از نفاست زیادی برخوردار است.»
سید محمدرضا فاضل هاشمی ابتدا به اثر معروف ابن طاووس با نام «اللهوف علی قتلی الطفوف» اشاره کرد و توضیح داد: «این اثر از شاخص‌ترین مقتل‌های عاشوراست و نسخه موجود، به کتابت قرن دهم است.»
وی از اثر دیگری با عنوان «طوفان البُکاء» مشهور به کتاب جوهری یاد کرد و افزود: «تألیف «محمد ابراهیم جوهری» از مؤلفان دوره قاجاریه است که تاریخ وقایع عاشورا را به صورت نظم و نثر و با کمک از مجالس تصویر نقاشان دوره قاجار به قلم آورده و از زمان تألیف، در روضه و شبیه‌خوانی و نقاشی‌های قهوه‌خانه‌ای مورد استفاده بوده است؛ نسخه خطی و چاپ سنگی متعدد از این اثر در کتابخانه موجود است که یکی از نسخه‌ها به کتابت 1270 قمریست.»
فاضل هاشمی با بیان اینکه واقعه عاشورا، دست‌مایه خلق آثار هنری بسیاری شده است، به برخی آثار در شعر و ادبیات اشاره و تصریح کرد: «نیمروز عاشورا (دفتر اول) در موضوع ادبیات عاشورا که توسط «بیریای گیلانی» سروده شده و به خط نستعلیق و کاغذ شکری، با جلد مشمع سرمه‌ای در قرن چهاردهم کتابت شده، «جُنگ عاشورا» شامل مجلس‌های تعزیه‌خوانی به زبان ترکی و منظومه «المراثی» به زبان عربی در سوگ شهدای کربلا که در سال 1260 قمری کتابت شده و اهدایی مقام معظم رهبریست، از جمله این آثار است.»
وی به چند نمونه از آثار دیگری که با موضوع عاشورا در این گنجینه موجود است، اشاره کرد و خاطرنشان ساخت: «دو نسخه از «وقایع عاشورا» به کتابت قرن چهاردهم موجود است یک نسخه با جلد تیماج به کتابت صدرالمتألهین لاهیجانی از علمای دوره قاجار و نسخه دیگر، به خط نستعلیق تحریری 17 سطری، با جلد میشن و کاغذ نباتی است.»
رئیس ادارۀ مخطوطات کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی ادامه داد: «از دیگر آثار نفیس عاشورایی در این گنجینه، «منبع البکاء فی مصیبت سیدالشهداء» و «مفتاح البکاء» تألیف «محمد صالح برغانی» از علمای قرن سیزده دوره قاجار که در موضوع تاریخ عاشورا، واقعه کربلا، مدیحه و مدیحه‌سرایی اهل بیت و احادیث شیعه است و «عاشورا (فلسفه مشاهدات، تحلیلات)» که توسط «آیت‌الله شهید سید حسن شیرازی» تألیف، کتابت و اهدا شده است را می‌توان نام برد.»
فاضل هاشمی در پایان، با بیان اینکه آثار هنری ارزشمندی با الهام از حادثه عاشورا خلق شده است، به تابلوی هنری «عصر عاشورا» اشاره کرد و اظهار داشت: «جنس زمینه این اثر مقوا بوده و با تکنیک آبرنگ و گواش و استفاده از مرکب، در اندازه 33 در 48 سانتی‌متر توسط «زهره مهانی‌منش» خلق شده است.»/1310/د102/ق
منبع: روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی