حجت‌الاسلام سید محمد مرتضی عاملی، فرزند علامه سید جعفر مرتضی عاملی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با بیان اینکه کتاب «الصحیح من سیرة‌النبی» به عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران معرفی شده است، گفت: این کتاب از آثار بسیار مهم جهان اسلام و کتاب سال حوزه نیز شناخته شده است و به عنوان کتاب مرجع مورد استفاده مسلمانان قرار می گیرد.
وی با اشاره به اینکه ترجمه این کتاب به دست آقای محمد سپهری و با حمایت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی صورت گرفته است، افزود: متأسفانه این ترجمه با دقت کافی صورت نگرفته است و 35 جلد کتاب را در 12 جلد به چاپ رسانده اند در حالی که این کتاب باید کارشناسانه و کامل ترجمه می‌شد.
حجت‌الاسلام مرتضی عاملی ترجمه کتاب«الصحیح من سیرة‌النبی» را ناقص و غیراصولی عنوان کرد و اظهار داشت: قرار بود ترجمه این کتاب با کارشناسی و نظر خود علامه سید جعفر مرتضی عاملی نویسنده کتاب و به صورت صحیح صورت بگیرد ولی این‌گونه نشد و مترجم کتاب بدون کارشناسی و تأیید نویسنده، این کتاب را ترجمه و منتشر کرد و در نمایشگاه کتاب تهران در معرض دید علاقه‌مندان قرار داد که کاری ناپسند بود.
فرزند علامه سید جعفر عاملی به جلد هفتم ترجمه کتاب که دربرگیرنده 4 جلد عربی است اشاره کرد و افزود: در جلد هفتم کتاب ترجمه شده مترجم 4جلد از کتاب عربی را در یک جلد ترجمه کرده است به گونه ای که برخی از مطالب اصلی را حذف و برخی مطالب را از خود اضافه کرده است یعنی در بعضی موارد از یک صفحه گرفته تا 40 صفحه از یک فصل کتاب حذف شده است.
حجت الاسلام مرتضی عاملی با اشاره به اینکه در ترجمه کتاب « الصحیح من سیرة‌النبی» کتاب 350 صفحه ای به 100 صفحه تبدیل شده است، خاطرنشان کرد: وقتی ترجمه کتاب را مقابل ابوی قرار دادم و چند مورد از اشکالات جزئی کتاب را مطرح کردم، ابوی بسیار ناراحت و عصبانی شد و خطاب به من گفت «من راضی نیستم کسی این ترجمه که برای کتابم شده را به من نسبت دهد».
وی یادآور شد: ترجمه کتاب دارای اشکالات و ناهنجاری‌های بسیار زیاد است و پاورقی‌ها، استدلالات و روایت‌های کتاب تغییر داده شده و بسیاری از آنها حذف و یا اضافه شده است که این ترجمه را از درجه اعتبارساقط می‌کند.
حجت الاسلام مرتضی عاملی کتاب«الصحیح من سیرة‌النبی» را از کتاب‌های مرجع جهان اسلام برشمرد و یادآور شد: این کتاب به قدری جامع است که حضرت آیت‌الله سیستانی خطاب به علامه گفت«لعل انتم اعلم العلماء فی‌التاریخ ، فی‌الشیعه و بل فی‌الاسلام» و این کتاب برای کسانی که در فقه، تاریخ و عقاید مطلبی می‌نویسند مورد استفاده قرار می گیرد.
وی در ادامه افزود: زمانی هست که می گوییم ترجمه خوب است، خوب نیست و درست است ولی موقعی هست که می‌گوییم ترجمه غلط است یعنی از خوبی، بدی و درستی گذشته است و مسأله غلط بودن ترجمه است واین قابل توجه است، به عنوان مثال در جلد 9 الصحیح که در جلد 2 این مجموعه ترجمه شده است مطلبی با این عنوان که« فدخلوا مضیقا، لم تدخله خیولهم» که ترجمه شده به تنگنایی رسیدند که به خیالشان هم نمی‌آمد در حالی که ترجمه آن این می‌شود وارد تنگنایی شدند که اسب هاشان وارد آنجا نشده بودند و مترجم چنین معنا کرده که به خیالشان هم نمی‌آمد و(خیول) یعنی اسب ها نه خیال‌ها.
