ولایت فقیه؛ پیشینیه، ادله و حدود اختیارات
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، بر اساس دیدگاه شیعه که مبتنی بر آیات قرآن و روایات نبوی است، وظیفه تشکیل حکومت اسلامی پس از پیامبر اکرم(ص) به ائمه(ع) منتقل میشود. حق حکومت، سرپرستی و اداره جامعه اسلامی تا وقتی که امام معصوم(ع) در جامعه حضور دارد، فقط از آن اوست. اما تکلیف جامعه اسلامی از زمانی که امام(ع) در میان آنها حضور ندارد، چیست؟ رهبر جامعه اسلامی چه شرایطی باید داشته باشد و از چه اختیاراتی برخوردار است؟ کتاب حاضر سعی دارد این سئوال را بر اساس آیات، روایات، عقل و نظرات اندیشمندان بزرگ شیعه پاسخ گوید. بحث از ولایت فقیه، مبانی مشروعیت آن، حدود اختیارات ولی فقیه و مانند آن از جمله مباحثی است که حتی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به شایستگی مورد توجه قرار نگرفته است.
این کتاب از شش بخش تنظیم و تدوین شده است، تبیین مفهومی ولایت مطلقه فقیه، پیشینیه نظریه ولایت فقیه و محدوده آن، ولایت فقیه از منظر امام خمینی(ره)، دلایل ولایت فقیه، ولایت فقیه؛ مسألهای کلامی یا فقهی؟، ولایت فقیه از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
نویسنده در مقدمه کتاب مینویسد: این پژوهش درصدد تحلیل، تبیین و بررسی پیشینیۀ ادله عقلی و نقلی ولایت فقیه و محدوده اختیارات و راهکارهای اعمال ولایت فقیه جامعالشرایط به عنوان مهمترین محور حیات سیاسی شیعه در عصر غیبت است. بخش نخست در چهار فصل به بیان مفهوم و مبادی تصوری ولایت مطلقه فقیه میپردازد. مفهوم ولایت در لغت، اصلاح و عُرف، فقه و فقیه در لغت و اصطلاح، وصف مطلقه در لغت و اصطلاح، ویژگیهای رهبر جامعه اسلامی، چهار فصل بخش اول هستند.
بخش دوم در سه فصل به ذکر نظریات علمای بزرگ شیعی از ابتدای قرن چهارم هجری تا زمان حاضر در مورد محدوده اختیارات ولی فقیه جامع شرایط اختصاص دارد. بخش سوم به بررسی ولایت فقیه در آثار کتبی و شفاهی امام خمینی(ره) میپردازد و در ادامه با تحقیق در مورد حکم حکومتی، مسأله تغییر، گُسست و یا تکامل دایره اختیارات ولی فقیه جامعه شرایط را از دیدگاه امام خمینی(ره) بررسی میکند. بخش چهارم در سه فصل به بررسی ادلّه عقلی و نقلی ولایت سیاسی فقیه جامعالشرایط در قرآن و روایات میپردازد. در بخش پنجم، مسأله فقهی یا کلامی بودن ولایت فقیه و آثاری که بر هر کدام از دیدگاهها مترتب است، مورد تحقیق قرار میگیرد. بخش ششم به بررسی اصول قانون اساسی در مورد ولایت فقیه اختصاص دارد.»
نویسنده کثرت شبهات، فقدان تحقیق جامع در مورد وصف مطلقه در ولایت مطلقه فقیه و عدم بررسی رویکردهای مختلف در حوزه اختیارات رهبری بر اساس اندیشه ولایت فقیه را از عوامل مهم نوشتار بودند.
این کتاب نخستین بار تحت عنوان «اندیشه سیاسی شیعه در عصر غیبت» در سال 1383 توسط همین ناشر منتشر شده است. نویسنده در این نوشتار از مشاوره و راهنماییهای مرحوم آیتالله محمدهادی معرفت، حجتالاسلام والمسلمین محمدهادی یوسفی غروی و حجتالاسلام دکتر محمدجواد ارسطا بهره برده است.
چاپ اول این کتاب در سال 1392، در 296 صفحه، قطع وزیری، تیراژ 1000 تومان و قیمت 7400 تومان روانه بازار کتاب فرهنگ و اندیشه شده است. /916/ن603/ع