مروری بر کتاب راه و رسم منزلها

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، کتاب راه و رسم منزلها (مفاهیم اخلاقی در سیره امام خمینی رحمة الله علیه)، در پنج بخش با عنوان «ادای امانت، انتقاد و انتقادپذیری، تفکر، شکر و صدق» تدوین شده است.

در مقدمه این کتاب آمده است: «تربیت و تزکیه نفوس هدف غایی ارسال رسل و انزال کتب آسمانی است. تلاش بی وقفه انبیا و اولیای الهی که توأم با تحمل انواع فشارها، شکنجه ها و سختی های توان فرسا بود همه به منظور فراهم آوردن بستر مناسب برای رشد و تعالی و تکامل ابناء بشر جهت نیل به قرب الی الله و رسیدن به سعادت و کمال بوده است...». 

در سطر دیگری از مقدمه نوشته شده است: «حضرت امام خمینی رحمة الله علیه که خود اخلاق و عرفان فراگرفت و آن را به دیگران آموخته و در این باب آثار گرانسنگی از سیره عملی و نظری وی به صورت چراغی فراراه آیندگان قرار دارد...». 

در بخشی از مقدمه به دلیل پیروزی انقلاب اسلامی ایران اشاره کرده و آورده است: «ما بر این اعتقادیم که انقلاب اسلامی ایران موفقیت خود را مرهون اخلاص و صفای باطن پدیدآورندگان آن و در رأس همه امام خمینی رحمةالله علیه است و به میزانی که وجهه همت مسؤولان و مردم تأمین زندگی به اصطلاح مناسب و فقط پیشرفت ظاهری مادی  ولو به قیمت پایمال کردن حقوق و ارزشها باشد به همان میزان از ارزشها و آرمانهای انقلاب و نظام دور افتاده ایم که هرگز چنین مباد...».

بخش ادای امانت شامل عناوین مختلفی چون: «جایگاه امانت در آیات و روایات، لزوم برگرداندن امانت غیر مسلمان، امانات الهی، نفس و جان، دل امانت خدا، اعضا و جوارح انسانی، سرمایه جوانی و عمر، آگاهی های علمی، کودکان و فرزندان، امانات معنوی، اسلام و احکام دین، تکالیف الهی، ولایت علوی و خلافت محمدی، امانت حکومت و مسؤولیت، حکومت و مسؤولیت، رعایت اهلیت در قبول مسؤولیت، امانت داری ملاک پذیرش مسؤولیت، خدمت به خلق، حفظ اسرار مردم و امانت داری ویژگی نخبگان جامعه» است.

در قسمت کودکان و فرزندان می خوانیم: «هیچ نوع سهل انگاری در امر تربیت و تأدیب کودکان به عنوان امانت الهی  پذیرفتنی نبوده و رافع مسؤولیت والدین نیست... با پرورش روحیه استقلال فکری در کودکان و با تقویت خودباوری است که می توان بوعلی سیناها را تربیت کرد... از دیدگاه امام راحل، به هر میزانی که در تربیت فرزندان سعی و کوشش به کار رود، سلامت خانواده خصوصا مادر بیش تر تأمین می گردد؛ زیرا فرزندان مواهبی الهی هستند که با تربیت درست می توان از وجود آنان نور گرفت...».

مباحث: «انتقاد تلخ است، انتقاد عیب جویی است، انتقاد عامل رشد است، انتقاد آینه است، خودخواهی مانع انتقادپذیری است، شیطان نفس استاد است، از یک زاویه دید دشمن دوست واقعی انسان است، انتقاد از نیت منتقد جدا است، انتقاد سازنده است، انتقاد حق همگان است، انتقادپذیری کمال است، انتقادگری هنر است» در بخش انتقاد و انتقادپذیری آمده است. 

در بخشی از این کتاب با عنوان «انتقادپذیری کمال است» می خوانیم: «چه خوب است به خود تلقین کنی و به باور خود بیاوری یک واقعیت را که مدح مداحان و ثنای ثناجویان چه بسا که انسان را به هلاکت برساند و از تهذیب دور و دورتر سازد... اگر از آنچه ذکر شد به قلبت برسد، از ناملایمات و دروغ پردازی ها ناراحت نمی شوی و آرامش قلب پیدا می کنی، که ناراحتی ها اکثرا از خودخواهی است». 

در این کتاب در رابطه با مبحث تفکر نیز با عناوین: «تعریف تفکر، جایگاه تفکر در قرآن، تفکر از منظر روایات،  تفکر از دیدگاه امام خمینی رحمةالله علیه، موضوع شناسی تفکر، تفکر انفسی، دستاوردهای نظری تفکر، دستاوردهای عملی تفکر، انواع  تفکر، علل شکل گیری افکار منفی و درمان آن» مطالبی نگاشته شده است.

مبحث شکر نیز با موضوعات مختلفی در این کتاب آمده است که عبارتند از: «شناخت،  تعریف شکر، حمد، حقیقت شکر، شکر حقیقی از منظر امام خمینی رحمةالله علیه، شکر الهی در آیه های وحیانی، شکر در آینه روایات، فضیلت الحمدلله گفتن، شکر چرا؟، اقسام شکر، ارکان شکر، مراتب شکرگزاری، آداب شکر، ادب شکر نمودن از بندگان خدای متعال، مواضع شکر، آثار شکر، آثار و فواید تشکر از بندگان خدا، به شمارش نیامدن نعمت ها و عدم توانایی بر شکر آنها، نشانه های بندگان شاکر خدا، موانع و آفات شکرگزاری، سیره عملی انبیا علیهم السلام، سیره امامان علیهم السلام  و سیره امام خمینی رحمةالله علیه».

در قسمت اقسام شکر می خوانیم: «شکرگزاری را می توان به سه مرحله تقسیم نمود: شکر بندگان خدای متعال از خدای بخشنده مهربان، شکر و تشکر بندگان نسبت به یکدیگر، شکر و تشکر خدای متعال از بندگان و تشکر از همنوعان... امام خمینی راه تشکر کردن از مردم را هم خدمتکردن به آنها معرفی می کند و می فرماید: و شکر این است که ما به آنها خدمت بکنیم...». 

در بخش صدق به این عناوین: «معنای لغوی صدق، درجات صدق، صدق در آیات و روایات، دعوت به همراهی با صادقان، صادقان و  صدیقان چه کسانی هستند؟، لزوم صادق بودن در هر کاری و اثرات آن، خطرناک ترین دام شیطانی، موارد صدق و مشکل اساسی انسان» پرداخته شده است. 

در بخش صدق در اخلاص و نیت آمده است: «اخلاص این است که کاری را که می کنی فقط برای خدا بکنی و رضای هیچ کس را در آن ملاحظه نکنی و اگر در این کار که عبادت است، رضای غیر خدا را در نظر گرفتی، شرک در عبادت است و در نظر گرفتن  رضای غیر خدا با اخلاص نمی سازد...». 

این مجموعه برگرفته از پنج کتاب «ادای امانت تألیف سیده طاهره آقامیری، انتقاد و انتقادپذیری نوشته سید حسن اسلامی، فکر به قلم مرضیه رمضانی، شُکر  نگاشته اکبر کوهی، و صدق اثر حمید حسینعلی پور» است که کار خلاصه سازی آن از سوی اصغر میرشکاری صورت گرفته است.

 ستاد بزرگداشت ارتحال حضرت امام خمینی رحمة الله علیه، کتاب راه و رسم منزلها (مفاهیم اخلاقی در سیره امام خمینی) را در 230 صفحه و با شمارگان 50000 نسخه چاپ و منتشر کرده است./992/ن601/ق