فرزند علامه سید جعفر مرتضی‌عاملی با اشاره به اینکه مترجم بسیاری از موارد را چون نمی‌توانسته ترجمه کند حذف کرده است، اظهار داشت: مترجم در ترجمه کتاب«الصحیح من سیرة‌النبی» مناقشات را تغییر داده است و نکاتی که قابل مناقشه بوده برداشته است و همین امر موجب شده اشکالات زیادی بر این ترجمه وارد آید.
حجت الاسلام مرتضی عاملی خاطرنشان کرد: علامه سیدجعفر مرتضی عاملی در کتاب«الصحیح من سیرة امام علی (ع)» که در حال حاضر به 53 جلد رسیده نوشته است من راضی نیستم این کتاب‌ها را کسی برای من ترجمه کند و تمام ترجمه‌ها به غیر از چند مورد ناصحیح است.
وی با اشاره به اینکه ابوی اجازه ترجمه کتاب‌های خود را به هیچکس نداده است، افزود: اگر اجازه‌ای برای ترجمه از قبل داده بودند همه را لغو کرده‌اند مگر اینکه ترجمه کتاب‌ها با کارشناسی و به صورت صحیح و با نظارت خود نویسنده یا نماینده وی انجام شود.
حجت الاسلام مرتضی عاملی از راه‌اندازی مرکز نشر و ترجمه علامه محقق آیت‌الله سید جعفر مرتضی عاملی خبر داد و گفت: بر اساس نامه‌ای که علامه به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نوشته است، جهت هماهنگی، تمرکز و دقت، ترجمه و نشر آثار ایشان باید با مجوز این مؤسسه باشد.
محمد سپهری: حتی یک کلمه از کتاب را بدون وضو ترجمه نکرده ام
گفتنی است، محمد سپهری، مترجم کتاب«الصحیح من سیرة النبی» در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری رسا گفت: در ترجمه کتاب بیش از هر کس علامه سید مرتضی به من کمک کرد، همچنین حجت الاسلام رشاد از حامیان اصلی کار هستند و در کنار ایشان مجموعه پژوهشکده و همچنین جناب دکتر آئینه وند.
سپهری همچنین درباره چگونگی ارتباط با علامه سید مرتضی، صحبت کرد و گفت: چند اثر نخست از تک نگاری های ایشان را ترجمه کردم، روال این طور بود که به منزلشان در قم می رفتم من خط به خط متن فارسی را می خواندم و ایشان متن عربی را مرور می کردند، تا این که اعتمادشان جلب شد و خود پیشنهاد ترجمه الصحیح را دادند، اما آن زمان استدلال من این بود که کتاب هنوز تمام نشده است.
این مترجم ادامه داد: زمانی که الصحیح به 12 جلد رسید آقای رشاد با علامه در لبنان دیداری داشتند و پس از این دیدار به من پیشنهاد ترجمه تلخیصی از 12 جلد را دادند که انجام شد. در سال پیامبر اعظم (ص) آقای رشاد پیشنهاد ترجمه کامل را دادند که به دلایلی اجام نشد و در طول این سال ها الصحیح به 35 جلد رسیده بود، سرانجام با حمایت پژوهشگده و جناب رشاد ترجمه کامل آغاز شد و 25 سال طول کشید.
سپهری درباره دلیل کم حجم بودن ترجمه نسبت به اصل اثر نیز توضیح داد: شکل انتشار کتاب های عربی بدین صورت است که کاغذ سفید زیاد دارد، ما نزدیک به یک هزار و 200 صفحه سفید را از کتاب حذف کردیم، همچنین پاورقی ها خلاصه شد، برخی از فصل های کوتاه ادغام شد و همه این ها بخش زیادی از صفحات را کم کرد، همچنین ما برخی از مطالب کتاب را که چندان ارتباطی با سیره نداشت حذف کردیم و در نهایت متن ترجمه به 12 جلد رسید، البته در تعداد صفحات، 12 جلد تقریبا برابر با 25 جلد عربی است.
مترجم کتاب «سیره صحیح پیامبر اعظم (ص)» در پایان تصریح کرد: ترجمه این کتاب با اعتقاد خاصی انجام شد. من حتی یک کلمه از کتاب را بدون وضو ترجمه نکرده ام و امیدوارم تاثیر لازم را بر جامعه داشته باشد. از سویی آقا مرتضی نیز با اعتقاد خاصی اقدام به تالیف کتاب کرده است و در نهایت امیدوارم مورد قبول صاحب اصلی قرار گیرد. /907/ت302/ن