حج و بیداری اسلامی در اندیشه امام خمینی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، کتاب حج و بیداری اسلامی در اندیشه امام خمینی رحمةالله علیه اثر حجت‌الاسلام محسن محمدی، در دو عنوان اصلی «امام خمینی و بیداری اسلامی» و «ظرفیت‌های حج در بیداری اسلامی از منظر امام خمینی» تنظیم شده است.

«امام خمینی و احیای تفکر دینی»، «تحول آفرینی امام خمینی در روند بیداری اسلامی»، «ضرورت و اهمیت بیداری اسلامی در اندیشه امام خمینی» و «امام خمینی، حج و بیداری اسلامی» عنوان موضوع‌هایی است که در بخش نخست این اثر با عنوان «امام خمینی و بیداری اسلامی» بررسی شده‌اند.

در بخش دوم، عنوان‌های «آگاهی‌رسانی و روشنگری»، «برائت از مشرکان، نخستین گام در مسیر مبارزه»، «طرح و بررسی مسائل جهان اسلام»، «مبارزه اقتصادی»، «تقویت همبستگی»، «ایجاد اعتماد به نفس و روحیه مبارزه‌طلبی»، «صدور و انتقال بیداری در جهان اسلام»، «حج کانون مبارزه علیه استعمار»، «ایجاد و تقویت روحیه جهاد و مبارزه»، «تقویت هویت تمدنی»، «بیداری دولت‌ها» و «ابعاد عرفانی حج و بیداری اسلامی» به چشم می‌خورد.

در دیباچه این اثر می‌خوانیم: «پس از اینکه خورشید اسلام در شبه جزیره عربستان طلوع کرد، در مدت زمانی کمتر از نیم قرن، تمدن‌های بزرگ زمانه خود را به چالش کشید و در مدت زمانی کمتر از یک قرن، به قدرت تمدنی بزرگی تبدیل شد که گستره جغرافیایی وسیعی از جهان را به خود اختصاص داده بود».

حرکت رو به رشد اسلام، در شرایطی ادامه پیدا می‌کرد که غرب، در دوران تاریکی (قرون وسطی) و غفلت تمدنی به سر می‌برد. جنگ‌های صلیبی، اروپای قرون وسطایی را با تمدن متعالی اسلامی آشنا ساخت و از این پس، استشراق غربیان با افول تمدنی اسلام و آغاز برون رفت غرب از قرون وسطا و ابتدای رنسانس همراه شد؛ غرب با بهره‌گیری از متون و میراث علمی ـ اسلامی و امکانات مادی خویش، تاریخ استعمار را رقم زد.

هر چند در طول این مدت، حکومت‌ها یا دولت‌های مقتدری مانند «صفویه» یا «عثمانی» روی کار آمدند، ولی با وجود این، نتوانستند خط سیر نیرومندی را در مقابل تمدن غرب ایجاد کنند. در این مدت، علمای مبارز و روشن‌فکران متعهد دینی، سعی در زنده کردن دوباره تفکر دینی داشتند. مجموع این فعالیت‌ها را در دو سده اخیر می‌توان در بیداری اسلامی خلاصه کرد.

شکوفایی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی رحمةالله علیه، جرقه رعدآسایی در غفلت‌زدایی اسلامی بود که امواج بیداری آن، به سرعت به سراسر جهان اسلام رسید. امام خمینی با ارائه تفسیر و دیدگاهی جدید از دین و کارکردها و مبانی آن، به نظریه بیداری اسلامی در قالب انقلاب اسلامی، جلوه‌ای خارجی و تحققی عینی بخشید.

در اندیشه امام خمینی، حج با ظرفیت‌ها و کارکردهای اخلاقی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی خود در سطح فردی، ملی و بین‌المللی، جایگاه ویژه‌ای داشت؛ به طوری که می‌توان ایشان را احیاگر حج ابراهیمی نامید.»

در یکی از زیرعنوان‌های این اثر با نام «دشمن‌شناسی»، به نقل از امام خمینی‌ ‌رحمةالله علیه آمده است: «با توجه به اینکه مسلمانان با اثرپذیری بیشتری در معرض تبلیغات دشمن قرار دارند، امام از خواص و نخبگان می‌خواهد رسالت ویژه‌ای را در ایام حج به انجام برسانند و توطئه‌های دشمنان را افشا و خنثی کنند».

این نوشتار می‌افزاید: «با توجه به اینکه یکی از اهداف دشمنان، تفرقه‌افکنی بین مسلمانان براساس تمایزهای فرقه‌ای، نژادی و حتی سیاسی است، امام به شکلی ویژه درباره مقابله با توطئه‌های دشمن، جهت ایجاد تصویر منفی از انقلاب اسلامی ایران در ذهن مسلمانان، روحانیون و دانشمندان را موظف به روشنگری می‌کند».

در این کتاب به نقل از حضرت امام آمده است: «در این سال که ایران در آستانه جمهوری اسلامی است و به واسطه تبلیغات ناروای اجانب، ممکن است مسلمین بلاد از عمق نهضت اسلامی ایران مطلع نباشند، لازم است آقایان علما و خطبا و دانشمندان محترم با وسایل ممکن این نهضت مقدس را معرفی نمایند».

گفتنی است، کتاب حج و بیداری اسلامی در اندیشه امام خمینی به قلم محسن محمدی در قطع رقعی، 100 صفحه، شمارگان 5000 نسخه و به قیمت هزار و پانصد تومان از سوی مؤسسه فرهنگی هنری مشعر منتشر شده است. /920/ن601/ق