آینده خانواده در ایران و وظایف حوزه‌های علمیه بررسی شد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، نشست علمی آینده پژوهی و خانواده(آینده خانواده در ایران و وظایف حوزه‌های علمیه) پیش از ظهر امروز در سالن همایش‌های دفتر تبلیغات اسلامی و به همت گروه آینده پژوهی پژوهشکده مهدویت برگزار شد.
بر اساس این گزارش، در این نشست علمی حجت‌الاسلام رحیم کارگر به عنوان دبیر نشست و حجت‌الاسلام رضا علی کرمی رییس دانشگاه پیام نور و سعید خزایی رییس مرکز آینده پژوهی دانشگاه تهران به ایراد سخن و بیان دیدگاه‌های خود پرداختند.
حجت‌الاسلام رضا علی کرمی رییس دانشگاه پیام نور در ابتدای این نشست گفت: آینده‌پژوهی باید با معارف دینی سازگاری داشته باشد.
آینده پژوهی باید مبتنی بر واقعیت‌ها و اصول پایدار باشد
وی با بیان این‌که آینده پژوهی باید بر اساس داشته‌های ما باشد، ابراز کرد: در آینده پژوهی باید به این مسأله توجه داشت که تحلیل‌های ما از روی واقعیات مبتنی بر اصول پایدار باشد.
رییس دانشگاه پیام نور با بیان این‌که به مسأله خانواده توجه چندانی نمی‌شود، اظهار داشت: امروز در جهان کسانی که می‌خواهند بر افکار عمومی جهان تسلط پیدا کنند از موضوع خانواده شروع کرده و وارد می‌شوند.
حجت‌الاسلام کرمی با اشاره به اهمیت موضوع خانواده، بیان کرد: هیچ دولتی بدون توجه به خانواده قادر به کنترل تورم و ایجاد امنیت نیست؛ مملکت داری با توجه به خانواده حاصل می‌شود.
استکبار با تغییر فرهنگ خانواده به اهدافش می‌رسد
وی با بیان این‌که این‌که استکبار جهانی برای رسیدن به خواسته‌های خود به دنبال تغییر فرهنگ خانوادهها است، گفت: با تغییر فرهنگ خانوادهها تغییر فرهنگ دولتمردان بوجود خواهد آمد.
وی ادامه داد: وقتی که دیدگاه یک خانواده نسبت به حجاب و عفاف، تعداد فرزند، موقعیت دینی، دفاع از عقیده تغییر پیدا کند در این صورت کسی که به منصبی برسد نیز همان تفکر را پیاده می‌کند.
رییس دانشگاه پیام نور تأکید کرد: شعار استکبار جهانی این است که اگر می‌خواهید بر آینده جهان تسلط پیدا کنید باید بر روی افکار خانوادهها کار کنید.
حجت‌الاسلام کرمی با بیان این‌که بیست سال آینده یک آینده چالشی بین دو گروه بوجود خواهد آمد، افزود: یک گروه دفاع از مجموعه عقاید و افکار خانواده دارند و گروه دیگر نو تفکر هستند و بر اساس آینده پژوهی استکبار تفکر می‌کنند.
وی با اشاره به این که این دو گروه امروز با هم درگیری نداشته و تنها به رد و بدل اطلاعات می پردازند، ابراز کرد: گروه دوم تلاش می‌کنند که امروزه بعد را عقیدتی نکنند چون اگر عقیدتی شود افراد گروه نخست به شکل جانانه حضور پیدا خواهند کرد و به مقابله با آنها می‌پردازند.
هدف استکبار تهی کردن خانواده از سه اصل فکر، قلب و رفتار است
رییس دانشگاه پیام نور با بیان این‌که امروز استکبار به دنبال این است که خانواده را از سه مبنای فکر، قلب و رفتار تهی کند، اظهار داشت: استکبار جهانی چون اعتقاد دارد که مسلمانان بیش از دیگران به این سه اصل می‌اندیشند از این رو به دنبال از بین بردن این اصول در میان مسلمانان است.
وی ادامه داد: آنها اعتقاد دارند که پیامبر و ائمه اطهار(ع) به این سه اصل بسیار توجه داشتند و جز بندگی به چیز دیگری فکر نمی‌کردند، از رو می‌گویند اگر به دنبال از بین بردن این اصول باشیم شکست خورده‌ایم.
حجت‌الاسلام کرمی خلق کلمات جدید را از دیگر اقدامات برای از بین بردن فرهنگ خانوادهها خواند و گفت: امروز استکبار روی این مسائل برای از بردن فرهنگ خانوادهها کار می‌کند.
