پروژه ادعای انحصار تفسیر به اهل البیت در مرحله ارزیابی

به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از ایسکا، حجت الاسلام علی محمد یزدی عضو هیأت علمی مرکز فرهنگ و معارف قرآن با اشاره به اجرای پروژه «بررسی ادعای انحصار تفسیر به اهل البیت»، گفت: مدعیان انحصار تفسیر به اهل بیت علیهم السلام، به برخی از روایات که آیاتی از قرآن را ضمن خود گنجانده اند و برخی دیگر که آیاتی را مؤید گرفته اند، استدلال کرده اند. این نوشته، افزون بر بررسی آن آیات، به بررسی آیات دیگری نیز که استدلال به آنها محتمل بود، پرداخته است؛ ولی از روایات غیر تفسیری بحث نمی کند.

وی درباره ضرورت انجام این پروژه یادآور شد: آغاز حرکت شوم نفی کلی سنت در دین شناسی، و در نتیجه در تفسیر قرآن، شعار انحرافی «حسبنا کتاب الله» بود که در آخرین روزهای زندگی نورانی رسول خدا و کنار بستر بیماری پیامبر مطرح شد. در روزگار کنونی نیز نگرش مزبور را می توان در گروه موسوم به «قرآنیون» در شبه قاره هند یافت.

وی افزود: نقش سنت معصومان(علیهم السلام) که همتایان قرآن و آگاهان به ظواهر و همه بواطن قرآن و نخستین مخاطبان و مفسران قرآن اند، در فهم گفتمان آیات و در نتیجه در فهم قرآن انکارناپذیر است. گرچه بسیاری از روایاتی که در کتب تفسیر روایی آمده اند، روایات تفسیری نیستند و گرچه بسیاری از آیات قرآن هست که در ذیل آن از طریق عامه و خاصه حدیثی نرسیده است و گرچه شمار روایات تفسیری پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله ) اندک است و علامه طباطبایی روایات تفسیری منقول از پیامبر(صلی الله علیه و آله) از طریق اهل سنت را 250 مورد می داند(قرآن در اسلام، ص 54)؛ اما در میان شیعه که روایات تفسیری اهل بیت(ع) را نیز نقل کرده اند، هزاران حدیث تفسیری داریم که در میان آن ها مقدار معتنابهی احادیث قابل اعتماد یافت می شود.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه افزود: بررسی میزان نیاز به روایات و کارگشا بودن آن ها در تفسیر، میدان فعالیت مفسران را گسترش داده و بر منابع تفسیری آنان می افزاید، از طرفی دیگر به این پرسش نیز پاسخ داده شود که آیا جز روایات، راهی برای فهم قرآن وجود دارد یا تمام راه ها به روی مفسران بسته است و تنها راه فهم قرآن، تأمل در روایات موجود است. این نوشته با محور قرار دادن همین پرسش و پاسخ از اهمیت روایات موجود نیز سخن گفته است.

وی یادآورد شد: نگارش این پروژه به پایان رسیده و اکنون در حال نظارت و ارزیابی است./907/د102/ی