در همایش اقتصاد و حکومت بررسی شد:
منابع مالی و معیارهای تخصص بودجه در دولت اسلامی
خبرگزاری رسا ـ مقاله منابع مالی و معیارهای تخصص بودجه در دولت اسلامی از سوی حجت‌الاسلام محمدجمال خلیلیان در همایش ملی اقتصاد و حکومت ارائه شد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام محمدجمال خلیلیان از محققان و پژوهشگران حوزوی در همایش ملی اقتصاد و حکومت که پیش از ظهر امروز در سالن اجتماعات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) برگزار شد، به ارائه مقاله خود با عنوان «منابع مالی و معیارهای تخصص بودجه در دولت اسلامی» پرداخت و فلسفه اجباری بودن زکات را مطرح کرد.
وی گفت: تمام برنامه‌ها و سیاست‌های مالی حکومت اسلامی و هر دولتی در بودجه سالانه که سند مالی دولت است نمایان می شود، براساس فقه اسلامی و با استفاده از آیات و روایات معصومین(ع) منابع مالی دولت اسلامی که براساس ادله اولیه اثبات شده و زمان حکومت پیامبر اکرم(ص) و امام علی(ع) اجرا می‌شده، زکات است.
این محقق و پژوهشگر حوزوی با بیان اینکه از منابع مالی حکومت و دولت اسلامی زکات است و فلسفه آن رفع نیازهای فقرا، تأمین نیازمندی‌های عمومی و جلوگیری از راکد بودن برخی از اموال که در نقدین باشد است، افزود: زکات از منابع دولت اسلامی است که حکومت اسلامی می‌تواند حتی به اجبار و فرستادن لشکر از کسانی که برعهده آنان است اخذ کند.
وی از خمس به عنوان دومین منبع مالی دولت اسلامی نام برد و اظهار کرد: ذهنیت از خمس بیشتر تعبیر به امر شخصی می‌شود، هرچند مالیاتی داوطلبانه است، اما خمس از منابع مالی حکومت و حاکم اسلامی است، هرچند نصف مصرف خمس سادات فقیر اختصاص دارد و نصف متعلق به امام معصوم(ع)، اما براساس ادله برخی فقها، این مالیات منبع درآمد دولت اسلامی است که باید سادات فقیر را نیز تأمین کند.
حجت‌الاسلام خلیلیان ادامه داد: برخی از منابع مالی دولت اسلامی به لحاظ مالکیت و مصارف خاصی که دارد جزو بیت‌المال مسلمانان است، اما برخی از اموال از جمله خمس جزو بیت‌المال امام المسلمین است، اولی باید با نظارت و تولی حاکم اسلامی صرف در مصالح و منافع مسلمانان شود اما اختیار دوم به صلاحدید حاکم اسلامی و کاملا در اختیار او است.
وی با بیان اینکه یکی از معیارهای تخصیص بودجه در دولت اسلامی تساوی است، اما آیا هر بیت‌المالی را باید مساوی تقسیم کرد، گفت: براساس ادله موجود از آیات و روایات، آن چیزی که باید مساوی تقسیم شود و تقسیم می‌شده است، منابع مالی جزو بیت‌المال مسلمانان بوده، اما بیت المال امام مسلمانان اختیارش با امام المسلمین و در زمان غیبت با ولی فقیه است.
این پژوهشگر حوزوی افزود: انفال از دیگر منابع دولت اسلامی است که در لغت به معنای نفی از هر زیاده‌ای است اما در روایات مصادیقی برای آن همچون اراضی صلحی که بدون جنگ واگذار شده، ارث بدون وارث، غنائم جنگی که بدون اذن امام انجام شده باشد، اشیاء برجسته پادشاهان و معادن، کوه‌ها، جنگ‌ها و دشت‌ها ذکر شده است.
وی امانت بودن بیت‌المال در دست حاکم اسلامی، جنبه عمومی داشتن بیت‌المال، حق هر انسانی در برخورداری از زندگی عزتمندانه و شرافتمندانه، تلاش برای کم کردن فاصله طبقاتی، عدم ذخیره‌سازی و تقسیم اموال متعلق به همه مسلمانان و ضابطه نبودن روابط فامیلی را از اصول و سیاست‌های اقتصادی پیامبر اکرم(ص) و امام علی(ع) در تقسیم و توزیع بیت‌المال برشمرد. /920/پ202/ی
ارسال نظرات