رییس دانشگاه پیام نور یکی از چالش‌های پیش روی خانوادهها را خطر کمبود جمعیت دانست و گفت: در آینده چالش جدی در زمینه مسأله کاهش جمعیت ایجاد می‌شود و این مسأله از خانواده شکل می‌گیرد.
جابجایی جایگاه زن و مرد در خانواده
وی با بیان این‌که استکبار جهانی به دنبال اختلال خانوادهها از جایگاه اصلی خود است، ابراز کرد: دشمن به دنبال این است که جای اصلی زن و مردم در خانواده تغییر پیدا کند و می‌خواهد تا بیست سال آینده دیدگاه مرد را با دیدگاه زن دچار جابجایی یا چالش کنند.
حجت‌الاسلام کرمی ادامه داد: در این صورت تفاوت‌هایی که از نظر ساختار جسمی در میان زن و مرد هست ساختار ذهنی آنها را به هم می‌زند و برای حل معضلات خود احساس نیاز به رهبر و منجی می‌کنند و منجی که ما به دنبال آن هستیم و اعتقاد داریم متفاوت با منجی است که آنها القا می‌کنند.
رییس دانشگاه پیام نور افزود: ما به دنبال منجی هستیم که بر اساس قرآن و عترت عمل خواهد کرد و ظهور او را دنبال می‌کنیم اما منجی که آنها دنبال می‌کنند کاری ندارند که انسانی است یا خارج از فکر انسان باشد.
وی با بیان این که چنین تفکراتی سبب می شود که خانواده ها دچار درگیری میان اقتصاد و عقیده باشند، اظهار کرد: در چنین صورتی خانوادهها به دنبال حذف عقیده و روی آوردن به اقتصاد می‌شوند.
آینده پژوهی امروز را دیدن و آینده را دیده بانی کردن است
حجت‌الاسلام کرمی با تأکید بر این‌که در آینده پژوهی باید امروز را دید و آینده را دیده بانی کرد، گفت: این‌که بر سکوی مسائل امروز بنشینیم و آینده را ببینیم مشکلی را حل نمی‌کند؛ ما امروز ناچاریم که بر بالای افکار امروز نشسته آنها را بشناسیم و آینده را ببینیم.
رییس دانشگاه پیام نور با بیان این‌که تفکری که طبق عنوان تکنولوژی فکر ارائه می‌شد، جوانان ما را در آینده دچار مشکل می کند، ابراز داشت: طراحی این مطلب در فرانسه انجام می‌شد مرکزی در انگلستان به همراه مرکزی در آمریکا به عنوان پرک آنرا حمایت و اجرا می‌کنند.
وی تأکید کرد: ما نسبت به شبهه‌هایی که امثال سروش مطرح می‌کنند به تکاپو می‌افتیم اما نسبت به مسائل فرهنگ و این‌که کسانی در عمق عقیده فرزندان ما کار می‌کنند، حساسیت نشان نمی دهیم.
حجت‌الاسلام کرمی با سنگین ارزیابی کردن وظیفه حوزه علمیه در زمینه توجه به مسائل فرهنگی خانوادهها، گفت: در آینده افرادی که خانواده را از دید ورای عقیده شیعی نگاه کنند برای از بین بردن بنیا خانواده به میدان می‌آیند.
نقش حیا در شکل گیری خانواده بسیار مهم است
رییس دانشگاه پیام نور با بیان این‌که نقش حیا در شکل گیری خانواده بسیار مهم است، ابراز کرد: ما اعتقاد داریم که تا اخلاق در خانواده شکل نگیرد استحکام صورت نمی‌کیرد.
وی با اشاره به این‌که طلاق یکی از امعضلات امروز جامعه ما است، بیان کرد: مشاوره‌هایی که امروز رسانه‌ها راه انداخته‌اند نه تنها نتوانسته طلاق را کم کند بلکه طلاق هر سال نسبت به سال‌های گذشته بیشتر می‌شود.
حجت‌الاسلام کرمی ادامه داد: زیاد شدن مسأله طلاق در کشور نشان می‌دهد که یا مشاوره‌ها نا کارآمد است یا روش‌های مشاوره‌ای ما اشتباه است یا این‌که این مشاوره‌ها بر اساس مبانی فکری مسلمانان شکل نمی‌گیرد.
رییس دانشگاه پیام نور تأکید کرد: اگر بخواهیم در آینده پژوهی خانواده کار کنیم و به موفقیت برسیم باید حوزه‌های علمیه در این مسأله ورود پیدا کنند.
نقش حوزه‌های علمیه در آینده پژوهی خانواده تأثیرگذار است
حجت‌الاسلام کرمی ادامه داد: دشمن بر روی کشورهای اسلامی کار می‌کند تا بتواند به اقتصاد، سیاست و افکار آینده جهان مسلط شود.
