کتاب «بررسی عوامل مؤثر در کجروی و نقش خانواده در آن» منتشر شد

به گزارش خبرگزاری رسا، کتاب «بررسی عوامل مؤثر در کجروی و نقش خانواده در آن» حجت ‏الاسلام والمسلمین دکتر شمس‏الله مریجی، عضو هیأت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام از سوی دفتر نشر معارف منتشر شد.

این کتاب از مقدمه و پنج فصل «جامعه، فرهنگ و ارزشها»، «تئوریهای انحراف اجتماعی»، «علل انحراف از منظر متون دین»، «نقش رسانه‌ها در انحراف ارزشها» و «نقش خانواده در کجروی» تشکیل شده است.

نگارنده در نوشتار پیش رو، تلاش می‏کند پس از مرور اجمالی نظریه‏های اندیشمندان انحراف اجتماعی، معضل انحراف به ویژه انحراف ارزشی را با رویکردی دینی کاوش نموده و عوامل موثر بر انحرافات را در متون دینی جستجو کرده و در نهایت مهم‏ترین عامل پیشگیری از این معضل را بررسی کند.

نویسنده این کتاب را در پنج فصل سازماندهی کرده است: فصل اول، متکفل بیان ضرورت زندگی اجتماعی از منظر اندیشمندان اجتماعی و علمای دینی و مباحث مربوط به فرهنگ و ارزش‏ها به عنوان اساس و پایه جامعه و همچنین تفاوت ارزش‏های دینی و غیردینی و ویژگی‏های ارزش دینی و نقایص ارزش‏های غیردینی، می‏باشد.

در فصل دوم نیز با نظریه‏های علوم اجتماعی در زمینه انحرافات اجتماعی آشنا می‏شویم، دیدگاه‏های زیست‏شناختی و روان‏شناختی و جامعه‏شناختی مربوطه که درصدد تبیین کجروی و انحراف هستند مرور می‏شود.

مطالب فصل سوم که مهمترین بخش مطالب این تحقیق است ما را از نظرگاه دینی درباره انحراف آگاه نموده و از میان متون اسلامی و آیات و روایات، علل انحراف بررسی می شود.

فصل چهارم، نقش رسانه‏ها در تحکیم و تضعیف ارزش‏های حاکم بر جامعه اسلامی را مورد ارزیابی قرارداده و عملکرد رسانه ملی (به تعبیر امام خمینی «دانشگاه عمومی») را بعد از انقلاب به ویژه پس از پایان دفاع مقدس مرور خواهد کرد.

نویسنده در فصل پنجم، مهم‏ترین عامل موثر در حل مشکل انحراف را خانواده دانسته و نشان می دهد کاراترین سازوکار مقابله با انحرافات آگاهی‏بخشی اعضای جامعه و زندگی گروهی است و موثرترین شیوه آگاهی بخشی نیز فرهنگ‏پذیری است؛ چون در این شیوه افراد خود را با ارزش‏های حاکم بر جامعه همانند نموده و نسبت به آن التزام عملی پیدا می‏کند، خانواده تنها عاملی است که می‏تواند در این امر موفق بوده و افراد تحت تکفّل خود را با ارزش‏ها همانند کند، البته در فصل پنجم این کتاب خواهیم دید که همه خانواده‏ها از این توفیق بهره‏مند نیستند، از میان انواع خانواده تنها خانواده‏های معتدل و مقتدر، می‏توانند با ایفای نقش بی‏بدیل خود فرزندان خود را در برابر انحراف محافظت نمایند.

نویسنده در بخشی از این کتاب می نویسد: «پژوهش حاضر درصدد بررسی عوامل مؤثر در انحراف از ارزش‌ها هست و در این میان عواملی را که در این جهت نقش آفرین بودند شمارش گردید، ولی این حقیقت را نیز نمی‌توان نادیده گرفت که در میان عوامل یاد شده، تلویزیون از جمله عواملی است که از نیروی بالایی در جهت تحکیم و تقویت ارزش‌ها برخوردار است. اگر در نوشتار حاضر برخی از نمایش‌های آن را موجب فراهم آوردن زمینه انحراف از ارزش‌ها دانستیم، بدان معنا نیست که همه تلاش‌های این رسانه را که در راستای تقویت ارزش‌های اسلامی در جامعه انجام گرفته و می‌گیرد، نادیده گرفتیم. این دانشگاه عمومی می‌تواند عامل مهمی در آگاهی بخشی مخاطبان نسبت به ارزش‌های اسلامی باشد....

این واقعیت را نیز نمی‌توان نادیده گرفت که وجود برخی از برنامه‌ها بر ارزش‌های دینی لطمه جبران‌ناپذیری خواهد زد. به سبب گستردگی این رسانه و با توجه به مخاطبان بی‌شمار و جوان آن، هر حرکت هرچند معدود در جهت تضعیف ارزش‌ها، تأثیر بسیاری در انحراف مخاطبان خواهد داشت. از این‌رو، انتظار می‌رود این رسانه که با امکانات دولت اسلامی ارتزاق می‌شود، در راستای حاکمیت و تقویت تحکیم ارزش‌های اسلامی گام بردارد؛ نه خود عاملی در جهت انحراف از ارزش‌ها باشد.»

در آخرین بخش از کتاب که هشداری به دلسوزان و مسئولان جامعه است می خوانیم: «... اگر این روند تغییر ارزشی و انحراف از ارزش‌ها متوقف نگردد و مسئولان فرهنگی و دست‌اندرکاران رسانه‌ها در جهت تقویت و تحکیم ارزش‌ها تلاش نکنند و خانواده‌ها با وظایف خطیر خود در امر آگاهی بخشی فرزندان و مسلح کردن آنان به ارزش‌ها به درستی عمل نکنند و یا کوتاهی کنند، نسل سوم انقلاب، از دست خواهند رفت و خسارت این ضایعه کمتر از جنگ و ستم سلاطین پیشین نخواهد بود.»

کتاب «بررسی عوامل مؤثر در کجروی و نقش خانواده در آن» در 240 صفحه، قطع رقعی، شمارگان 1000 نسخه و به قیمت 6500 تومان منتشر شده است. /916/102/ق