در مشهد مقدس؛
همایش «پژوهش‌های دینی در جهان اسلام» برگزار شد
خبرگزاری رسا ـ همایش پژوهش‌های دینی امروز در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی با حضور اندیشمندان حوزه و دانشگاه برگزار شد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، همایش پژوهش‌های دینی، امروز در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی با حضور اندیشمندان حوزه و دانشگاه برگزار شد.
در این همایش محمدرضا دهشیری، معاون پژوهشی و آموزشی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی کشور و عباس صالحی، پژوهشگر قرآنی و عضو شورای سیاست گذاری دفتر تبلیغات اسلامی به ایراد سخنرانی پرداختند.
دهشیری در ابتدای این همایش با توجه به موضوع «تحقیقات اسلامی و جریان‌های فکری جهان اسلامی» که برای او مشخص شده بود، گفت: پژوهش های جهان اسلام از منظر هستی شناسی، هم به خالق شناسی و انسان شناسی مرتبط است و همگان می دانند که آن چه که در جهان اسلام در حال حاضر مورد توجه قرار می گیرد، در آن اختلاف نظرهایی از منظر هستی شناختی وجود دارد؛ به رقم این که خود اسلام نظامی منسجم است اما به جهت وجود نحله های مختلف برخی جاها کار را به تکذیب خداوند کشانده است. در انسان شناسی جنبه معنوی بر جنبه مادی اولیت و ارجهیت دارد و این دو با هم توازن دارند و امروز در جهان اسلام جریان های مختلفی بروز کرده از قبیل جریان هایی که به صوفی گری روی آورده اند و این باعث شده ما از این لحاظ در جهان اسلام به رقم این‌که تصور می شود یک نظام فکری ومستقل دارد، اما دچار اختلاف هستیم.
معاون پژوهشی و آموزشی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با بیان این که ما از نظر چگونگی شناخت اسلام و جهان شاهد دیدگاه هایی هستیم که عده ای نگاه های عینی گرایانه دارند و عده ای نگاه های ذهنی دارند و ما ملاحظه می کنیم که امروز این دو جریان شکل گرفته است، تصریح کرد: باید توجه داشت که جریان نخست واقع گرایی می باشد و تلاش می کند که بر اساس عینیات تجربی به تجزیه و تحلیل بپردازد و این جریان به سمتی رفته است که آیات قرآن را از زاویه تجربی و علمی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد که این نوع نگاه بیشتر به دنبال آن است که از روش های طبیعی و تجربی برای اثبات حقانیت اسلام استفاده کند و برخی ها هم به جهت این که رویکرد ذهنی دارند سعی می کنند با نگاهی که ممکن است مبتنی بر الهام باشد و یا قیاسی باشد به تجزیه و تحلیل تحولات بپردازند.
وی خاطرنشان کرد: روش های فهم در جهان اسلام متنوع و متکثر است، تا جایی که ما مشاهده می کنیم عده ای اخباری گر، اصولگرا، نقل گرا و عقل گرا هستند و حتی در باب روش های استناد به قرآن در می یابیم که هر کسی روش خاص خود را در برگرفته است؛ عده ای همانند علامه طباطبایی فهم قرآن از قرآن داشته اند و این ها نشان می دهد که ما در مورد روش های فهم و منابع فهم در جهان اسلام دارای تزلزل هستیم و با توجه به این تزلزل و اختلاف در مبانی هستی شناسی و معرفت شناختی به اختلاف در روش ها سوق پیدا کرده ایم، در این راستا عده ای سعی کرده اند که روش های عقلانی را در پیش گیرند و عده ای نیز تلاش نموده اند که با روش های نقلی و با نگاهی سلبی به دین(به ویژه سلفی ها) نگاه جامدی از دین داشته باشند.
در ادامه صالحی، به موضوع «پژوهش های قرآنی در جهان عرب» که برای او در نظر گرفته بود اشاره کرد، و با عنوان این که قرآن پژوهی در فضای معاصر فضاهای گسترده ای را در جهان به خود اختصاص داده است، گفت: مجموعه فعالیت های قرآنی که در غرب اتفاق می افتد حجم قابل توجهی است و از آن جایی که حرکت علم حرکتی جهانی است، طبیعتا حرکت هایی که در حوزه قرآن پژوهی اتفاق می افتد باید در مقام تبادلی با مجموعه سایر اتفاقات باشد، یک بخش از این مسائل، مطالعات قرآنی است که در غرب در حال رخ دادن است.
وی ادامه داد: بخش دوم مطالعات، مطالعات قرآنی در جهان اسلام است که دارای دامنه گسترده ای می باشد و ما امروز مشاهده می کنیم که اتفاقات رو به جلویی در این خصوص در حال صورت گرفتن است؛ این ها اتفاقاتی است که کم و بیش نشان می دهد که حرکت های رو به جلو در مطالعات قرآن در حال انجام است؛ جهان عرب فعالیت های قرآنی آن که چهارصد الی پانصد ملیون را پوشش می دهد، بخشی از جهان اسلام و کانون های مطالعات قران است و آن را نیز می توان به سه بخش تقسیم کرد، این تقسیم بندی بر اساس ویژگی هایی آن ها است. بخش نخست مصر و شامات (شامل لبنان، اردن، سوریه، فلسطین و سودان) است، بخش دوم مطالعات قرآنی در مغرب اسلامی (شامل تونس، مراکش و الجزایر) می شود و بخش پایانی مطالعات قرآنی در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس که از عراق در دوره معاصر و کشورهای فی مابین این کشور تا عربستان می باشد؛ این سه کانون، سه کانون فعال قرآنی در جهان عرب به شمار می‌آیند و ما به گونه‌ای در دهه های اخیر فعالیت های قرآنی آن ها را مشاهد کرده ایم./968/پ202/س
ارسال نظرات