در ادامه این نشست علمی سعید خزایی رییس مرکز آینده پژوهی دانشگاه تهران به ایراد سخن پرداخت و گفت: اگر بتوانیم کاری برای آینده بکنیم نمی‌توانیم آنرا پیش بینی کنیم و اگر بتوانیم پیش بینی کنیم کاری برایش نمی‌توانیم انجام دهیم.
وی با بیان این‌که هدف ما پیش بینی آینده نیست، ابراز کرد: ما به دنبال این هستیم که پیامد رفتار بازیگران را در شکل گیری آینده‌های بعدی مشخص کنیم؛ آینده در گرو رفتار و کنش بازیگران ما است.
هدف آینده پژوهی بردن نگاه به بلند مدت و پرهیز از جزئی نگری است
رییس مرکز آینده پژوهی دانشگاه تهران با اشاره به اهمیت موضوع جمعیت، ابراز کرد: ما در عرصه مسائل جمعیتی در دوره رضا خان از رشد جمعیتی شتابان برخوردار بودیم اما پس از آن سیاست بر کنترل جمعیت شد و پس از انقلاب نیز علما بر ضرورت افزایش جمعیت تأکید کردند اما پس از آن نرخ رشد جمعیت کاهش پیدا کرد.
خزایی با بیان این‌که برنامه‌های دفع الوقتی داریم و پیامدها را نمی‌بینیم، گفت: آینده پژوهی به دنبال این است که نگاه ما را به بلند مدت ببرد.
وی ادامه داد: ما به دنبال این هستیم که کلان روندهای دنیا را نگاه کنیم چون جهان یک کل در هم تنیده است و ما هم باید متوجه باشیم که قبل از هر چیز باورها و ارزش‌های ما در خطر است؛ اگر خانواده را بررسی می‌کنیم به خاطر این است که کانونی برای رشد و نمو ارزش‌ها و باورهای ما است.
رییس مرکز آینده پژوهی دانشگاه تهران با بیان این‌که خانواده از قدیم الایام وجود داشته و همپای بشر شکل گرفته است، اظهار داشت: در آینده پژوهی می‌خواهیم بررسی کنیم که خانواده در سیر تاریخ چه مسائلی را شاهد بوده، به چه وضعیتی رسیده و شراط امروزش چیست.
خزایی با بیان این‌که ما نباید خود را جدای از دنیا ببینیم، گفت: ضرورت کل گرایی و کل نگری بسیار مهم است و از جزئی نگری باید دروی کرد؛ نگاه کل نگر در آینده پژوهی برای ما بسیار اهمیت دارد.
وی ادامه داد: زمانی که محیط بیرونی و کلان روندها را بررسی می‌کنیم، سعی می‌کنیم یک نگاه بیرون از دورن به خانواده داشته باشیم.
رییس مرکز آینده پژوهی دانشگاه تهران با بیان این که نرخ رشد جمعیت 1.7 درصدی جهان از سال 1985 همچنان روند نزولی داشته و الآن به 1.3 درصد رسیده است، افزود: این آمار نشان می‌دهد کشورهای توسعه نیافته دچار افزایش جمعیت و رشد کشورهای توسعه یافته به صفر رسیده است.
جمعیت مسلمانان نسبت به مسیحی‌ها رو به افزایش است!
وی با اشاره به این‌که نرخ رشد مسلمانان نسبت به مسیحی‌ها متفاوت است، گفت: البته روند رشد جمعیت تا سال 2050 خواهد بود و این ازدیاد جمعیت مسلمانان به خاطر افزایش جمعیت سلفی‌ها است.
رییس مرکز آینده پژوهی دانشگاه تهران ادامه داد: در سال 2050 جمعیت روند نزولی خود را طی می‌کند.
خزایی با بیان این‌که ما در خیلی از زمینه‌ها مسیری را رفته ایم که غربی ها پیش گرفته‌اند، اظهار کرد: نباید خود را فریب دهیم؛ امروز در جامعه‌ای هستیم که برخی از سنت‌های غلط وارد آن شده است.
وی با اشاره به این که جهانی سازی در حال شکل گیری است، گفت: امروز شبکه‌های ماهواره‌ای فراوان شده و مفهوم امنیت تفاوت پیدا کرده است؛ البته جهانی شدن برای ما پیامدهایی دارد و تأثیراتی بر روی خانواده می‌گذارد.
فردگرایی از مخاطراتی است که خانواده‌های ما را تهدید می‌کند
رییس مرکز آینده پژوهی دانشگاه تهران یکی از تأثیرات جهانی شدن را فردگرایی افراطی دانست و بیان کرد: امروز دنیا دارد به سوی فرد گرایی می‌رود، فردگرایی یکی از نتائج قطعی زندگی مجازی است.
