ايران و همه‌پرسي خروج لندن از اتحاديه اروپا
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، پيش‌بيني اينكه معني خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا براي ايران چيست، زودهنگام به نظر مي‌رسد، به خصوص كه فرايند خروج حدود دو سال طول خواهد كشيد. با اين حال، مي‌توان خطوطي كلي از اثرات خروج(Brexit) براي ايران ترسيم كرد. خروج لندن از اتحاديه، بالقوه ظرفيت بيشتري به اروپا مي‌دهد تا كمتر تحت تأثير ائتلاف انگلو - امريكن قرار گرفته و رويكرد مستقل‌تري از امريكا در پيش بگيرد. اين يعني اينكه ايران به خصوص در فضاي بعد از توافق هسته‌اي، بالقوه فضاي بيشتري براي تعامل با كشورهاي اروپايي خواهد داشت.
اتحاديه اروپا در حال حاضر بزرگ‌ترين شريك تجاري بريتانياست و نيمي از تجارت خارجي انگليس با اروپا انجام مي‌شود. برآوردهاي اوليه مركز عملكرد اقتصادي لندن نشان مي‌دهد كاهش دسترسي بريتانيا به بازار اتحاديه در خوشبينانه‌ترين وضعيت به افت 3/1 درصدي درآمد‌هاي بريتانيا (850 پوند براي هر خانواده) و در نگاهي بدبينانه به افت6/2 درصدي درآمدها (هزار و 700 پوند براي هر خانوار) منجر خواهد شد. انگليسي‌ها خواهند كوشيد بخشي از اين افت را با تقويت مناسبات تجاري دو جانبه با كشورهاي اروپايي جبران كنند ولي شوك ناشي از اين افت تجارت خارجي، لندن را بيش از پيش به سمت بازارهاي خاورميانه و شمال آفريقا (MENA) خواهد كشيد؛ بازارهايي كه در سال 2014، انگليسي‌ها حدود 17 ميليارد دلار به آن صادر كرده‌اند. چنين چيزي مي‌تواند به طور بالقوه براي ايران فرصت قلمداد شود، ولي اگر بين وضع جديد با نگاه سياسي- امنيتي لندن به ايران بعد از انقلاب پيوند بزنيم، ديگر نمي‌توان به سادگي نتيجه گرفت كه جدا شدن لندن از اتحاديه اروپا فرصت‌هاي تجاري ايران را افزايش مي‌دهد.
تجربه سياست خارجي انگليس به خصوص در سال‌هاي اخير نشان داده در ميان تصميم‌سازان سياست خارجي بريتانيا، انگاره‌هاي سياسي- امنيتي در برخورد با ايران، بر ملاحظات اقتصاد غلبه دارد، هرچند نمي‌توان اثر سرمايه‌داري انگلوساكسون بر تغييرات مقطعي در اين معادله را ناديده گرفت.
خروج از اتحاديه اروپا، چهره زمخت سياست خاورميانه‌اي لندن را برجسته‌تر خواهد كرد. اروپاي قاره‌اي به خصوص كشوري مانند آلمان، اغلب نقشي تعديل‌كننده در اين چهره زمخت سياست خارجي انگليس داشته‌اند. احتمالاً در نبود بند‌هاي اروپايي بر پاي لندن، رفتار سياست خارجي بريتانيا در خاورميانه تهاجمي‌تر از قبل خواهد شد. در شرايط بعد از همه‌پرسي، ذهنيت غالب تصميم‌گيرندگان خانه شماره 10 خيابان داونينگ استريت اين است كه خروج از اتحاديه، وضعيت جهاني لندن را متزلزل‌تر خواهد كرد. آنها تحت تأثير همين وضعيت رواني، احتمالاً سياست تهاجمي‌تري، به خصوص در خاورميانه در پيش خواهند گرفت.
همزمان تقويت چهره آنگلوساكسوني سياست خارجي بريتانيا، لندن را بيشتر به سمت حوزه‌هاي نفوذ سنتي و تقويت مناسبات تجاري دو جانبه با كشورهايي مانند مصر، مراكش، تونس، الجزاير و... سوق خواهد داد. اين كشورها از جهت پركردن خلأ تجارت خارجي لندن اهميت دارند. از طرف ديگر، مي‌توان پيش‌بيني كرد كه انگليسي‌ها براي حفظ نفوذ در سياست جهاني، مناسبات دوجانبه با كشورهاي عرب حوزه خليج فارس را تقويت كنند. تشديد فروش‌هاي تسليحاتي اولين نتيجه اين سياست خواهد بود. مي‌توان حدس زد كه غلبه نگاه سياسي- امنيتي انگليس در مناسبات با ايران، باعث نزديكي بيشتر آن به حكام عرب و شيخ‌نشين‌هاي عربي خليج فارس شود. تعديل تعهدات خاورميانه‌اي امريكا، زمينه نقش‌آفريني پررنگ‌تر انگليس در منطقه را حتي قبل از همه‌پرسي خروج فراهم كرده است. بريتانيا از هفت، هشت ماه قبل با شروع ساخت پايگاه دريايي در بحرين و بازگشت به منطقه شرق سوئز، اين روند را كليد زده است. با اين حال، برآوردهاي انديشكده‌هايي مانند چتم هاوس اين است كه افول قدرت اقتصادي انگليس، مانعي جدي در اين روند خواهد بود.
در حوزه داخلي لندن در كوتاه‌مدت سعي خواهد كرد با مهاجران منعطف‌تر رفتار كند تا نشان دهد خروج از اتحاديه اروپا، تأثير كمي بر تعامل با مهاجران، به خصوص مسلمانان گذاشته است ولي به خاطر داشته باشيم مسئله مهاجران، اثرگذار‌ترين متغير در رأي خروج بريتانيايي‌ها بود. اين يعني اينكه مهاجران خاورميانه‌اي از جمله اتباع ايراني، در لندن در بلند‌مدت با چالش مواجه خواهند بود./998/102/ب3
منبع : روزنامه جوان