وی با بیان این‌که فناوری روی باروها و ارزش ها تأثیر می‌گذارد، گفت: نتیجه برخی از فناوری‌ها مسائلی همچون فردگرایی را به دنبال دارد که پیامد آن گسست نسلی است.
خزایی خاطرنشان کرد: بر اساس آمار افراد در کشور ما 4 و نیم ساعت برای مشاهده تلوزیون و کار با رایانه اختصاص می‌دهند و هفده دقیقه برای گفت‌ووی همسران باید یکدیگر صرف می‌شود؛ این یعنی گفت‌وگوهای کمتر و مشکلات بیشتر.
رییس مرکز آینده پژوهی دانشگاه تهران تأکید کرد: وقتی تعداد خانوادهها کمتر می شود خانوادهها زودتر از هم می‌پاشند.
وی با بیان این‌که بینان خانواده در غرب در حال فروپاسشی است، ابرازکرد: 22 درصد زنان انگلیسی بچه نمی‌خواهند و 40 درصد انگلیسی ها خانواده دو نفره دارند و آنچیزی که ما به آن خانواده می‌گوییم در آنجا وجود ندارد.
آینده پژوهی فرصت اقدام را زیاد می‌کند
خزایی افزود: در سال 1950، 80 درصد اروپا و آمریکا دارای یک تا دو بچه هستند امروز نیز این وضعیت وجود ندارد و به جای بچه حیوان در خانه می‌آورند و این روندها در حال افزایش است و در هر 8 ثانیه یک نفر 80 سالگی خود را جشن می‌گیرد و جمعیت در سال 2015 شاهد 38 درصد افراد بالای 75 سال خواهد بود.
وی با بیان این‌که آینده پژوهی به دنبال این است که فرصت اقدام را زیاد کند، گفت: آینده پژوهی یعنی این‌که پیشاپیش به استقبال حوادث برویم نه این‌که وقتی تبدیل به سونامی شد سراغ آن برویم؛ ما باید از سرنوشت اقوام های پیشین عبرت بگیریم.
آینده پژوهی ما را به آینده مطلوب می‌رساند
حجت‌الاسلام رحیم کارگر مدیر گروه آینده‌پژوهی پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی نیز در این نشست علمی، بیان کرد: امدواریم این گونه نشست‌ها ما را در راه رسیدن به جامعه ای ایده آل کمک کند.
وی با اشاره به محورهای این نشست علمی، ابراز کرد: وضعیت خانواده در آینده، فرصت‌ها و تهدیدهایی که فراروی خانواده قرار دارد و وظایف سنگین حوزه‌های علمیه در مورد تغییراتی که در خانواده صورت می‌گیرد از محورهای این نشست علمی است.
حجت‌الاسلام کارگر ادامه داد: کشف آینده به این معنا است که نمی‌توانیم بحث شناخت آینده را نادیده بگیریم هرچند که شناخت قطعی از آینده وجود ندارد.
مدیر گروه آینده‌پژوهی پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی افزود: فرآیند دوم در آینده‌پژوهی طراحی آینده است و در آینده‌پژوهی باید بررسی کنیم که آینده مطلوب و مقبول چیست.
با آینده پژوهی کشور از معضل تحدید نسل خارج می‌شود
حجت‌الاسلام کارگر با بیان این‌که آینده‌پژوهی ارتباطات خوبی با سایر دانش‌ها برقرار می‌کند، اظهار کرد: آینده پژوهی می‌تواند برای ترسیم راهبردهای آینده مؤثر باشد.
وی تأکید کرد: بحث خانواده از مباحث مهمی است که اکثر صاحب‌نظران دنیا را مشغول به خود کرده است؛ امروز دگرگونی‌هایی در ساختار و ماهیت خانواده رخ می‌دهد که موجب می‌شود صاحب‌نظران توجه جدی به این موضوع داشته باشند.
مدیر گروه آینده‌پژوهی پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی یکی از مشکلات کمبود جمعیت در ایران را عدم توجه به آینده پژوهی دانست و ابراز کرد: زمانی که شعار فرزند کمتر زندگی بهتر ارائه می شد اگر آینده پژوهان وارد صحنه می شدند و معضلات کمبود جمعیت و پیری جامعه را بیان می کردند ما امروز با چنین مشکلاتی رو به رو نبودیم.
حجت‌الاسلام کارگر عدم توجه سیاستمداران به آینده‌پژوهی را موجب مشکلات امروزی ذکر کرد و اظهار داشت: امیدواریم با پرداختن به مسأله آینده پژوهی این مسأله از مجهول بودن خارج شود و به جایگاه اصلی خود در کشور دست پیدا کند./927/ز503/ن